Διασκευές ύπαρξης

Για την επανάσταση δεν χρειάζεται αιτία, κατά την παλιά ταινία. Για μια διασκευή όμως; Του Στέργιου Βολόγκα

Υπάρχουν 1000 λόγοι για να κάνεις μια διασκευή και άλλοι τόσοι για να μην κάνεις. Το θέμα δεν είναι γιατί οι καλλιτέχνες κάνουν διασκευές, άλλωστε από κάπου ξεκινά κάποιος και μετά δοκιμάζει τις δικές του δυνάμεις. Δεν θ’ αναφερθώ στις διασκευές που γίνονται, αλλά εδώ το ενδιαφέρον είναι ο λόγος που έδωσε ύπαρξη στην συγκεκριμένη διασκευή, ο χρόνος και ο τόπος αυτής. Εκεί νομίζω είναι η σημασία και η σπουδαιότητα της, χωρίς αυτό ν’ αφορά απόλυτα το ομορφότερο, το καλλίτερο, το σπουδαιότερο ή το πιο διαφορετικό.

1. BRANDI CARLILE – CREEP (RADIOHEAD) – LIVE AT WXPN, CAMPEN NJ 23-7-2006 US

BRANDI CARLILEΠώς ορίζεις το απόλυτα πετυχημένο ξεκίνημα για μια καριέρα; Στην Ελλάδα σήμερα, μάλλον ξεκινάς από μέλος συμμετοχής σε παρεπιδημούν talent-show. Στο εξωτερικό, παρά τις όποιες αντιρρήσεις των γύρω παραγόντων, κυκλοφορείς το δικό σου τραγούδι, αρέσει στους ραδιοφωνικούς παραγωγούς και τους ακροατές και πάει κατευθείαν στην κορυφή των προτιμήσεων. Αυτό τον δρόμο ακολούθησαν οι Radiohead με το “Creep”, το οποίο έγινε σχεδόν ταυτόσημο με τ’ όνομά τους. Έπρεπε να βγάλουν το “OK Computer” για να ξεφύγουν από την σκιά του. Το “Creep” είχε ένα δυνατό, παθιασμένο και ανεκπλήρωτο ερωτικό μήνυμα που με την ερμηνεία και το σκηνικό παραλήρημα του Thom Yorke απογείωνε τους στίχους. Η σφοδρή λεκτική αντιπαράθεση των χαρακτήρων μεταξύ των στίχων I wish I was special/You're so fuckin' special/But I'm a creep, I'm a weirdo/What the hell am I doing here;/I don't belong here ήταν αυτή που έκαναν την Brandi Carlile ν’ αποφασίσει να το ερμηνεύσει με τον δικό της μοναδικό τρόπο επί σκηνής και μόνο, αφού εκεί θα μπορούσε να δώσει ερμηνευτικά τουλάχιστον απαντήσεις, για όσους ήθελαν ξεκάθαρες δηλώσεις από την ίδια για την σεξουαλική της ταυτότητα. Αλλά ο όχλος και ο Τύπος θέλουν να βουτήξεις στην αρένα και να ματώσεις. Η Brandi Carlile έδωσε στον κόσμο ακριβώς αυτό που ήθελε αλλά με τον δικό της τρόπο. Το “Creep” της Brandi ξεχειλίζει από την οργισμένη από άσβεστο πάθος ερμηνεία της, με την εισαγωγή του τσελίστα Josh Neumann να υφαίνει τον εύθραυστο ιστό για την ακροβατική ερμηνεία της. Στο φινάλε του τραγουδιού δεν αφήνει στο κοινό οποιοδήποτε περιθώριο για παρερμηνείες. Ακούστε το εδώ.

 

2. ELTON JOHN with JOHN LENNON – WHATEVER GETS YOU THRU THE NIGHT (J. LENNON) – LIVE AT MADISON SQUARE GARDEN 28-11-1974 US

