Bob Dylan

Πάτησε τα εξήντα, να μας ζήσει - να τον χαίρεστε!

Bob Dylan 1961Γεννήθηκε στις 24 Μαίου του 1941 στο Duluth της Minnesota. Το όνομα με το οποίο τον γνωρίζει όλος ο κόσμος το απέκτησε στη δεκαετία του πενήντα. Όλοι βέβαια γνωρίζουν πως ο βασικός υποψήφιος για τον τίτλο του μεγαλύτερου τραγουδοποιού όλων των εποχών (ή διαφορετικά του ανθρώπου που πάντα βρισκόταν όταν έπρεπε, εκεί που έπρεπε) ονομάζεται Robert Allen Zimmerman. Ο Bob Dylan σήμερα είναι εξήντα ετών και όσο και αν έχουν αμφισβητηθεί οι επιλογές και η συμπεριφορά του τα τελευταία χρόνια, συνεχίζει να βγάζει δίσκους σαν το 'Time out of mind' του 1997, ικανούς να θυμίζουν ποιος βρίσκεται στην κορυφή και ποιοι ακολουθούν (η διαφορετικά πόσο συντηρητικό είναι το rock ακροατήριο των 90ς!)

Το 1963 κυκλοφόρησε ο πιο γνωστός ίσως δίσκος του Bob Dylan και ταυτόχρονα ένα από τα σημαντικότερα έργα τέχνης που άφησε πίσω του ο 20ος αιώνας (αν έχεις μύθο διάβαινε). Το 'Highway 61 Revisited' LP χάρισε στον κύριο Zimmerman μεταξύ άλλων και μία υποψηφιότητα για το νόμπελ λογοτεχνίας (σιγά βέβαια μη θεωρούμε σημαντικό το να αποφασίζουν για τη μουσική οι επιστήμονες-τεχνοκράτες των διάφορων ακαδημιών). Η επιρροή του Dylan στη σύγχρονη μουσική δύσκολα εξαντλείται στο περιεχόμενο ενός βιβλίου, πολύ περισσότερο σήμερα που γνωρίζουμε πολύ καλά ότι νέες πτυχές της επιρροής αυτής πολύ πιθανό είναι να συναντήσουμε και τα επόμενα χρόνια σε πράγματα που ακόμη δε τα φανταζόμαστε (με λίγα λόγια δύσκολα θα γλιτώσουμε από τον Dylan). Τραγούδια του Dylan διασκευάζονται από τους αυθεντικούς απογόνους του (βλέπε Nick Cave), από αυτούς που επιδιώκουν να κλέψουν κάτι από την αίγλη του (βλέπε Σαββόπουλος), και από αυτούς που υποτίθεται ότι έρχονται να καταστρέψουν αυτό που ο Dylan αντιπροσωπεύει με την πολυετή κυριαρχία του στο χώρο της δυτικής μουσικής (βλέπε Ministry).

Πολλοί είναι αυτοί που χαιρετίστηκαν ως «ο νέος Dylan», είτε από το χώρο της καθαρόαιμης folk τραγουδοποιίας (την «πατρίδα» του Dylan δηλαδή), είτε από το ευρύτερο πεδίο του rock. Και αν ο Loudon Wainwright III αρνείται μετά μανίας τον χαρακτηρισμό «νέος... οτιδήποτε» γνωρίζει καλά ότι κατάφερε να ξεφύγει από τα κλειστοφοβικά όρια του folk κυκλώματος χάρη σε αυτή την άχαρη ταμπέλα (δεκάδες σημερινοί folk ήρωες θα πέθαιναν στην ψάθα αν δεν εμφανιζόταν ο Bob - εκατοντάδες έχουν πεθάνει!). Ο Bruce Springsteen πάλι μπόρεσε και έγινε αυτό που θα γινόταν ο Dylan αν ήταν είκοσι χρόνια νεότερος (και αν δεν ήταν ο... Dylan!). Το δικό του 'Born to run' ξεπέρασε κατά τέσσερα εκατομμύρια κόπιες τις πωλήσεις του αριστουργηματικού 'Blood on the tracks' που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά και αφού για τον Dylan ήταν πια αργά να γίνει macho rock ήρωας το έπραξε ο φίλτατος Bruce (αν και σήμερα ο Bruce είναι ακόμη... αλήτης και ο Bob των σαλονιών). Είκοσι και... χρόνια μετά βλέπει τις συνθετικές ιδιοφυίες του σήμερα (βλέπε Badly Drawn Boy) να τον χαιρετίζουν ως βασική επιρροή τους. Το θέμα μας όμως είναι ο Bob Dylan...

Ο Bob Dylan ξεκίνησε την εποχή που το να παίρνεις μια κιθάρα και να μουρμουρίζεις λόγια διαμαρτυρίας, ήταν τόσο cool όσο είναι σήμερα το να δίνεις live με laptop κρυμμένος πίσω από μια κουρτίνα (για αυτό και σήμερα είναι επιφανειακά uncool και υπογείως cool). Και ξεπέρασε όλους τους υπόλοιπους ακριβώς τη στιγμή που αποφάσισε να κάτι παραπάνω από αυτό (στην πιο καλοστημένη έκπληξη-φάρσα του rock 'n' roll). Η rock δράση και η folk στασιμότητα οφείλουν τις ίδιες ποσότητες σεβασμού στον Bob Dylan, που παίρνοντας το όνομα του από τον ποιητικό θρύλο του Dylan Thomas μετέφερε τις σκέψεις του στα cafe της Minnesota αντλώντας έμπνευση από τον Woody Guthrie και τον Hank Williams (που σήμερα και οι δυο τους είναι πιο cool παρά ποτέ). Στη Νέα Υόρκη μετακόμισε το 1961 και εκεί τον περίμενε μια ισχυρή folk κοινότητα... ένα χρόνο αργότερα κυκλοφορεί το πρώτο ομώνυμο άλμπουμ του και όλα τα υπόλοιπα είναι ιστορία (που έχει ειπωθεί φορές άπειρες).

Μια συναυλία του εξηντάχρονου Bob Dylan σήμερα στη χώρα μας θα αποτελούσε για ακόμη μια φορά το κορυφαίο καλλιτεχνικό γεγονός της χρονιάς. Και αυτό όσο μας καθησυχάζει για τη σπουδαιότητα της μουσικής του Dylan, άλλο τόσο θα έπρεπε να μας ανησυχεί. Ή μήπως να μας τρομάζει το γεγονός ότι σαν τα πρόβατα θα τρέχαμε να δούμε έναν εξηντάρη να βαριέται ανυπόφορα την ώρα που του ζητάμε να παίξει «τα θρυλικά του τραγούδια;»