Ένα soundtrack για την Αθήνα

Το πρώτο πράγμα που σε εντυπωσιάζει αν βρεθείς ως τουρίστας στην Αθήνα, είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα, είναι η μοναδική ατμόσφαιρα του τόπου. Η ατμόσφαιρα η οποία δημιουργείται από τις ασυνήθιστες αντιθέσεις, από την ποικιλομορφία, την πολύχρωμη παλέτα των ανθρώπων τριγύρω, την αρχιτεκτονική και τους δρόμους, τον καιρό κ.λπ. Κάθε φορά που βρίσκομαι στην Αθήνα, αποκτώ όλο και μεγαλύτερη επίγνωση των τεράστιων αντιθέσεων της, οι οποίες μπορεί να γίνουν αντιληπτές ακόμη και όταν απλά περπατάς στην πόλη. Διασχίζεις το ‘αναρχικό’ τμήμα της πόλης, όλα είναι ζωγραφισμένα με γκράφιτι και παντού υπάρχει αστυνομία, μετά από δέκα λεπτά όμως μπορεί να βρεθείς σε μια πλούσια κι εύπορη γειτονιά όπου η ειρήνη και η ασφάλεια επικρατούν. Ή όταν περπατάς στην μακριά οδό Πατησίων η οποία οδηγεί κατευθείαν στο κέντρο της πόλης, μπορεί να συναντήσεις δεκάδες στρώματα και κουτιά που βρίσκονται στο έδαφος εκεί όπου οι άστεγοι της πόλης περνούν τις νύχτες τους. Η παρατήρηση των αντιθέσεων της ατμόσφαιρας μπορεί να τραβήξει όλη την προσοχή σου, εν τούτοις δεν ήθελα να αρκεστώ μόνο σε αυτό. Ήθελα να μάθω πώς όλα αυτά επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων. Και ειδικά τις ζωές των καλλιτεχνών. Όντας μουσικός κι ο ίδιος, αποφάσισα να επικεντρωθώ στη μουσική σκηνή της Αθήνας. Υποψιάστηκα ότι σε μια τέτοια πόλη με τέτοιες αντιθέσεις και με μια κακή οικονομική και πολιτική κατάσταση, κάτι πρέπει να υπάρχει καλυμμένο κάτω από την επιφάνεια. Και είχα δίκιο.

Στα τέλη Φλεβάρη του 2020, όταν ο κορονοϊός είχε μόλις αρχίσει να εξαπλώνεται στην Ευρώπη, αποφάσισα να επισκεφθώ έναν συγγενή στην Αθήνα τον επόμενο μήνα και να συνδυάσω τη χαρά της επίσκεψης με κάποιες δουλειές. Κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων της παραμονής μου, είχα προγραμματίσει να συναντήσω μερικούς μουσικούς, να παίξω μαζί τους και να φτιάξω ένα σύντομο βίντεο για αυτούς δίνοντας έμφαση στο πώς η Αθήνα επηρεάζει τη ζωή και την τέχνη τους.

Το χάος και οι αντιθέσεις στην πόλη συμβαδίζουν με τον πειραματισμό. Ενώ βρισκόμουν ακόμη στην Πράγα, άρχισα να ψάχνω πειραματικούς μουσικούς στο διαδίκτυο. Η εύρεση τέτοιων μουσικών δεν ήταν ποτέ εύκολη, ειδικά σε μια ξένη πόλη. Ωστόσο, η σελίδα των Εκδηλώσεων Πειραματικής Μουσικής στην Ελλάδα την οποία κατά σύμπτωση βρήκα στο Facebook έγινε το σημείο καμπής. Συνειδητοποίησα ότι αυτή η κοινότητα πειραματικών μουσικών και ακροατών υπάρχει πραγματικά και εξακολουθεί να είναι δραστήρια. Είχα μια βιντεοκλήση με έναν από τους ιδρυτές της σελίδας αυτής, τον Φίλιππο Ράσκοβιτς, ο οποίος μου πρότεινε μουσικούς και χώρους που είναι σημαντικοί για αυτήν την κοινότητα. Αλλά πάνω απ 'όλα, με σύστησε στον άλλο διαχειριστή της σελίδας, τον κιθαρίστα Γιάννη Αράπη. Έχοντας όλα αυτά κατά νου, άρχισα να προετοιμάζομαι το ταξίδι μου στην Ελλάδα.

Ταξίδεψα από την Πράγα στην Αθήνα μέσω της Βιέννης. Μετά από το check-in στο αεροδρόμιο της Βιέννης, ανακάλυψα ότι η Τσεχική Δημοκρατία είχε κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και ότι τα σύνορα επρόκειτο να κλείσουν. Μόλις έφτασα στην Αθήνα, είχε μόλις επιβληθεί το λοκ-ντάουν και κατά συνέπεια τα σχέδιά μου άλλαξαν δραστικά. Η επιστροφή στην Πράγα ήταν οικονομικά πολύ απαιτητική και πολύ περίπλοκη επίσης, οπότε αποφάσισα μείνω στην Αθήνα.