ELTON JOHN with JOHN LENNONΕδώ έχουμε να κάνουμε με μια αλυσίδα ενεργειών και γεγονότων που ούτε και τα πιο ευφάνταστα κόλπα της Γεωργίας Βασιλειάδου στην «Καφετζού» δεν θα μπορούσαν να προβλέψουν την εξέλιξή τους.
Μετά το αναμενόμενα απογοητευτικό “Some Time in New York City” με την Yoko Ono του 1972 και το προφητικά μέτριο “Mind Games” του ίδιου του Lennon, την αποχή του από τις ζωντανές συναυλίες και τον 18μηνο χωρισμό του από την Ono, τι άλλο θα μπορούσε να του συμβεί; Ο John Lennon το καλοκαίρι του ’74 μπαίνει στο στούντιο με την παρότρυνση και βοήθεια του Elton John για την ηχογράφηση του “Walls and Bridges”. Δεν πολυεμπιστεύεται κανέναν, ούτε τον ίδιο του τον εαυτό, κάνει παραγωγή ο ίδιος στον δίσκο και το εξώφυλλο φιλοξενεί ζωγραφιές του Lennon από τα παιδικά του χρόνια. Αλλά άμα σε θέλει η μοίρα και η τύχη, πέφτεις από τον τελευταίο όροφο και στέκεσαι όρθιος. Ο δίσκος γίνεται χρυσός στην Αμερική, πάει στον Νο1 όπως και στο Νο1 ανεβαίνει και το single “Whatever gets you thru the night” και ο δίσκος γίνεται ο πιο πετυχημένος εμπορικά του Lennon μετά το “Imagine” και ο μοναδικός προσωπικός του, όπου άλμπουμ και single ανεβαίνουν στο Νο1. Στα παράπλευρα θετικά της επιτυχίας, τα ξαναβρίσκει και με την Yoko Ono – αυτό χωρά μεγάλη συζήτηση - και τέλος χάνει και το στοίχημα που είχε βάλει με τον Elton John στο στούντιο ότι το “Whatever gets you thru the night” δεν θα γνώριζε επιτυχία. Ο Elton John, ο οποίος είχε συμβάλει σημαντικά στο τραγούδι και είχε μεγαλύτερη διαίσθηση από τον Lennon να μυρίζεται από μακριά το χρώμα του χρήματος, το στοίχημα που έβαλε προέβλεπε πως αν κερδίσει, ο Lennon θα εμφανιζόταν ως γκεστ στην συναυλία που θα έκανε ο Elton John την ημέρα των ευχαριστιών στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης την 28 Νοεμβρίου 1974. Έτσι έγινε και έμελε να γίνει και η τελευταία ζωντανή εμφάνιση της ζωής του πριν τον τραγικό του θάνατο στις 8 Δεκεμβρίου 1980. Στην συναυλία του Elton John εκτός από το προφητικό “Whatever gets you thru the night” είπε και άλλα δύο κομμάτια από την εποχή των Beatles, πριν αποχωρήσει από την σκηνή του Madison Square Garden όπου ο κόσμος παραληρούσε από έκπληξη, απορία και θαυμασμό. Άλλωστε ο John Lennon βιαζόταν ν’ αποχωρήσει μια ώρα αρχύτερα καθώς στην κουίντα του θεάτρου περίμενε η Yoko Ono, o κίτρινος πειρατής των ονείρων του. Ακούστε το εδώ.

 

3. ROKY ERICKSON & THE EXPLOSIVES – HEROIN (LOU REED) – LIVE AT WHISKY A-GO-GO 25-9-1981 US

ROKY ERICKSON & THE EXPLOSIVESΤα μάτια είναι ο καθρέπτης της ψυχής μας”, το σοφό λαϊκό ρητό στην περίπτωση του Roky Erickson πιστεύω ότι έχει απόλυτη εφαρμογή. Μια ματιά στο εξώφυλλο του δίσκου αρκεί για πολλαπλά συμπεράσματα. Το βράδυ της 25ης Σεπτεμβρίου 1981 στο Whisky A-go-go o Roky Erickson συνοδεύεται από τους Explosives (τυχαίο όνομα;) και αποφασίζει να γράψει την δική του ιστορία σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και ιδιαίτερα τραγούδια μιας μουσικής που καθόρισε αλλά και ξεπέρασε όρια και όρους. Τα μάτια δεν αποκαλύπτουν μόνο τι συμβαίνει στον εγκέφαλο, αλλά και στο πώς ανακαλούμε στην μνήμη αναμνήσεις και στο πώς λαμβάνουμε αποφάσεις. Την στιγμή που ο Roky ανεβαίνει στην σκηνή δεν έχουμε ιδέα τι σκέφτεται και τι ετοιμάζει. Στο δικό του “Heroin” γίνεται ο ήρωας της ιστορίας που αφηγείται, την ξαναγράφει, την εξομολογείται, την διαμελίζει και την ξορκίζει. Το “Heroin” του Lou Reed μεταμορφώνεται από τον Roky Erickson σε μια επτάλεπτη μανιασμένη καθαρτική εμπειρία που αποκτά αυτόνομη υπόσταση – I am her hero she is my heroine – και ο Roky Erickson ξεκαθαρίζει τα πράγματα γι’ αυτό που σκέφτεται. Ακούστε το εδώ.

