Within the Realm of A Dying Sun (1987)
Within the realm of a dying sun [1987]
Anywhere Out Of The World, Windfall, In The Wake Of Adversity, Xavier, Dawn Of The Iconoclast, Cantara, Summoning Of The Muse, Persephone (the gathering of flowers)
1987. Ήταν όμορφο εκείνο το απόγευμα... Ηλιόλουστο. Καρυωτακική επαρχία. Το ραδιόφωνο, μαγικό κουτί, παράθυρο ενός άλλου κόσμου! Ο Γιάννης Πετρίδης ξέρω ότι δεν χαίρει και μεγάλης αποδοχής από το κοινό της ανεξάρτητης μουσικής (όπως διαπίστωσα και από ένα μικρό γκάλοπ στον κύκλο μου). Και όμως, για πολλά χρόνια αποτέλεσε (και ίσως ακόμα αποτελεί) την μοναδική πηγή πληροφόρησης φρέσκων ακουσμάτων για έναν νέο μιας επαρχίας «πνιγμένης» στο mainstream και στο σκυλάδικο.
Έτσι ακόμα θυμάμαι εκείνο το απόγευμα που πρωτάκουσα Dead Can Dance από την εκπομπή του... Η συνέχεια γνωστή! Τοπικό δισκοπωλείο. Βλέμμα απορίας. «Όχι δεν το ξέρουμε». Τα πρώτα ταξίδια στην Αθήνα... Η νέα μου πατρίδα. Επιτέλους τον αγόρασα! Το παλιό λεωφορείο μούγκριζε στον ανήφορο... Χαϊδεύοντας το εξώφυλλο αδιαφορούσα για τον στοιβαγμένο κόσμο τριγύρω. Τι εξώφυλλο! Από τα λίγα της 4AD που o Oliver και η v23 δεν έβαλαν το ταλαντούχο χεράκι τους. Αλλά παρόλ' αυτά απόλυτα ταιριαστό στο κλίμα της 4AD. Τι να είναι αυτή η μορφή άραγε; Ο θάνατος; «Within the realm of a dying sun». Όλα πεθαίνουν, ακόμη και τα αγάλματα έλεγε ο Ρενέ. Και ο ήλιος ακόμη! Κάποτε, αδιάφορο πότε, αλλά κάποτε... Θα σ' αγαπώ για πάντα... Ο ήλιος πεθαίνοντας κάγχασε ειρωνικά. Το ίδιο κι εγώ! Play στο παλιό κασετόφωνο. Η φωνή της Lisa μετουσιώνει μια μικρή υπόγεια γκαρσονιέρα σε κιβωτό ανείπωτων αισθημάτων και ονείρου. Μουσική, αποκούμπι απέναντι στην καθημερινή αθλιότητα. Θυμάσαι ύστερα; Τότε, μικρή φοιτητριούλα... Έσμιξες τα φρύδια σου με απορία και υπόκωφη ανησυχία: «Dead Can Dance;;» επανέλαβες το «εκφοβιστικό» όνομα. Η μαγεία όμως κατανικά τους φόβους. Ανάμνηση, «επέστρεφε και παίρνε με..»
Κι εκείνη την στιγμή θα θυμάμαι! Το μοναχικό πιανάκι της εισαγωγής αντηχεί... Σε γραπώνει από την καρδιά. Θα την θυμάμαι. Και ήδη την νοσταλγούσα την ώρα που την ζούσα! Εικόνες.... Κρύα ακίνητα σιωπηλά νερά... Ήλιος λαμπρός, χειμερινός, δίχως θέρμη όμως. Παγωνιά... «Anywhere out of the world». Σκοτεινή σειρά βουβών αγέλαστων μορφών. Δεν μισούν... Χειρότερα. Αδιαφορούν! Κι η πεταλούδα κάθε φορά καίγεται στην φλόγα... Γατί όμως ξαναγυρνά; Ποια παράξενη γοητεία την τραβά; Ποια ανέλπιδη ελπίδα; Καημένη πεταλουδίτσα.. Καημένη ψυχή... Και η φύση αδιάφορη είναι. Σκληρά απόκοσμη, όμορφη, μεγαλειώδης αλλά σιωπηλή και αδιάφορη. Σκιασμένη όμως από την ανθρώπινη μελαγχολία. «Windfall». Ένας κόσμος που χάνει τα χρώματα του... Λυκόφως. Στο σκοτάδι δεν υπάρχουν χρώματα. Πως μπορεί μια «κρύα» μελωδία να σε ζεσταίνει; «Xavier». Πως μπορεί ν' αγαπάς και να κρυώνεις; Ιερός γρίφος.
