Του θάνατου παράγγειλλα…

Θάνατος θάνατος θάνατος θάνατος Trump θάνατος θάνατος. Γρήγορα φωνάξτε τους εξορκιστές! Πρώτα την έκανε ο David, μετά βγήκε ο Τrump πρόεδρος στο Αμέρικα και μετά δεν άντεξε και ο Leonard τη συγκίνηση, μας χαιρέτησε και αυτός. Ενδιάμεσα μας χαιρέτησαν και άλλοι πολλοί, άσημοι και διάσημοι. Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι το ’16 ήταν μαύρο. Ντάξει, για μένα προσωπικά δεν ήταν και τόσο… πέρα απ' την πλάκα όμως, δεν είναι κάπως σκιερό για την ανθρωπότητα; Iδέα μου είναι; Το λέω αυτό γιατί όλο και πιο ξεκάθαρη μου φαίνεται μια πορεία «πίσω ολοταχώς». Όλο και πιο άνετα εκφράζονται συμπεριφορές φασίζουσες και σκληροπυρηνικές (και όχι μόνο από κει που το περιμένει κανείς έτσι κι αλλιώς). Όλο και πιο πολύ φαίνεται ότι είμαστε υπνωτισμένοι από έναν τρόπο ζωής που δικαιολογεί και ξεπλένει αυτές τις συμπεριφορές με απώτερο στόχο να τις νομιμοποιήσει και μονιμοποιήσει. Είμαι από αυτούς που δε βρίσκουν τίποτα το δημοκρατικό σε μια διαδικασία στην οποία ο ψηφοφόρος έχει να επιλέξει ΜΟΝΟ μεταξύ δύο περιπτώσεων (που ούτε καν έχουν και καμιά ουσιαστική διαφορά στην πραγματικότητα). Πέρα από κει όμως το ότι η φιγούρα – καρικατούρα του Trump και του κάθε Trump ανά την υφήλιο λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, είναι τρομακτικό. Και οι Μπους ήταν τόσο γελοίοι, και απολύτως τις ίδιες απόψεις και ιδέες είχαν αλλά δεν μπορούσαν τότε να τις προβάλουν με τέτοια άνεση και θράσος. Μάλλον θα απορρίπτονταν. Σήμερα ο κόσμος έχει (προ)ετοιμαστεί ή έχει μπλοκαριστεί η σκέψη του και έχει σαμποταριστεί η ζωή του σε τέτοιο βαθμό που να μη βλέπει τον παραλογισμό. Ο απροκάλυπτος φανατισμός και συντηρητισμός, με σύμβολα όπως ο Trump, είναι προ των πυλών. Τέτοια σύμβολα βλέπουμε να αναρριχώνται σε υψηλές θέσεις εξουσίας σε όλο τον κόσμο (Erdogan, Le Pen, Αδώνιδες… η λίστα δεν έχει τέλος). Άρα τα πράγματα είναι μάλλον δυσοίωνα και δεν θέλουμε να τα δούμε όπως είναι, έχουμε μια αφασιακή μέσα στην αοριστία και την άγνοια ιστορική μνήμη η οποία μας επιτρέπει να μεταφράζουμε τις αδικίες σε αναγκαιότητες όπως μας βολεύει ανάλογα την περίπτωση. Ο πέλεκυς έρχεται και αναρωτιόμαστε και ανησυχούμε για τα πιο ανούσια ζητήματα της γυάλας μας όπως το χρώμα του κινητού μας ή η έλλειψη γραβάτας ή τι θα κάνει ο καημένος ο άστεγος χωρίς χριστουγεννιάτικο δέντρο. Καλά θα 'ταν (λέω εγώ τώρα) να προσπαθούσαμε να ξεχάσουμε το κατά φαντασίαν δημοκρατικό ειδυλλιακό όνειρο που μας έχει φορεθεί με το στανιό και να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ενεργητικά. Να στραφούμε προς τον ανοιχτό ορίζοντα προτού το αδιέξοδο μας κόψει εντελώς τα πόδια. Ξέρετε τα παρατράγουδα αυτά που διαδραματίζονται καθημερινά γύρω μας μπορούν να ενταθούν και να ασχημύνουν σε τέτοιο βαθμό που μια ωραία πρωία μπορεί να βρεθούμε στη δυσάρεστη θέση να αναφωνήσουμε «τι ωραία είναι στη Βόρεια Κορέα»! Να μην αμφιβάλουμε ότι οι καρικατούρες ανθρώπων ανεβαίνουν στα βάθρα σε όλο τον κόσμο για να τον οδηγήσουν στην απόλυτη παρακμή… μακάρι να μην το δούμε. Όπως και να 'χει είναι πολύ σημαντικό (ίσως το μόνο λιγοστό φως) να επιμένει κανείς όσο μπορεί στον πόλεμο ενάντια στη μιζέρια. Να επιμένει στη δημιουργία δηλαδή και στην επικοινωνία.