 

4. MARC AND THE MAMBAS – IN MY ROOM (J. PRIETO) from (TORMENT & TOREROS) – 1983 UK

MARC AND THE MAMBASΕίναι τόσο μπερδεμένη η ιστορία του “In my room”, που άλλος το έγραψε, άλλος το τραγούδησε, άλλος το μετέφρασε, άλλος το ηχογράφησε και άλλος το έκανε επιτυχία. Καβαλώντας την μηχανή του χρόνου ξεκινάμε... Το έγραψε ο Χιλιανός Joaquin Prieto ως “El Amor” και την ίδια χρονιά το 1964 το κυκλοφορεί σε single στην Ισπανία ο Jaime Morey. Εδώ. Το 1965 στην Γαλλία το κυκλοφορεί ως “El Amor” ο Γάλλος, αλγερινής καταγωγής Nino De Murcia. Εδώ. Το 1966 το τραγουδά στην Χιλιανή κωμωδία “Επάγγελμα Ύποπτος” ο αδελφός του J. Prieto, ο Antonio που ήταν ηθοποιός και τραγουδιστής. Την ίδια χρονιά γράφονται στίχοι στα Αγγλικά και το ντεμπουτάρει στην Αμερική η Verdelle Smith ως “In my room”. Εδώ. Πάνω στο μήνα μεταφράζεται στα Γαλλικά και η Dalilda το κυκλοφορεί ως “Dans ma chambre”. Εδώ. Το καλοκαίρι του 1966 οι Walker Brothers βγάζουν το πολύ πετυχημένο “Portrait”, Νο.3 στην Αγγλία και ως single από τον δίσκο το “In my room”. Εδώ. Εδώ είμαστε όπου ο Marc Almond το άκουσε από τον Scott Walker, μια από την μεγάλες του επιρροές και μουσικές αγάπες και κοντοστάθηκε ξεροβήχοντας. Αυτό είναι τραγούδι, αυτή είναι ερμηνεία, μπορώ να το πω καλύτερα, δραματικότερα, πειστικότερα, σπαρακτικότερα, αυτό πιθανά σκέφτηκε ακούγοντας το. Σαν Mark and the Mambas το 1983 βγάζει το “Torment & Toreros” ένα συγκλονιστικό άλμπουμ όπου ανάμεσα στα δικά του τραγούδια χώνει και όλες τις μεγάλες του επιρροές – Jacques Brel, Peter Hammill, Scott Walker – ειδικά στο “In my room” ξετυλίγει λέξη-λέξη το λεξικό της ερμηνευτικής του δεινότητας. Ακούστε το εδώ.

 

5. ROBERT PLANT & ALISON KRAUSS – TRAMPLED ROSE (T. WAITS) from (RISING SAND) – 2007 US

ROBERT PLANT & ALISON KRAUSSΚανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τι αποτέλεσμα θα έβγαζε η σύζευξη ενός καθαρόαιμου ροκ θηρίου το οποίο ακούει στ’ όνομα Robert Plant με μια τραγουδίστρια της bluegrass-country όπως η Alison Krauss, μόνο ο γκουρού των στούντιο T-Bone Burnett θα μπορούσε να διαχειριστεί την διασταύρωση αυτών των ειδών. Το αποτέλεσμα αυτής, το “Rising Sand”, άφησε άφωνους τους πάντες. Ακροατές, κριτές και επικριτές όπως και η Ακαδημία Ηχογραφημένων Τεχνών (Grammy Awards) έπεσε αμαχητί, αφού απέσπασε θριαμβευτικά τόσα Grammy για όσα προτάθηκε, σύνολο πέντε (5). Στο “Rising Sand”, καθώς δεν υπήρχε προηγούμενη γνωριμία και συνεργασία μεταξύ τους αλλά μόνο ξεχωριστή όσφρηση στην καλή μουσική και ταλέντο στην επιμειξία ήχων, επιρροών και προσμίξεων, δοκιμάστηκαν σε τραγούδια όλων των ειδών που γνώριζαν, επηρεάστηκαν ή αγάπησαν. Ο T-Bone Burnett ήρθε να κάνει την σύγκρουση, γιορτή για συνεργασία, δημιουργία και αφιονισμένο συναίσθημα, έναν ακατάσχετο χείμαρρο χαράς. Όλα τα τραγούδια και οι φωνές με ένα μαγικό ραβδί μεταλλάχθηκαν σε κάτι εντελώς νέο. Το “Trampled Rose” του Tom Waits (εδώ) έπαθε τέτοια μετάλλαξη που η μαγική φωνή της Alison Krauss με την ενορχήστρωση του T-Bone Burnett μεταμορφώνει την γκόθικ μπαλάντα του Waits σε στοιχειωμένο τραγούδι νεράιδας που αναζητά τον εραστή της ανάμεσα στα ξωτικά της λίμνης. Πόσοι εραστές ξεπηδούν από μια τέτοια ερμηνεία; Όσα και τα τραγούδια του ντουέτου, όσα και τα τραγούδια που επαναλαμβάνονται μαγικά στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Ακούστε το εδώ.

