10+1 Favorite Dub Tracks

Να ξεκινήσω με μια εξομολόγηση: ποτέ δε συμπάθησα ιδιαίτερα το dub (!) Λατρεύω τη reggae, το ska και όλες τις παραφυάδες αυτών, από το rocksteady και το dancehall, ως το lovers rock και raggamaffin - μέχρι reggaeton έχω ακούσει. Καταλαβαίνω τη λογική της επινόησης του dub -πενία τέχνας κατεργάζεται- αλλά πάντοτε είχα την απορία, πώς μπορεί κανείς να βάλει στο πλατό ένα άλμπουμ dub και να το ακούσει απ' αρχής μέχρι τέλους χωρίς να βαρεθεί θανάσιμα. (Ρητορική ερώτηση: εδώ υπάρχουν άνθρωποι που βάζουν στο πλατό δίσκους των Pink Floyd και δεν αυτοκτονούν από βαρεμάρα!) Όμως - πάντοτε υπάρχει κι ένα όμως, ε; Το καλοκαίρι του 1987 (ή του 1988;;; δε θυμάμαι, διορθώστε με, παρακαλώ!), πήγα στο Φεστιβάλ Reggae, στον Άλιμο. Εκεί είδα τον Linton Kwesi Johnson. Και ανακάλυψα την dub poetry. Και σκέφτηκα, λες να έφτιαξαν αυτό το είδος μουσικής ειδικά για μένα; Απαγγελία πολιτικής ποίησης με φόντο αργούς, ατμοσφαιρικούς ρυθμούς. Απουσιάζει ο αυτοσχεδιασμός του rap και του hip-hop (τα οποία λατρεύω, επίσης), τι ποίηση όμως! Στίχοι που ξεχειλίζουν από οργή και αγανάκτηση, ενώ συγχρόνως εκφράζουν μια τεκμηριωμένη, ριζοσπαστική και ουσιαστική πολιτική άποψη (κάτι που στερείται παντελώς η ιδεολογία του ρασταφαριανισμού, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση).

Φυσικά, υπάρχουν κομμάτια dub τα οποία αγαπώ πολύ, τα έχω χορέψει και τα έχω σιγομουρμουρίσει παράφωνα, και συγκινούμαι κάθε φορά που τα ακούω. Διάλεξα 10+1, διότι αν διάλεγα περισσότερα, μάλλον θα έλεγα ψέματα. Τα παραθέτω χωρίς αξιολογική σειρά.

1 King Tubby meets the Rockers Uptown Augustus Pablo
Από τα κομμάτια που κολλάνε στο μυαλό και βάζουν το σώμα αυτόματα σε κίνηση. Ο King Tubby, ένας εκ των δύο "μπαμπάδων" του dub, μαζί με τον Augustus Pablo (τον παραγωγό που εισήγαγε τη μελόντικα σε reggae ηχογραφήσεις!).

2 It ain't no funny και Making History Linton Kwesi Johnson
Ο δεύτερος εν ζωή ποιητής του οποίου τα ποιήματα κυκλοφορούν στη σειρά Modern Classics της Penguin. Μέλος κάποτε των Μαύρων Πανθήρων, δημοσιογράφος, ραδιοφωνικός παραγωγός και ιδρυτής της εταιρείας δίσκων LKJ, στηρίζεται μουσικά κατά κύριο λόγο στον παραγωγό Dennis Bovell. Έγραψε τα ωραιότερα ποιήματά του επί κυβερνήσεων Θάτσερ, και στο περίφημο All Wi Doin Is Defendin προέβλεπε τις ταραχές του Μπρίξτον το 1981. Μην προσπαθήσετε να καταλάβετε τι λέει ακριβώς. Αφήστε την υπνωτική απαγγελία του να σας παρασύρει.

3 Miles (Black Satin) Sly & Robbie
Η πιο βελούδινη rhythm section στην ιστορία της μουσικής. Οι κύριοι Sly Drumbar και Robbie Bassspeare (όπως τους αποκαλούν κάποιοι για πλάκα) έχουν βάλει το χεράκι τους παντού - κυριολεκτικά παντού: Dylan, Rolling Stones, Joe Cocker, Grace Jones, Sting, Khaled, Joan Armatrading, Carlos Santana, Sinead O'Connor... Για να μην αναφέρω τις καθαρά reggae παραγωγές τους για τους Black Uhuru, τον Peter Tosh, τον Gregory Isaacs... Διαλέγω ένα κομμάτι από το προσωπικό τους άλμπουμ Language Barrier του 1985 (στο οποίο παίζουν και οι Material, εκτός πολλών άλλων... Ουφ, βαρέθηκα το name-dropping! Οι τύποι είναι απλώς απίστευτοι).

