Διασκευάζοντας στα 10s
Είκοσι πρόσφατες διασκευές σε κομμάτια που γράφτηκαν μεταξύ 1935 και 2008 συν links για άμεση ακρόαση διασκευής και πρωτότυπου. Του Παναγιώτη Σταθόπουλου
Κοντεύει μια πενηνταετία από τότε που η ποπ κουλτούρα εγκαθίδρυσε τα προϊόντα της σε συνειδήσεις και απήχησε τις φαινομενικά μαζικές ανάγκες. Στο πέρασμα του χρόνου, λοιπόν, οι εκάστοτε αλλαγές πλεύσης προετοίμαζαν το έδαφος για την περαιτέρω μορφοποίηση των κατεστημένων και επέφεραν αισθητές, αν όχι πάντοτε σαρωτικές, ανατροπές των όσων επικρατούσαν στο προσκήνιο. Το καινούργιο διαδέχονταν το παλιό, η φρεσκάδα ευωδίαζε υποσκελίζοντας την φθαρμένη φαντασία στο περιθώριο. Οι καλλιτεχνικές ανησυχίες μετέβαλαν μια για πάντα την τάση για την αναζήτηση του "μοναδικού", "συγκεκριμένου", "μόνιμου", "στερεοτυπικού", "άθικτου", "ανεπίδεχτου επεμβάσεων", "καθολικά πρoτύπου".
Στη σκέψη των όσων διαδραματίστηκαν σε κάτι λιγότερο από μισό αιώνα στο μουσικό στερέωμα, δεν μπορείς παρά να διαγνώσεις ότι o άξονας των εξελίξεων δύναται να μετατοπιστεί ανά πάσα ώρα και στιγμή. Είτε με ολοκληρωτική κατεδάφιση των προτύπων είτε με μεταποίηση, αναδόμηση και εν μέρει στροφή προς απάτητα μονοπάτια-εφαλτήρια για έναν γενναίο ηχητικά νέο κόσμο. Στο πνεύμα αυτό, γεννήθηκε κι η ιδέα των διασκευών - cover songs αγγλιστί - που ενίοτε κρύβουν πτυχές απροσδόκητες, δρουν αναζωογονώντας σαν κούρα ομορφιάς, που θα 'λεγαν μεταξύ τους κι οι δεσποινίδες. Ο στόχος δεν είναι, βέβαια, ο ίδιος σε κάθε τέτοιας βάσης εγχείρημα και συχνά οι προθέσεις αλλά και το παραδοτέο υλικό προκαλούν αντιδράσεις αποδοκιμασίας. Βάλτε και χασμουρητό, και πετύχατε κέντρο. Το νήμα μπορεί να πιάνεται από την μια του μεριά, ωστόσο οφείλουμε να αποκαλύψουμε κάθε του σπιθαμή και τυχόν κόμπους. Το ποιός και τι εκτελεί, αποτελεί φλέγον ζήτημα, όπως και ο τρόπος με τον οποίο το ενσωματώνει στο εν γένει ύφος του, οι επιπρόσθετες ωθήσεις που του δίνει, οι εναλλακτικές οδούς αν προτιμάτε για να ηχήσει εμφανώς διαφοροποιημένο και τέλος το ποσοστό της δημιουργικότητας που εμπεριέχει μια εκ νέου προσέγγιση των "έτοιμων". Ξαναζεσταμένο φαγητό, λοιπόν, ή παραλλαγμένη συνταγή που κρύβει γευστικά μυστικά;
Για κάθε εφικτό ενδεχόμενο, παρατίθεται στη συνέχεια ένα ηχητικό κολλάζ είκοσι χαρακτηριστικών, κι όχι κατ' ανάγκη καθολικά αποδεκτών, αλλιώτικων εκδοχών των πρωτότυπων συνθέσεων, υπό το πρίσμα καλλιτεχνών που οικειοποιήθηκαν, ευτυχώς, την αρχική ύπαρξή αυτών με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Όλα αντιστοιχούν αποκλειστικά στην ασυμπλήρωτη, μα παραγωγικά πλούσια διετία 2010-2011, στις πρώτες μουσικές εφορμήσεις των 10s. Θα βρείτε στην πορεία τόσο κανονικές ηχογραφήσεις που εντοπίζονται σε συσκευασία προσωπικών δίσκων και συλλογών, όσο ζωντανές παραστάσεις και sessions για ραδιοτηλεοπτικούς/διαδικτυακούς σκοπούς. Δεσπόζουν και τρεις ελληνικές συμμετοχές. Τα τεκμήρια λίγες γραμμές πιο κάτω. Δείξε μου (σσ. παίξε μου) την διασκευή σου για να σου πω ποιος είσαι...