 

6. NINTH HOUSE – SEND ME AN ANGEL (REAL LIFE) from (THE EYE THAT REFUSES TO BLINK) – 2005 US

NINTH HOUSEΤο “Send me an angel” ήταν μια τεράστια επιτυχία των ‘80ς που κατέκτησε τα chart του παγκόσμιου χάρτη για να γίνει τελικά το one-hit wonder των συμπαθέστατων Αυστραλών Real Life και ένας ακόμη synth-pop ύμνος της νοσταλγικής αυτής δεκαετίας (εδώ). Από τότε διασκευάστηκε, γνώρισε ανελέητο mixing, μπήκε ως playlist σε ραδιοφωνικές αναμνήσεις, sampling σε υπόκρουση εμπορικών κέντρων και πάει λέγοντας. Ότι το 2005 θα έπεφτε στα χέρια ακόμη καλύτερα στ’ αυτιά του ελληνικής καταγωγής Mark Sinis των Νεοϋορκέζων Ninth House σαν νεανικό άκουσμα το οποίο χρήζει μιας διαφορετικής μεταχείρισης και ενός αλλοτριωμένου παρελθόντος που θέλει την επέμβαση του δόκτορα Φρανκενστάιν σε μια εγχείρηση χωρίς πολλά φώτα, με πρωτόγονα εργαλεία και ξέφρενη φαντασία. Το αποτέλεσμα δεν αναγνωρίζεται, αφού μετατρέπεται σε ένα αμάλγαμα gothic, punk και country με φολκ ανταύγειες, που ο Mark Sinis το βαφτίζει cemetery-western, ότι πιο κοντινό στην σύμπραξη Joy Divison, Voivoid και Gun Club. Ότι ξέρατε ξεχάστε το, ότι πείραμα κάνουν οι Ninth House έχει σίγουρα, αποτέλεσμα. Περισσότερα εδώ.

 