4 Haile Selassie Centenary Mikey Dread
Θα ήταν άλλος ένας καλός τζαμαϊκανός τραγουδιστής και παραγωγός, αν δεν είχε την τύχη να τραβήξει την προσοχή των Clash. Τους έκανε την παραγωγή του Complete Control, συμμετείχε στο Sandinista!, περιόδευσε μαζί τους σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Κάποια στιγμή εγκατέλειψε τη μουσική, αηδιασμένος από την εκμετάλλευση των εταιρειών δίσκων (μπα! περίεργο), αλλά επανήλθε ακμαίος με δική του εταιρεία, την Dread at the Controls.

5 Belly of De Beast Benjamin Zephaniah
Ο Benjamin Zephaniah είναι ο έτερος μεγάλος σύγχρονος βρετανός dub ποιητής. Μετά από δυο χρόνια στη φυλακή, ξεκίνησε να γράφει ποίηση. Το πρώτο του άλμπουμ, με τίτλο Rasta, ήταν η πρώτη ηχογράφηση των Wailers μετά το θάνατο του Marley. Το είχε αφιερώσει στον φυλακισμένο τότε Νέλσον Μαντέλα, με τον οποίο έγιναν έκτοτε φίλοι. Το 2003 προκάλεσε σκάνδαλο αρνούμενος να δεχτεί το περίφημο βραβείο OBE (Officer of the Order of the British Empire), λέγοντας ότι του θύμιζε: "how my foremothers were raped and my forefathers brutalised". Και πρόσθεσε, "Stick it, Mr. Blair and Mrs. Queen, stop going on about empire". Εκτός της ποίησης, τα τελευταία χρόνια γράφει βιβλία για παιδιά και μυθιστορήματα για εφήβους.

6 None Jah Jah Children Dennis Bovell
Δημιουργός του Lover's Rock, της πιο λάιτ, ερωτικής εκδοχής της reggae, υπήρξε μέλος των βρετανών Matumbi, και έκανε την παραγωγή για ονόματα που κυμαίνονται από τους I-Roy ως τους Thompson Twins και τις Slits (!). Είναι ο παραγωγός-θαύμα πίσω από τις ηχογραφήσεις της LKJ, και στο κομμάτι που διάλεξα, χρησιμοποιεί κι αυτός μελόντικα.

7 The Undertaker/The Undertaker's Burial/Ramon's Last Remark Derrick Harriott
Από το άλμπουμ For a Fistful of Dollars, ο παραγωγός Derrick Harriott μαζί με τους Crystalites. Διάλεξα τρία κομμάτια-αφιέρωμα στο γουέστερν σπαγγέτι, τα οποία "διηγούνται" την ιστορία του νεκροθάφτη και της ταφής του. Εν ολίγοις, ένας φόρος τιμής δια χειρός Bovell σ' ένα ακρογωνιαίο λίθο της γουέστερν ιδεολογίας.

8 Behold H.I.M. Jah Shaka meets Aswad
Ο Jah Shaka είναι από τους λίγους μουσικούς που παραμένουν πιστοί στην ιδεολογία του ρασταφαριανισμού. Έχει συνεργαστεί με πολλούς σύγχρονους βρετανούς μουσικούς, όπως οι εξαιρετικοί Aswad, το κατεξοχήν crossover reggae συγκρότημα (θυμηθείτε το Don't Turn Around).

9 Return of the Django Lee "Scratch" Perry and the Upsetters
Ένας από τους πιο προικισμένους - σχιζοφρενείς παραγωγούς της σύγχρονης μουσικής (ανταγωνίζεται επαξίως τον Phil Spector). Ο έτερος "μπαμπάς" του dub, υπήρξε παραγωγός των Bob Marley & Wailers, Max Romeo κ.λπ., ενώ τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται και με νέους βρετανούς παραγωγούς, όπως ο Mad Professor και ο Andrian Sherwood. Εδώ με τους Upsetters, τη μόνιμη μπάντα του στούντιό του (ένα από τα δεκάδες ψευδώνυμα του Perry ήταν The Upsetter), σ' ένα homage στο ομώνυμο γουέστερν-σπαγγέτι του Σέρτζιο Κορμπούτσι.

10 Stalin Dub Mad Professor meets the Scientist
Τα δύο μεγάλα ονόματα του σύγχρονου βρετανικού dub. Ο Mad Professor έχει βάλει το χεράκι του σε άλμπουμ των Massive Attack, Orb, Beastie Boys, Rancid. Ο Scientist είναι ο σημαντικότερος ανανεωτής και συνεχιστής της dub παράδοσης.

+1 Judgment Dub Basque Dub Foundation
Πώς να μη σου εξάψει την περιέργεια ένα dub άλμπουμ φτιαγμένο από Βάσκους; Έστω κι αν ο παραγωγός Inaki Yarritu ζει στο Λονδίνο, και ο δίσκος είναι ηχογραφημένος στο Μπιλμπάο και στο Λονδίνο. Κλασικό dub των '70s με digital επιρροές των '90s. Ο Yarritu υπήρξε ραδιοφωνικός παραγωγός, δημοσιογράφος και συνεργάτης του Mad Professor στις εμφανίσεις του στην Ισπανία. Οι BDF έχουν παίξει support στους Wailers, τους Culture, τον Burning Spear και τον Lee Perry.