Λόγω των νέων συνθηκών, συνειδητοποίησα ότι δεν θα μπορέσω να κάνω αυτά που ήθελα αρχικά, αλλά αρνήθηκα να εγκαταλείψω την ελπίδα. Τον μήνα που πέρασα κλειδωμένος στο σπίτι αναζήτησα και άλλους καλλιτέχνες και ανακάλυψα περισσότερα για την μουσική της Αθήνας. Αν και με την πρώτη ματιά δεν φαίνεται αυτό, η Αθήνα είναι πολύ πλούσια σε διάφορες μουσικές σκηνές που δεν θα μπορούσαν με τίποτε να αποτυπωθούν σε ένα μόνο βίντεο. Ωστόσο αυτούς τους καλλιτέχνες τους ενώνει ένα πράγμα. Ο πειραματισμός. Τότε μου ήρθε μια ιδέα: να συνδέσω τρεις διαφορετικούς μουσικούς από διαφορετικές σκηνές και να δημιουργήσω ένα soundtrack για την ταινία ταυτόχρονα με την λήψη της, σε μια απόπειρα να συλλάβω τη δημιουργική τους διαδικασία. Και όλοι αυτοί οι μουσικοί θα έχουν την ευκαιρία να συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσα ίσως να συνδυάσω διαφορετικές μουσικές κατευθύνσεις και να δημιουργήσω από αυτές μία καινούργια. Οπότε έπρεπε απλά να βρω τους κατάλληλους ανθρώπους, και αυτό ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι.

Μετά από τον πρώτο μήνα του λοκ-ντάουν, η κατάσταση άρχισε να χαλαρώνει και έτσι μπόρεσα να συναντήσω τον Γιάννη. Ο Γιάννης όχι μόνο είχε μια καλή γνώση των μουσικών στην Αθήνα, αλλά επίσης γνώριζε πολλούς από αυτούς προσωπικά. Το κοινό μας μουσικό υπόβαθρο στην τζαζ έκανε την επαφή μας ευκολότερη, και η πρώτη μας συνάντηση έγινε μια τρίωρη κουβέντα. Έμαθα πολλές νέες πληροφορίες για την κατάσταση στην Αθήνα, για τη μουσική και για τον ίδιο τον Γιάννη. Μία εβδομάδα αργότερα επισκεφθήκαμε και κινηματογραφήσαμε κάποιους χώρους στους οποίους εμφανίζεται συχνά ο Γιάννης. Ενώ ήμασταν στο ΚΕΤ (Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων) και βλέποντας αφίσες από ακυρωμένες συναυλίες ο Γιάννης θυμήθηκε και άλλους μουσικούς οι οποίοι θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στο έργο μου. Ένας από αυτούς ήταν ο Γιάννης Αναστασάκης, από τον οποίο πήρα αργότερα συνέντευξη, και ο Γιώργος Mizi.

Ο Γιώργος ήταν ακριβώς ο καλλιτέχνης που έψαχνα για την αρχή της ταινίας. Καθώς δουλεύει με samples και με διάφορα μέσα, ήμουν πολύ χαρούμενος που συμφώνησε να συμμετάσχει σε αυτό το έργο και να ηχογραφήσει την βάση του soundtrack. Ήταν σίγουρα ένας από τους πιο ενδιαφέροντες ανθρώπους που γνώρισα. Αν ήθελα να αποτυπώσω τα πάντα που βρίσκονταν στο κεφάλι του, θα χρειαζόταν να κάνω μια ολόκληρη ταινία μόνο για αυτόν.

Ο Γιώργος ηχογράφησε το πρώτο layer. Η βάση του soundtrack, για την οποία χρησιμοποίησε μερικές από τις ηχογραφήσεις πεδίου που έκανα στην Αθήνα και μερικά βινύλια που αγοράσαμε σε ένα δισκοπωλείο. Στη συνέχεια περάσαμε τη βάση του soundtrack στον Γιάννη ο οποίος ηχογράφησε το δεύτερο layer του soundtrack στο στούντιο φίλων του, το Ignite Music Studio.

Αναζητώντας κάτι διαφορετικό για το τελευταίο μέρος της ταινίας ήθελα να βρω κάποιον που επίσης πειραματίζεται, αλλά έχει μια κάποια διαφορετική προσέγγιση, για να φέρει και μια ηρεμία στο χάος που είχαμε μέχρι τώρα στο soundtrack μας. Μετά από ένα επίμονο digging στο bandcamp, βρήκα την Saber Rider. Μια bedroom παραγωγό η οποία εργάζεται με lo-fi ήχο και samples. Έχει παρόμοιο γούστο στη μουσική με εμένα, οπότε ήμουν σίγουρος ότι θα είναι σε θέση να ξαναδουλέψει το soundtrack με τρόπο που θα δώσει στο ντοκιμαντέρ ένα ωραίο τέλος.

Κατά τη διάρκεια των 3,5 μηνών της παραμονής μου, γνώρισα επίσης τον Ιωάννη Σαββαΐδη, τον τζαζ κιθαρίστα Νίκο Κορδέλη και τον Bellerophone με τους οποίους μιλήσαμε για τη μουσική γενικότερα και την δική τους προσέγγιση στην μουσική δημιουργία.

Η εμπειρία αυτή έχει γίνει ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή μου. Μου δόθηκε η δυνατότητα να κοιτάξω την πόλη από μια διαφορετική οπτική γωνία και να εμπνευστώ από τη στάση των ανθρώπων οι οποίοι εμπλουτίζουν την πόλη αυτή. Οι μουσικοί της Αθήνας μπορούν να περηφανεύονται για την αυθεντικότητα και τον ενθουσιασμό τους. Παρά τα εμπόδια και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, χρησιμοποιούν τις δυνατότητες τις δικές τους αλλά και της πόλης τους στο έπακρο.

Vimeo

Nikolay Tretyachenko