7. NEW GRASS REVIVAL – LEE HIGHWAY BLUES (GRAYSON & WHITTER) from (BARREN COUNTY) – 1979 US

NEW GRASS REVIVALLee Highway blues” ή “Goin’ down the Lee Highway” όπως και να ονομάστηκε στην πορεία του χρόνου, ηχογραφείτε για 1η φορά το 1929 από τους G.B. Grayson (βιολί) και Henry Whitter (κιθάρα). Eδώ. Από τότε και έπειτα, πολλές φορές στις εκατοντάδες εκτελέσεις που γνωρίζει καταχωρείται ως παραδοσιακό, καθώς οι ρίζες του ως κομμάτι αλλά και η μεταχείριση του από τους νεώτερους μουσικούς αποτελεί πιλότο για την country και το bluegrass ως κομμάτι δεξιοτεχνίας, γνώσεων και επιρροών της εν γένει αμερικάνικης μουσικής παράδοσης. Ξεκινώντας το ταξίδι ο Lee Highway” είναι η κεντρική σιδηροδρομική αρτηρία της αμερικάνικης ενδοχώρας που ενώνει την Ανατολική με την Δυτική Ακτή. Φανταστείτε στο διάβα του χρόνου τι ετερόκλιτες και τι απίθανες ανθρώπινες ιστορίες έχουν διαβεί τις ατέλειωτες γραμμές της. Αυτό το ταξίδι αποτύπωσαν αρχικά σαν απλοί επιβάτες οι Grayson & Whitter, άλλωστε αυτή δεν είναι και η φυσική ροή της όποιας παράδοσης; Οι New Grass Revival στο “Barren County” κάνουν ακριβώς αυτό που συντηρεί ψηλά την παράδοση, φτιάχνουν τη δική τους με καινούργια υλικά και φαντασία. Όταν πριν από χρόνια άκουγα το δίσκο στο δωμάτιο μου, μπαίνει εποπτικά ο πατέρας μου και με εκπλήσσει λέγοντας, δεν ήξερα ότι ακούς και δημοτικά. Αμέσως κατάλαβα και το λόγο που οι New Grass Revival διασκεύασαν το κομμάτι. Δεν το έκαναν μόνο για δικιά του τεχνική ικανοποίηση αλλά γιατί ένα τόσο φυσικό αλλά και φανταστικό ταξίδι είναι για να γίνει κτήμα όλων των ανθρώπων. Οι εικόνες, ο τόπος, ο χρόνος και η εμπειρία χρειάζονται μόνο πρωτοβουλία, φαντασία και πάθος για να μεταφέρεις το μυαλό κάποιου σε άλλη διάσταση. Οι εξωγήινοι αποκλείονται, προς το παρόν τουλάχιστον. Ακούστε το εδώ.

 

8. JIM PAGEWILLIE JEAN (Public Domain) from (VISIONS IN MY VIEW) – 1986 US

JIM PAGEΓια όλα φταίει. ...η τύχη μου. Το τραγούδι το έμαθα πριν πολλά χρόνια ως “Sometimes I think about” (εδώ) αγοράζοντας τον πρώτο δίσκο των Blues Magoos. Εκεί παρουσιάζεται ως δικό τους τραγούδι, μια όμορφη ερωτική μπαλάντα. Χρόνια μετά παραγγέλλω μέσω mail-order από Αμερική εκδόσεις stock, κατηργημένες ή nice-price, εκεί βλέπω ανάμεσα στις αράδες Jim Page, καταλαβαίνω Jimmy Page και γίνεται η αστοχία τύχη. Όταν έρχεται ο δίσκος αντιλαμβάνομαι το μπέρδεμα, ακούγοντας τον όμως συνειδητοποιώ ταυτόχρονα ότι μάλλον χτύπησα ακουστική φλέβα. Το ερασιτεχνικό εξώφυλλο και η πρόχειρη φωτογράφιση έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την προσεκτική ακρόαση χωρίς προκαταλήψεις. Ο Jim Page, ένας ξεχωριστός άνθρωπος και ακτιβιστής, είναι από τους λίγους σήμερα μουσικούς που η κιθάρα γίνεται “φονικό” όπλο και ο λόγος του βάλσαμο αλλά και φαρμάκι για τις κοινωνικές πληγές. Στο “Willie Jean” του Page αναγνωρίζω με έκπληξη το “Sometimes I think about” των Blues Magoos, αλλά μέχρις εδώ η ομοιότητα. Παίρνω τον δίσκο του Page και διαβάζω τον τίτλο “Visions in my view” (Εικόνες κατά την κρίση μου) και τότε καταλαβαίνω μεμιάς την τεράστια διαφορά και τον λόγο. Στον δίσκο σαν σύνθεση παρουσιάζεται ως παραδοσιακό, στο αρχείο της μουσικής βιβλιοθήκης του Κογκρέσου ως “Public Domain”, όποια κι αν είναι η αλήθεια δεν έχει μεγάλη σημασία. Δια μέσω των δεκαετιών γνώρισε άφθονες εκτελέσεις και μεταλλάξεις (Willie McTell, Shadows of Knight, David Crosby, Hoyt Axton, Mose Allison, Cram Parsons κ.ά.). Μια του άλλαζαν τον ρυθμό, μια τους στίχους μια το στυλ, μια το παρουσίαζαν ως δικό τους, μια το προσάρμοζαν σε παρόμοια γεγονότα, ουκ έτσι αριθμός διασκευών. Για τον Jim Page νομίζω ότι διατηρεί αυτούσια την ουσία της δημιουργίας και της εκτέλεσης χωρίς να είναι δικό του τραγούδι. Περισσότερα εδώ.