20 Πολύτιμα Διασκευάσματα
* Κλικάροντας στα ονόματα των καλλιτεχνών ακούτε την αντίστοιχη εκτέλεση των συνθέσεων.*
:: Dalot - "Μαραμένα τα Γιούλια" (2010) [Σύνθεση του Αττίκ (1935)]
Συγκλονιστική απόδοση σε ένα εκ των πιο αναγνωρίσιμων τραγουδιών του Αττίκ. Η Μαρία Παπαδομανωλάκη (aka Dalot) καταθέτει την δική της άποψη επί του θέματος, σε μια διασκευή που σφύζει από ρομαντικές ηλεκτρονικές πινελιές, πιστοποιώντας τους λόγους που η δημιουργός χαίρει εκτίμησης στους ανεξάρτητους κύκλους. Το ελαφρό αεράκι του πιάνου και του ακορντεόν φυσάει πλέον σε ambientronica τοπία. Ένα αστρικό ταξίδι μόλις ξεκίνησε. Εσύ θα μείνεις στα επίγεια;
:: Austra - "Crying" (2011) [Σύνθεση του Roy Orbison (1961)]
Σαν νέα goth ιέρεια καταφθάνει η φωνή των Austra. To τρίο τοποθετεί σε λυρικό κλασικότροπο πλέγμα την στιγμή κατά την οποία ο Orbinson εκπέμπει την γνωστή ερωτική θέρμη που τον καθιέρωσε. Έγχορδα που ραγίζουν, αργόσυρτα synths που καθοδηγούν, φωνές που άδουν μέσα σε ένα σωστό νεραΐδόκοσμο. Περισσότερο εμπλουτισμένο ενορχηστρωτικά, λοιπόν απ' την πρωτοηχογραφημένη εκδοχή, το "Crying" δια των εμπνεύσεων των Καναδέζων Austra, διατυπώνει ολοκληρωμένη και στιβαρή άποψη περί των διασκευαστικών.
:: Victoria Faiella - "War Pigs" (2011) [Σύνθεση των Black Sabbath (1970)]
Προσπαθώντας να προσδιορίσεις ηχητικά την καταγωγή της ριζικής ανανέωσης του "War Pigs" των Sabbath, με βάση τα σημεία του ορίζοντα, καταλήγεις αμέσως στην Ανατολή. Η Victoria Faiella ερμηνεύει με ασίγαστο πάθος, ρίχνει δυο σταγόνες αμανέ στο μπλουζ μπλεντ της φωνής της και αφήνει το σιτάρ να πάρει την κατάσταση στις χορδές του σολάροντας εκστατικά. Μπα κάτι έχουν πάθει τα ώτα μου. Δεν ακούω το κιθαριστικό riff του Iommi, αλλά μάλλον δεν μου λείπει...
:: Wye Oak - "Strangers" (2010) [Σύνθεση των Kinks (1970)]
Οι Wye Oak τιμούν με το παραπάνω την Βρετανική Εισβολή στον τόπο τους. Η παρακαταθήκη των Kinks φοράει τα σκονισμένα απ' τον κίτρινο αέρα της ερήμου riffs της και μεταγγίζεται σε ένα καθάριο americana έπος. Για το ντουέτο που επιστρατεύει την μελωδική και ρυθμική του αρτιότητα γι' αυτήν την ανανεωτική επέμβαση, αυτό είναι ένα ακόμη εχέγγυο πολιτιστικής γνησιότητας.
:: James Blake - "Α Case of You" (2011) [Σύνθεση της Joni Mitchell (1971)]
Θαρρείς πως ο Blake ακροβατεί αέναα σε τεντωμένο φωνητικό σχοινί, μα πάντοτε κατορθώνει να αποφεύγει την προκάτ soulful πτώση. Σε τούτο το ανδραγάθημα της αξεπέραστης Joni Mitchell, αφήνει την προσωπική του μειλίχια σφραγίδα, διαμέσου μιας ηλεκτρονικά αφιλτράριστης πινελιάς. Ανατριχιαστικά δεκτό το αποτύπωμα του Blake, που στοιχηματίζω όσο όσο ότι ήρθε για να μείνει.