Κάπου εδώ μπαίνει και η φωνή του στοιχειού. «Dawn of the iconoclast». Σαν αυγή ανατέλει η φωνή μέσα από την μελωδία. Aγαπημένο των καναλιών (!!) όταν πρόκειται να παίξουν κανένα σατανιστικό, παραθρησκευτικό θέμα στις ειδήσεις (τόσα ξέρουν, τόσα καταλαβαίνουν!) H μαγευτική «Cantara». Αναγεννησιακή πριγκιποπούλα στον κήπο των ηδονικών απολαύσεων. Νοσταλγία για κάτι που δεν υπήρξε ποτέ, για κάτι που ποτέ δεν έζησες γίνεται; «Summoning of the muse». Πρώτη φορά γονάτισα... Αγία της καρδιάς μου, γλυκιά αγαπημένη Lisa, μουσική μου ερωμένη. Ανάμνηση... Μια χορταριασμένη γωνιά στην καρδιά. Γεμάτη αγάλματα... Αέρας. Ο ήλιος χάνεται. Ομίχλη και μελωδία αναδύεται από τις ρωγμές της Γης. Από εκεί που ξεπετάχτηκε ο Άδης και άρπαξε την ανέμελη κοπέλα που μάζευε λουλούδια. «Persephone». Εκπληκτικός μύθος με τον Ερωτευμένο Άδη, δηλαδή τον Ερωτευμένο Θάνατο (τι σύμβολο!). Και η μουσική... Ακατάληπτη αρχαία γλώσσα. Σιωπή...
Όχι ο δίσκος δεν είναι λυρικός! Γιατί φοβίζει... Δεν είναι ρομαντικός! Γιατί δεν έχει συναισθηματικές ευκολίες. Και δεν είναι ούτε κατά διάνοια επικός! Τι είναι; Δεν ξέρω! Ακούγεται, δεν περιγράφεται. Πως λέει το κλισέ: «μία εικόνα, χίλιες λέξεις»; Εδώ ισχύει: «μία μελωδία, χίλιες λέξεις». Σαν γραμμένη πάνω σε μετάξι, σαν κεντημένη με την λεπτότητα και την ακρίβεια περσικού χαλιού. Για τους αμετανόητους που αποζητούν ταμπέλες και αναφορές, ας πούμε ότι είναι ένα μίγμα dark wave, world και κλασικής βουτηγμένο σε μια ατμόσφαιρα κέλτικης γοητείας, γοτθικού παραμυθιού και γεμάτο άρωμα Μέσης Ανατολής. Δεν φτάνει όμως αυτή η περιγραφή, γιατί υπάρχει και αυτό το κάτι, το υλικό από «το οποίο φτιάχονται τα όνειρα». Δυσεύρετο μετάλλευμα αλλά οι Dead Can Dance χτύπησαν «φλέβα». Χρησιμοποιώντας κλασικότροπα όργανα όπως τσέλο, βιολί, τρομπέτα, όμποε, έδειξαν ότι και τα όργανα αυτά έχουν «ψυχή» και δεν απευθύνονται μόνο στο Μέγαρο και σε επιδειξιομανείς μεγαλοαστούς. Κα χωρίζουν τον δίσκο σε δύο μέρη, στο πρώτο τραγουδά με την ήρεμη, γλυκά λυπημένη φωνή του ο Brendan Perry και στο δεύτερο η απίστευτη Lisa Gerrard με μια φωνή που όμοια της ακόμα αναζητείται. Δύο μέρη, έτσι για να ανάβουν οι κόντρες και οι διαφωνίες μεταξύ των οπαδών για το ποιος εκ των δύο είπε τα καλύτερα τραγούδια!
Οι Dead Can Dance, το κατ' ουσίαν ντουέτο από την Αυστραλία με τις ιρλανδικές ρίζες, είχαν ήδη δύο έξοχους δίσκους στο ενεργητικό τους πριν από αυτόν. Εδώ όμως αξιώθηκαν να φτάσουν το καλλιτεχνικό τους ζενίθ. Η συνέχεια; Μετά από κάθε κορύφωση επέρχεται μαθηματικά η κάμψη. Ιδιαίτερα εκείνη η έθνικ στροφή που κάνανε λίγα χρόνια μετά, ήταν τόσο «απότομη» και έντονη, ώστε «πέταξε» πολλούς λάτρεις (κι εμένα μαζί). Ούτε στις solo προσπάθειες τους ευτύχησαν ιδιαίτερα, η Lisa, ο Brendan αλλά και ο Peter Ulrich ο «κρουστός» τους. Η χημεία φαίνεται ήταν μοναδική και η συνταγή χάθηκε...
Γιατί τελικά να μην γερνάνε μαζί μας και οι μουσικές; Εντάξει, οι δίσκοι γερνάνε, γρατσουνιές, σκισίματα, λαδιές. Οι μουσικές όμως; Κι ας ακούγονται κάθε φορά διαφορετικές, στην πραγματικότητα αυτές οι ίδιες είναι. Εσύ έχεις αλλάξει... Κι ο κόσμος μαζί σου. Ας γερνούσαν κι αυτές, σαν το πορταίτο του Ντόριαν Γκρέι! Κι ας πέθαιναν κι αυτές όπως κι εμείς, όπως κι οι αγάπες μας, όπως κι ο ήλιος ακόμη...
(10)