 

9. ARNO – VOUS LES FEMMES (PAUVRES DIABLES)-(J. INGLESIAS) – from OST (LES GARCONS ET GUILLAUME, ‘A TABLE!) 2013 FR

LES GARCONS ET GUILLAUME, ‘A TABLE!Το 2014 παίζεται στην Ελλάδα το γαλλικό φιλμ «ΕΓΩ, Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ ΚΑΙ Η ΜΑΜΑ». Μια μεγάλη θεατρική επιτυχία στην Γαλλία που μεταφέρεται πολύ πετυχημένα και στο σινεμά κερδίζοντας (5) βραβεία Σεζάρ, (2) βραβεία στις Κάννες και πολλά άλλα ακόμα. Μια αλμοδοβαρική σκανδαλιάρικη κωμωδία ενηλικίωσης η οποία με συναισθηματικό τρόπο πραγματεύεται την ισότητα των δύο φύλλων. Η ταινία ερευνά την υποκειμενική ιστορία ενός ηθοποιού που αναζητά μέσα από συναισθήματα το σμίλευμα του χαρακτήρα του που καθορίζει την διαδρομή του φύλου μέσα από το παραλήρημα αναζήτησης αυτής της ταυτότητας. Στο φιλμ ακούγεται το τραγούδι του Julio Iglesias “Vous les Femmes” ακούστε εδώ. Στα δικά μας κοινά Ελληνικά θα το μετέφραζα «Για όλα φταίνε οι γυναίκες». O Βέλγος τραγουδιστής Arno κυριολεκτικά δεν διασκευάζει, αλλά μεταμορφώνει την easy-listening ερμηνεία του Iglesias σε μια ερμηνεία αρχαιοελληνικού τραγωδού που σκιαγραφεί βήμα προς βήμα τον αμφιταλαντευόμενο χαρακτήρα του πρωταγωνιστή στο ρόλο της αδιέξοδης ολοκλήρωσης του σαν χαρακτήρα. Ο Arno πετυχαίνει με την ιδιαίτερη φωνή και το ταλέντο του να γίνει το alter-ego του Γκιγιόμ Γκαγιέν, του συγγραφέα, σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή αυτής της ξεχωριστής ταινίας. Ακούστε το εδώ.

 

10. DAWN TYLER WATSON & PAUL DESLAURIERS – GOING TO CALIFORNIA (PAGE-PLANT) from (…EN DUO) – 2007 CA

DAWN TYLER WATSON & PAUL DESLAURIERSΈνα από τα κορυφαία κομμάτια των Led Zeppelin, το “Going to California” από το Led Zeppelin IV, για πολλούς τον πιο ολοκληρωμένο δίσκο τους, εδώ ερμηνευμένο από το Καναδικό ζευγάρι-ντουέτο Watson-Deslauriers, αλλάζει τρόπο, τόπο, ύφος και φωνές. Ο δίσκος ανοίγει με την διασκευή στο “I will stand by you” του ομοεθνή τους Rob Lutes, πριν ξεκινήσουν το ταξίδι στην Καλιφόρνια. Αν ρίξετε μια ματιά στην φωτογραφία και στα χρώματα του εξωφύλλου έχετε την μισή απάντηση για τον λόγο της διασκευής. Αν στην συνέχεια ακούσετε την ερμηνεία του ντουέτου στο τραγούδι, έχετε το δεύτερο μισό της απάντησης για τον δρόμο προς την Καλιφόρνια και τις προσωπικές εμπειρίες. Το ακουστικό ταξίδι με την κιθάρα του Deslauriers και οι αρμονικές διφωνίες τους ζωγραφίζουν το ταξίδι στην Γη της Επαγγελίας σαν ένα μοναδικό σταθμό προορισμού ψυχών και ανθρώπων. Ακούστε το εδώ.

 