Τώρα που τα διαβάσατε όλα αυτά ξεχάστε τα! Το 2016 ήταν μαύρο για έναν και μόνο λόγο. Κανένας δίσκος του Keiji Haino δεν έφτασε φέτος στο τοπ 11 μου. Ο καλύτερος που έβγαλε ήταν η επανέκδοση του “Ama No Gawa” από το 1973. Αυτό θα πει γρουσούζικη χρονιά. Κατάρα. Γρήγορα τους εξορκιστές.

11. NHK yx Koyxen – Doom Steppy Reverb (Diagonal)
Κάποτε άκουγα πολύ techno. Σχεδόν αποκλειστικά. Μετά ο γιατρός μου το απαγόρευσε αλλά συνεχίζω που και που να παίρνω τη δόση μου. Μια τέτοια δόση είναι τούτος εδώ ο δίσκος που βγήκε φέτος. Είναι ο Kouhei Matsunaga, ο οποίος τώρα στα πίσω πίσω αποφάσισε να βγάλει techno. Διότι ναι, τούτος ο "περίεργος" μουσικός, ο οποίος έχει συνεργαστεί κατά καιρούς και με άλλους μυστήριους (όπως ο Merzbow) και έχει κυκλοφορήσει διάφορα ακατάτακτα ηχητικά παρασκευάσματα, αποφάσισε να απλώσει τα πλοκάμια του και σε αυτό το τερέν. Το τονίζω διότι είναι απολαυστικόν. Δεν έχει ξαναγίνει ίσως κάτι σαν αυτό, γιατί ο κύριος αυτός σπάει ένα κάρο κλισέ και συνδέει  όλα τα υλικά της ηλεκτρονικής ζαχαροπλαστικής. Είναι housey, είναι acid, είναι σπαστικό (με την καλή έννοια). Eπίσης σαμποτάρει το χαρακτηριστικότερο στοιχείο στο techno: δεν υπάρχει επαναλαμβανόμενη μπότα. Υπάρχουν διπλά ή και πολλαπλά beats τα οποία μπαίνουν το ένα μέσα στο άλλο ή και πάνω στο άλλο, σπασμένοι ρυθμοί οι οποίοι τροφοδοτούν ο ένας τον άλλο σα σε σκυταλοδρομία. Α και μην ξεχάσω! Ο άνθρωπος ξέρει από μπάσο (έστω και artificial). Υ.Γ. Το τέρμα γαμάτο εξώφυλλο θα μπορούσε κάλλιστα να 'ναι ένα tribute στον Keith Haring, ο οποίος αν άκουγε αυτή τη μουσική είναι σίγουρο ότι θα πηδούσε απ' τη χαρά του.