:: LCD Soundsystem - "Jump into the Fire" (2011) [Σύνθεση του Harry Nilsson (1971)]
Κύκνειο συναυλιακό άσμα για τους LCD Soundsystem, η punk funk ανακατασκευή του rock n' roll "Jump Into The Fire" πρωτοειπωμένο απ' τον "ριγμένο" ιστορικά Harry Nilsson. Απ' το κατάμεστο Madison Square Garden, o Murphy κραυγάζει ώστε να αποτινάξει τη λύπη της απώλειας τους. Ποιος ξέρει, ίσως να ξαναφορέσει εκείνα τα γυαλιά, πλαισιώνοντάς τα με ένα έξαλλα μπλαζέ Moroderικό στυλ. Στην πρίζα έως τότε...
:: Α Place To Bury Strangers - "Suffragette City" (2010) [Σύνθεση του David Bowie (1972)]
Αναζητώντας θορυβοποιά στοιχεία στην δεκαετία που εξέπνευσε προσφάτως, θα οδηγηθείς σε αυτό εδώ το τρίο που πέρασε από ένα χεράκι fuzzάρισμα και το κλασικό "Suffragette City" του Bowie για τις περυσινές τιμητικές ανάγκες. Εν αναμονή του τρίτου τους δίσκου, εξτρά καλοδεχούμενο το post punk tribute στον glam ήρωα, εν μέσω shoegaze reverb και feedback ταραχών.
:: The Boy - "Transmission" (2010) [Σύνθεση των Joy Division (1979)]
Αλήστου μνήμης (ήδη) η νουάρ εκφραστικότητα του Boy στο "Transmission", ο οποίος κουβαλά στις ολοζώντανες εκφάνσεις του ένα απαράμιλλο crooning νεύρο. Απ' την μαραθώνια εμφάνιση του Αλέξανδρου Βούλγαρη στο Six D.Ο.G.S. τον περασμένο Νοέμβριο, διαφυλάσσουμε ως κόρη οφθαλμού αυτήν την πιάνο εκτέλεση στο αστικό κιθαριστικό αριστούργημα των Joy Division. Η νεύρωση υπάρχει στη χροιά του Boy και έρχεται να συναντήσει το αβάσταχτο της φωνητικής ιδιαιτερότητας του Curtis. O Boy κατατάσσεται στις εκκεντρικές περιπτώσεις που είτε θα αγαπήσεις παράφορα είτε θα μισήσεις ανεπιστρεπτί. Πρόκειται, για μια ανέλπιστα τεράστια προσθήκη επούλωσης στο πληγωμένο εγχώριο τραγουδιστικό φρόνημα.
:: Darkstar - "Gold" (2010) ["You Remind Me of Gold" των Human League (1982)]
Οι Darkstar κατεβάζουν ταχύτητα στο synth pop τρεχαλητό των Human League, πασπαλίζουν με chill-out διαθέσεις και προσθέτουν μια πρέζα αργόσυρτων beats. Ακούγοντας το, λίγο έλειψε να πειστώ ότι παρευρέθηκα στην γέννηση "πρωτότοκου" ηχητικού τέκνου. Οι Darkstar αποτελούν μια απ' τις αδυναμίες για το 2010 και το "Gold" το track που σε ρουφάει σε κάθε του ακρόαση.
:: Fucked Up - "Walking on Sunshine" (2010) [Σύνθεση των Katrina and the Waves (1985)]
Αν και εκ πρώτης ακοής ο βοκαλιστικός οδοστρωτήρας του τραγουδιστή τους φαίνεται επιτηδευμένος, λίγο αργότερα αντιλαμβάνεσαι τι ακριβώς αντιπροσωπεύει. To πασίγνωστο "Walking On Sunshine" μεταφέρεται σε μια σχεδόν Chumbawamba ατμόσφαιρα, οι new wave κιθάρες πασπαλίζονται με hardcore punk τραχύτητα, οι ska απολήξεις εμφανίζονται πλέον μονάχα ως σφήνες στις σαξοφωνικές παρεμβάσεις. Ωμότητα τεστοστερόνης και ηλιόλουστες γυναικείες ιαχές εις σύνθεσιν μίαν.
_____