11. MICKEY NEWBURY – I JUST DROPPED IN (TO SEE WHAT CONDITION MY CONDITION WAS IN) from (HARLEQUIN MELODIES) – 1968 US

MICKEY NEWBURYΕκτός από ότι πρόκειται κατά την γνώμη μου για ένα από τα «μεγάλα» τραγούδια της δεκαετίας του ’60, εκτός από την παράξενη ιστορία που το συνοδεύει, θα ήθελα ν’ αποκαλύψω και την προσωπική μου γνωριμία με το τραγούδι. Ανήσυχος teenager, τέλη των ’70s και φανατικός ακροατής των εκπομπών του Γιάννη Πετρίδη, αφοσιωμένος ένα μεσημέρι 4:00 με 5:00, μαζί με τα βιβλία του σχολείου, στον ραδιοφωνικού δέκτη ενός JVC, έρχεται η στιγμή που στην εκπομπή ο Πετρίδης βάζει το “Just dropped in” από την πιο πετυχημένη εμπορικά εκτέλεση του, αυτή του Kenny Rogers & First Edition εδώ με την ερώτηση προς εμάς τους ακροατές, ποιος λέει το κομμάτι και ποιος είναι ο πλήρης τίτλος του. Ο Γιάννης Πετρίδης πάντα ήξερε να ιντριγκάρει τον ακροατή με ερωτήσεις που στοχεύουν πίσω από το προφανές και το εύκολο, αλλά τότε εκτός από την μουσική καταναλωτική βουλιμία, ποιος είχε τα μέσα και τον τρόπο να ψάξει για κρυφά μηνύματα και ασφαλή νοήματα. Η εκτέλεση του Kenny Rogers ήταν μια μικρή ψυχεδελική βόμβα για μένα, δεν ήξερα τι ακριβώς άκουγα αλλά η ερμηνεία, η ενορχήστρωση και τα εφέ του κομματιού με παρέπεμπαν στην δράση, στην ατμόσφαιρα και στο σκηνικό της ταινίας του Κόπολα «Αποκάλυψη Τώρα» που είχα δει πρόσφατα στον κινηματογράφο και με είχε συγκλονίσει. Την απάντηση την έδωσε κάποιος «διαβασμένος» ακροατής ο οποίος εξέπληξε τον Γ. Πετρίδη γιατί εκτός από τον πλήρη τίτλο ανέφερε και τον παραγωγό του single, τον Mike Post. Από τότε πέρασαν πολλά χρόνια για να μάθω ότι το κομμάτι το οποίο έγραψε Mickey Newbury είχε ακόμα πιο περίεργη ιστορία, όπως πολλά σημαντικά πράγματα κρύβουν εξίσου σημαντικές στρώσεις κάτω από την επιφάνεια. Τον Μάιο του 1967 το πρωτοηχογράφησε ο Jerry Lee Lewis σε μια περίεργη country εκτέλεση για το άλμπουμ “Soul my way” εδώ, αλλά το κυκλοφόρησαν πρώτοι σε δισκάκι τον Οκτώβριο του 1967 οι απίθανοι “Teddy Hill & the Southern Soul” και τον Ιανουάριο του 1968 γνώρισε την πιο πετυχημένη εμπορικά εκτέλεση, Νο5 στο Billboard Chart, από τον Kenny Rogers στην αρχή της καριέρας, του πριν το «γυρίσει» στην country. Στην καρδιά της ψυχεδελικής εποχής, τον Ιούλιο του 1968, ήρθε ή ώρα να το «διασκευάσει» (!) ο ίδιος ο δημιουργός του. Ήδη δημιουργός πολλών επιτυχιών για άλλους, πιέζεται από την RCA να κάνει τον πρώτο του δίσκο διασκευάζοντας απρόθυμα τον εαυτό του. Κυκλοφορεί το «αποκριάτικο» “Harlequin Melodies” ποζάροντας στο εξώφυλλο ως Ασιάτης βαθμοφόρος μοναχός έξω από υπαίθρια τουαλέτα. Η μάλλον προδιαγεγραμμένη εμπορική αποτυχία του δίσκου ήταν και το τέλος της συνεργασίας με την RCA, αποκήρυξε τον μοναχισμό και στο επόμενο άλμπουμ με την Mercury επανήλθε στον κοσμικό βίο. Η εκτέλεση του στο “Just dropped in” μάλλον παραμένει σαν μία περίεργη εμπειρία, για να θυμάται μέχρι σήμερα τον λόγο για τον όποιο έγραψε το τραγούδι. Ακούστε το εδώ.