10. Biosphere - Departed Glories (Smalltown Supersound)
Καταμεσής ενός πρασίνου υψιπέδου, οι αέρηδες γεννήθηκαν πρόωρα για να σαρώσουν την αυτοκρατορία του κατακαλόκαιρου. Η χλωρίδα ήταν η επικρατούσα θυγατέρα του κοσμικού θόλου. Χωράφια διάσπαρτα παντού, σπαρμένα με κάθε λογής φαντάσματα βρώσιμων πράσινων μορφών ζωής. Κάθε 13 ώρες οι αρχαίοι αγρότες ιθαγενείς έρχονταν και χόρευαν πάνω στο πράσινο χρυσάφι. Ένα απλό τελετουργικό, ένα μακρόσυρτο τραγούδι γλωσσικής ανυπαρξίας. Όλα αυτά λάβαιναν χώρα την μικρή ώρα της καθαρής βροχής, τότε που ο ήλιος έδινε πρόθυμα τη θέση του στη δροσιά. Η ώρα του φθινοπώρου. Κάπως έτσι μπορεί να διαβαστεί η προϊστορία, οι δοξασμένες μνήμες του αναχωρητισμού που κανείς δε θυμάται. Το δραματικό φευγαλέο τραγούδι της πράσινης κόρης την ώρα της δημιουργίας μέσα σε ένα μικρό σκοτεινό χωριάτικο δωμάτιο με ένα κερί. Θα κοιμηθείς για αυτήν.

9. Lustmord – Dark Matter (Touch)
Ο Lustmord με αυτό το κλασικό ambient album, κερδίζει το Oscar κοσμογονικού ερέβους.

8. Russell Haswell – PANTHER nO!se (Haswell Studio)
Το ξεκαθάρισα. Eίμαι σίγουρος ότι αυτός είναι ο καλύτερος noise δίσκος που άκουσα φέτος. Τον λέω noise για να συνεννοηθούμε αλλά και γιατί όντως είναι πολύ θορυβώδης. Όμως αν είχα δισκάδικο δε θα τον τοποθετούσα στο noise section αλλά στο free improvisation, γιατί τελικά αν αντί για ηλεκτρονικά είχε παραχθεί με σαξόφωνο θα ήταν σχεδόν ίδιο με σόλο αυτοσχεδιασμό του John Zorn από τα τέλη των 70s. Αυτό που με ταρακούνησε είναι η καθαρότητα και η τραχύτητα με την οποία λειτουργούν οι ρυθμικές εντάσεις και αντιθέσεις του οι οποίες απλώνονται λυσσαλέα με δωρικό σθένος σε 7 κομμάτια και περίπου 40 λεπτά.

7. Swans – The Glowing Man (Young God)
Καμία έκπληξη. Αυτό συνήθως το λέμε για πράγματα που δε μας πείθουν όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τα άλμπουμ των Swans. Το The Glowing man" είναι εξαιρετικό. Μου δίνει την εντύπωση ότι δεν πρόκειται για ένα άλμπουμ ξεχωριστό αλλά για το τέταρτο (και τελευταίο όπως μας λέει ο Michael Gira) μέρος ενός μεγάλου έργου. Έχει αποδειχτεί πολλάκις πόσο μεγάλος δημιουργός είναι ο Gira και τώρα με αυτό το πάγωμα του χρόνου που ακούμε εδώ κλείνει άλλο ένα κεφάλαιο. Ως κλείσιμο είναι δίσκος με μια ιδιαίτερη εσωτερικότητα που ίσως να χρειάζεται χρόνος για να γίνει αντιληπτή. Ακόμα κι αν το μοναδικό καλό τραγούδι ήταν το Frankie M, μάλλον πάλι θα το έβαζα στη λίστα μου γιατί θα αρκούσε. Άλλαξε ο Gira. Κάποτε μας έλεγε ότι η αγάπη θα μας σώσει αλλά όχι αυτόν τον ίδιο. Φαίνεται πως διαψεύστηκε γιατί τώρα η κινητήριος δύναμη πίσω από αυτό το « τράνταγμα» είναι η αγάπη ...που τον έσωσε.

