Ας μιλήσουμε για τέχνη

2022. Αγγίζουμε νέα σύνορα σκοτεινιάς και δυστοπίας. Τα πράγματα είναι αρκετά άσχημα και δύσκολα. Απ’ όλες τις απόψεις. Μια από αυτές είναι η υποκρισία αυτών που αυτοπροβάλλονται ως πολιτισμένοι, ως άριστοι. Βλέπουμε καθημερινά (κυριολεκτικά) διάφορα παραδείγματα πράξεων και δηλώσεων από αυτούς τους ανθρώπους, είτε ως μονάδες, είτε ως ολόκληρες κοινότητες, που δείχνουν πόσο υποκριτές και αδαείς είναι. Ας πούμε αυτή η θηριωδία της ακύρωσης καλλιτεχνικών γεγονότων, εκδηλώσεων, συναυλιών κλπ κλπ, μόνο και μόνο επειδή σχετίζονται με τη Ρωσία. Κάτι που δεν συνέβη ως ατυχής μεμονωμένη περίπτωση αλλά ως γενική γραμμή πλεύσης από όλο το δυτικό κόσμο! Τρομακτικόν!

Θα μου πείτε τώρα γιατί μένω σε αυτό, εδώ γίνεται πόλεμος... Μένω σ’ αυτό ακριβώς γιατί επιδιώκεται να παρουσιαστούν αυτές οι ανοησίες, με ύπουλο φυσικά τρόπο, ως ακίνδυνες για τον πολιτισμό και τη δημοκρατία. Δεν είναι. Λίγο το ένα, λίγο το άλλο, σιγά σιγά όλες οι απαγορεύσεις, όλες οι επιβολές, όσο κι αν μοιάζουν περιστασιακές, γίνονται συνήθεια. Μέρος της καθημερινότητας και της κανονικότητας. Κανονικότητα είναι τα πιο διαδεδομένα, τα πιο κοινά κόμπλεξ των ανθρώπων, που γίνονται συνήθεια και δύσκολα τα αντιλαμβάνεται κανείς ως κόμπλεξ. Είναι κόμπλεξ καθιερωμένα.

Ο πόλεμος, οποιοσδήποτε πόλεμος (δεν υπάρχει δικαιολογημένος πόλεμος) είναι η απόλυτη φρίκη, η απόδειξη ότι η ανθρωπότητα είναι ακόμα αρκετά ηλίθια και καθόλου πολιτισμένη (γέλια και λυγμοί). Θα ‘πρεπε να είναι αυτονόητο ότι όποιος κηρύσσει πόλεμο είναι εγκληματίας και εγκληματικά μαλάκας. Δεν είναι όμως, όπως δυστυχώς βλέπουμε και σήμερα. Και καταλήγω σε ένα μάλλον απαισιόδοξο συμπέρασμα ότι αφού υπάρχουν άνθρωποι που έχουν την εξουσία να παίρνουν τέτοιες αποφάσεις, να τους δίνεται η ευκαιρία και η δυνατότητα να σκοτώσουν εκατομμύρια, εύκολα και οι αντίπαλοι τους δεν θα απέχουν πολύ σε βλακεία. Όχι επειδή αμύνονται αλλά επειδή σκέφτονται συνήθως με τον ίδιο τρόπο. Αντίποινα και εκδίκηση. Βλάκας είναι ο άνθρωπος που δεν μπορεί να σκεφτεί με γνώμονα το δίκαιο και το ωραίο και αδυνατεί να δει πόση ομορφιά κρύβει το συνολικό καλό, πόσο συμφέρον είναι αυτό τελικά.

Όταν οι «σοβαροί» και «πολιτισμένοι» Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν ακόμα και την τέχνη, τον πολιτισμό ως αντίποινα και μάλιστα με τρόπο που ίσως μόνο πεντάχρονο μπορεί να σκεφτεί λέγοντας «έτσι είσαι; Tώρα θα δεις. Δεν θα ακούω τις μουσικές σου». Σας φαίνεται γελοίο όπως το λέω ε; Αυτό ακριβώς έγινε. Η τέχνη δεν είναι υλικό προς χρήση σε τέτοιου είδους υστερόβουλες τακτικές. Η τέχνη έχει ως μοναδικό στόχο και σκοπό την ανακούφιση του ανθρώπου από τα δεινά του και μέσω αυτής της ανακούφισης, να του δοθεί μια ευκαιρία να αλλάξει πίστα, να ανέβει ένα σκαλοπάτι, να ωριμάσει, με την καλή έννοια, δηλ. όχι να αποβουτυρωθεί, όχι να χάσει τη ζωτική του ενέργεια και να γίνει ένα ανδρείκελο της αγοράς (γιατί αυτό εννοούν ωριμότητα σήμερα πολλοί άνθρωποι).

Η τέχνη ποτέ και για κανένα λόγο δεν πρέπει να απαγορεύεται, ούτε έστω για λίγο. Ίσα ίσα, τότε, στις πιο δύσκολες στιγμές, πρέπει να γίνεται λάβαρο. Να υπάρχει και να διαδίδεται παντού. Για αυτές τις στιγμές υπάρχει. Έχουν σχεδόν τα πάντα αναποδογυρίσει. Βλέπουμε υποτίθεται σοβαρούς ανθρώπους να συμφωνούν με αυτό που έγινε αντί να προτείνουν το αντίθετο. Να προβάλλεται δηλαδή η ρωσική τέχνη τώρα περισσότερο. Με καλή πίστη. Με πρόθεση να δει ο κόσμος ότι ένας «άλλος κόσμος» δεν είναι ο περιστασιακός μαλάκας αρχηγός του αλλά οι άνθρωποι του που κάνουν πολλά περισσότερα πράγματα που αξίζουν να τα θυμόμαστε περισσότερο απ’ ότι τα λάθη τους. Το τέρας που τρώει μια κοινωνία πρέπει να πολεμάτε με την τέχνη της. Όχι με την απουσία αυτής. Όχι με την κατάργησή της.