 

12. JOE LYNN TURNERIS HE BETTER THAN ME (SIGERSON-ZITO) from (AVALON) – 2006 IT

JOE LYNN TURNERΟ Joe Lynn Turner τυγχάνει εκτίμησης από ξένους και από Έλληνες φαν. Ξεκίνησε πετυχημένα όταν ο Blackmore τον διάλεξε για αντικαταστάτη του Graham Bonenet στους Rainbow δίνοντας νέα πνοή επιτυχίας στο γκρουπ. Η επιτυχία του “I Surrender” ακόμη δονεί τα «μέσα» μας, στη συνέχεια ακολουθεί πετυχημένη σόλο καριέρα συμμετέχοντας σε διάφορα «σκληρά» σύνολα μέχρι και σήμερα. Τον βλέπουμε συχνά πυκνά στην Ελλάδα με τον Γιώργο Γάκη με τον οποίο διατηρεί «σιδερένια» φιλία αφού μοιράζονται κοινά ενδιαφέροντα και πλάνα. Αξία αδιαπραγμάτευτη τελικά, αφού αυτό που ξέρει να κάνει, το κάνει με πάθος, συνείδηση και νεανική ορμή που λείπει ακόμη και από εικοσάρηδες. Το 2006 ο κιθαρίστας, συνθέτης αλλά κυρίως παραγωγός μεγάλων επιτυχιών Richie Zito αποφασίζει να κάνει ένα είδος επιστροφής στην ενεργό δράση και μαζεύει όλους όσους «πιστούς προσέλθετε» φίλους, συνεργάτες, μουσικούς και το αποτέλεσμα αυτού το ονομάζει “Avalon”. Μια ωδή στην «μεταλλική» μπαλάντα που έχει τιμηθεί ιδιαιτέρως και από τους Έλληνες.
Ο Joe Lynn Turner διαλέγει για το “Avalon – The Richie Zito project” το κομμάτι “Is he better than me” των Καναδών “Prism” από το 1983 – εδώ. Η ραφινάτη ερμηνεία του Joe Lynn Turner δεν αφήνει κανένα περιθώριο απορίας στο ερώτημα που θέτει το ίδιο το κομμάτι στον τίτλο του. Η φωνή του Turner επαναπροσδιορίζει και υποδεικνύει στους νεώτερους τι εννοούμε όταν λέμε AOR και κάνει υπερήφανο τον Zito που βάζει γι’ ακόμη μια φορά υπογραφή του κάτω απ΄ αυτόν τον δίσκο. Ακούστε το εδώ.

 

13. FEVER TREE – I PUT A SPELL ON YOU (SLOTKIN-HAWKINS) from (FOR SALE) – 1970 US

FEVER TREEΚανείς δεν αμφισβητεί την αξία του S. J. Hawkins στον ρου της ιστορίας ούτε και την συμβολή του “I put a spell on you” στην δημιουργία της μουσικής παράδοσης. Το 2001 ο αείμνηστος Νίκος Τριανταφυλλίδης, λίγο πριν τον θάνατο του S.J. Hawkins, γυρίζει γι’ αυτόν το φιλμ “I put a spell on me” που ακολουθεί τον δημιουργό στις εμφανίσεις του αλλά και βαθιά μέσα στις διαδρομές του μυαλού του. Πάντα πρωτοπόροι ως Έλληνες, όπως και αισθητικά απρόβλεπτοι. Το “I put a spell on you” αποτέλεσε στοίχημα ερμηνείας για φτασμένους και μη τραγουδιστές και γνώρισε ερμηνείες οι οποίες παρέπαιαν από το αδιάφορα περιθωριακό έως το ευφάνταστα ευρηματικό. Το 1970 οι ψυχεδελικοί Fever Tree από το Χιούστον του Τέξας βγάζουν το “For Sale”, τον τελευταίο ουσιαστικά δίσκο της σύντομης πορείας τους στη μουσική. Ο δίσκος ξεκινά με το “I put a spell on you” του Hawkins, αλλά αντίθετα απ’ ότι θα περίμενε κανείς, ούτε ψυχεδελική, ούτε γκαράζ, ούτε καμιά freak-out εκτέλεση τυγχάνει το τραγούδι. Ο τραγουδιστής των Fever Tree, Dennis Keller σαν να υποψιάζεται ότι αυτή θα είναι και η τελευταία δουλειά του συγκροτήματος παραδίδει μια εκτέλεση η οποία μας αφήνει άφωνους. Το συγκρότημα τηρουμένων των αναλογιών είναι σα να συνοδεύει τον Tom Jones, η βαθιά μεστή φωνή του crooner Dennis Keller αφήνεται μόνη της να χρωματίσει το κομμάτι από την αρχή ως το τέλος, αν προσπαθήσει κάποιος ν’ αφαιρέσει τα μουσικά όργανα εντελώς, θα ακούσει τον Keller να παραδίδει μια ερμηνεία που δίνει μια πρωτόγνωρη μορφή και χαρακτήρα στο κομμάτι. Ακούστε το εδώ.