6. Evan Parker/Seymour Wright – Tie The Stone To The Wheel (Fataka)
Συνήθως τα ντουέτα στη τζαζ μου αρέσουν πολύ. Ένας από τους λόγους είναι το γεγονός ότι μπορείς να διαβάσεις εύκολα τον τρόπο που εξελίσσεται η δράση και την αλληλεπίδραση των μουσικών, πιο καθαρά απ΄ ότι σε ένα φουλ σχήμα. Στο Tie the stone to the wheel ακούμε δύο σαξόφωνα να αντιδρούν το ένα στο άλλο, άλλοτε σε σύμπνοια, άλλοτε αντιθετικά και επιθετικά σχεδόν τσιρίζοντας. Φυσικά μιλάμε για αυτοσχεδιασμό ο οποίος περιέχει καθαρές ρυθμικές φράσεις μεγάλου φάσματος, από κοφτές και σύντομες μέχρι αργόσυρτα drones. Δύσκολο τασκ για τον ακροατή, όμως αν είναι ανοιχτός στην περιπέτεια και στην εξερεύνηση θα ανακαλύψει εδώ έναν θαυμάσιο δίσκο.

5. Henryk Gorecki – Symphony No.4, “Tansman Episodes”,Op.85 (Nonesuch)
Κυκλοφόρησε και δυστυχώς μάλλον περνά απαρατήρητο ένα πάρα πολύ σημαντικό και σπουδαίο έργο. Ω ναι, η Συμφωνία νούμερο 4 του Gorecki. Είναι τσουνάμι. Ορυμαγδός που παίρνει πολλαπλά σκαλπ. Είναι το κύκνειο άσμα ενόςμεγάλου συνθέτη. Δε θα μπορούσε παρά να είναι  η κορύφωση της πορείας του από άποψη δυναμικής και ενορχηστρωτικού παραναλώματος αλλά και από άποψη ποιότητας. Αν βαρεθήκατε τις Μπιγιονσέ (κατά τ’άλλα μια χαρά συμπαθεστάτη), τις Σολανζ, τους Καμάσηδες και γενικότερα την χιπστερ-υστερία και γυαλιστερή γκλαμουριά η οποία επικρατεί ΚΑΙ στο μουσικό στερέωμα, εντρυφήστε άφοβα.

4. Alexander Von Schlippenbach – Jazz Now! (Intuition)
Αν είσαι κλασικός λάτρης της τζαζ και μάλιστα από κείνους που λένε ότι η τζαζ τέλειωσε τη δεκαετία του '50, ακούγοντας αυτό το δίσκο χωρίς να δεις στοιχεία και ημερομηνία θα αναφωνήσεις "δε βγαίνουν πια τέτοιοι δίσκοι" και κάπου τότε θα πάθεις ένα πολιτισμικό σοκ όταν θα μάθεις ότι το άλμπουμ αυτό είναι ολοκαίνουριο. Ο Alex Von Schlippenbach βέβαια, αν δεν τον ξέρεις, είναι ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή πιανίστες της τζαζ. Το εκπληκτικό και υπέροχο είναι ότι αυτή η μουσική δεν είναι μουσειακή, είναι απίστευτα δυναμική και φρέσκια παρά το παλαιού ύφους άρωμα και αυτό οφείλεται στο ότι οι παίχτες που συμμετέχουν, εκτός από ότι το πιστεύουν πολύ αυτό που κάνουν είναι και μεγάλοι μάστορες και έχουν θητεύσει υπερεκτεταμένα στη free jazz.

3. Rolling Stones –Blue and Lonesome (Rolling Stones Records)
Είχα φυσικά τις αμφιβολίες μου. Μόλις είδα ότι κυκλοφόρησε αυτό το άλμπουμ, το πρώτο που σκέφτηκα ήταν «ντάξει τώρα...ως πότε;». Και δεν είναι παράδοξο να το σκεφτείς αυτό, δεν είναι και πολλά τα συγκροτήματα που πλησιάζουν 60 χρόνια ζωής και είναι ακόμα δημιουργικά! Τώρα που το ξανασκέφτομαι, σιγά μην υπάρχει άλλο. Τελικά κάποια στιγμή το άκουσα ... και διαπίστωσα ότι τα «παιδιά» που ηχογράφησαν τούτο το θρασίμι των μπλουζ μέσα σε τρεις μέρες (πραγματικά τέτοια δύναμη και ενέργεια δε θα μπορούσε να επιτευχθεί με πολλά πολλά ξανα-μανα κοιτάγματα και διορθώσεις) καλά θα κάνουν να μας απασχολούν μέχρι να φτάσουν τα 150. Να 'ρθει το έτος 3845 και ακόμα να ακούμε καινούριους δίσκους τους. Ποιος ξέρει, ίσως μέχρι τότε να 'χω συνηθίσει και το Satisfaction (μπα).

2. Various – Why The Mountains Are Black: Primeval Greek Village Music 1907-1960 (Third Man Records)
Άκουγα αυτή τη συλλογή σχεδόν όλη τη χρονιά. Με έσερνε απ' τη μύτη. Ήθελα να τη βάζω και να την ξαναβάζω. Δεν είναι μόνο η αξία που έχει ως ντοκουμέντο μιας άλλης μουσικής μιας άλλης εποχής, είναι ότι ακούγοντας νομίζεις ότι έχει μείνει κάτι ζωντανό από τότε, ίσως και από πολύ παλιότερα. Μην παρεξηγηθώ όμως, δεν εννοώ κάτι συγκεκριμένο, δεν εννοώ τη γνώση η οποία μεταδίδεται από γενιά σε γενιά που μπορεί να επεξεργαστεί και να αναλυθεί επιστημονικά. Εννοώ κάτι αδιόρατο, μια ανεξήγητη αίσθηση, μια υποψία ποιητικής «ζωής» που εγκαθίσταται στο χώρο ακρόασης και προκαλεί συγκίνηση, κάτι που συμβαίνει με όλες τις πραγματικά σπουδαίες μουσικές. Δε λέω άλλα γιατί θέλω να σας ξαναστείλω και στο πολύ καλό κείμενο που έγραψε ο φίλτατος Ξαγάς και τα λέει εμπεριστατωμένα για αυτόν τον δίσκο εδώ.

1. Reinhold Friedl – KORE, Performed live by Zeitkratzer (Karl Records)
Τα εξώτερα κενά κελιά αυξομειώθηκαν. Θερμοκρασία εύκρατου δωματίου στον περίβολο του αρχαίου σταδίου όπου το χορτάρι ήταν καταπράσινο και τα χελιδόνια φτερουγίζουν πάνω απ τις νερολακούβες του 800π.Χ. με τα όργια της φύσης να ισοδυναμούν με ταλαντευόμενα υπερπλανητουργήματα εκτινάσσοντος πλάσματος κατά το απομεσήμερο όταν οι φαύνοι προτιμούσαν τη μουσική που εγκαταστάθηκε στο κρανίο του Ιάνη Ξενάκη. Καμία δυσοσμία δεν εξακοντίστηκε από τα ηλιόμορφα πρόβατα ακτινοειδή ερίφια αρκοκυνοειδών τέκνα και τα φιλντισένια τους υπερηχογραφήματα τζάτζαλα-μάτζαλα υπερσυντέλικα φλόκια ολμοβολούσαν υπό το χλιμίντρισμα των πιο ανάγωγων καμπανών που κρέμονταν από τους λαιμούς των. Κάπως έτσι εκτυλίσσονταν οι μύθοι της αρχαίας κόρης της σιδηρογροθούσας.

Ά και να μην ξεχάσω.. Πρέπει οπωσδήποτε να γίνει μια ιδιαίτερη αναφορά σε κάποια τραγούδια που ανήκουν σε δίσκους οι οποίοι δεν έφτασαν στην παραπάνω εντεκάδα, αλλά είναι μπόμπες!

1. Hope Sandoval And The Warm Inventions-Into The Trees από τον δίσκο Until The Hunter
2. Shirley Collins-Death And The Lady από τον δίσκο Lodestar
3. Noura Mint Seymali-Arbina από τον δίσκο Arbina
4.S utcliffe Jugend-Slice από τον δίσκο Offal
5. Vassilis Tsabropoulos,  Nektaria Karantzi-You Are With Me από τον δίσκο Eleison
6. Controlled Bleeding-The Perks Of Being A Perv (Parts1-4) από τον δίσκο Larva Lumps And Baby Bumps
7. DJ Riot-Bassface από τη συλλογή Without Hardcore Life Would Be A Mistake