Επώνυμοι ανακατεμένοι σε μύθους και τραγούδια
Όλα τα τραγούδια έχουν έναν τίτλο, κάποια έχουν και ...ονοματεπώνυμο. Του Στέργιου Βολόγκα
Το τραγούδι, όχι σαν καλλιτεχνικό προϊόν αλλά σαν εσωτερική ανάγκη έκφρασης της ανθρώπινης φύσης, πρώτιστα αναπαριστά τον εσωτερικό ή εξωτερικό μας κόσμο. Ως δημιουργία αυτών των δύο κόσμων σχηματοποιεί ή πλάθει ανάλογα με τις δυνατότητές μας καταστάσεις, πρόσωπα και πράγματα. Ο καθημερινός βίος, η επικαιρότητα, η κοινωνική πραγματικότητα αποτελούν και τα πρώτα γεγονότα που μετασχηματίζονται σε τραγούδι. Ο εγωισμός, ο έπαινος, ο θαυμασμός, ή κριτική, ο έρωτας και το παραμύθι ακολουθούν την επόμενη φάση της δημιουργίας του δικού μας μύθου, της δικιάς μας ιστορίας.
Άνθρωποι που μας επηρέασαν, που μας συγκλόνισαν, που μας παρέσυραν, που ταυτιστήκαμε μαζί τους και κυρίως άνθρωποι που αγαπήσαμε κρυφά, «βγαίνουν» μέσα απ’ τα τραγούδια. Έχουν γραφεί τραγούδια για όλα και κυριολεκτικά για όλους, υπαρκτούς και ανύπαρκτους, σημαντικούς και ασήμαντους, ονομαστούς αλλά και ακατονόμαστους, γενναίους και δειλούς, θαυμάσιους αλλά και άχρηστους, εραστές και βιαστές, αλήτες και δανδήδες, καλλιτέχνες και κακοτέχνες, επιστήμονες και ακτήμονες, γήινους και εξωγήινους. Τίποτα δεν σταματά τους δημιουργούς να γράφουν και να ξαναγράφουν την ιστορία από την αρχή, από την μέση, από την άκρη, την δικιά τους ιστορία, μια άλλη ιστορία, πάντα όμως μια ξεχωριστή ιστορία.
Παρακάτω είναι μια ευκαιρία να δούμε εναλλακτικά και παράλληλα τι συντάραξε τις ζωές αυτών των ανθρώπων και πως εκείνοι μέσα και έξω από τα τραγούδια, μας συντάραξαν, μας έβαλαν και μας έβγαλαν απ' το κάδρο της πραγματικότητας για να γίνουν τελικά με τον ένα ή άλλο τρόπο οι δικοί μας άνθρωποι, πιο οικείοι απ’ τους οικείους.
1. BLACK RANDY & HIS ELITE METRO SQUAD – IDI AMIN (7” DANGERHOUSE –IDI.722)–US 1978
Ο Black Randy κατά κόσμον John Morris και η μπάντα του ξεπηδά στα τέλη του 1977 από το πουθενά στην πρώιμη punk σκηνή του L.A. ηχογραφώντας από τους πρώτους στην μικρή αλλά εμβληματική Dangerhouse Rec., χωρίς να κρύβει την ομοφυλοφιλική του ταυτότητα σε μια εποχή που όλα απαγορεύονταν και όλα επιτρέπονταν στην Αμερική, σατιρίζει, σχολιάζει και καυτηριάζει χωρίς να φοβηθεί τίποτα.
Ο Idi Amin είναι ο συφιλιδικός δικτάτορας που ρίχνει στην αρένα των κροκοδείλων τους αντιπάλους του, έχει όμως την υποστήριξη της Αμερικής. Ο Black Randy λοιδορεί με απίστευτα θεατρικό τρόπο όλες τις θλιβερές γωνίες της Αμερικής και όχι μόνο, παίζοντας ένα synth-punk cocktail. Στο εξώφυλλο του μοναδικού δυστυχώς album του με τίτλο “Pass the dust, I think I’m Bowie” -1979 σατιρίζει στο εξώφυλλο, ποιόν άλλον, φυσικά τον Bowie του Hunky Dory, δες εδώ και μέσα στον δίσκο όλους αυτούς και όλα αυτά για τα οποία η Αμερική δεν ήθελε να μιλά. Στο τέλος προσκαλεί με τον δικό του τρόπο τον Idi Amin στο CBGB’s αφού στην Αμερική δεν… υπάρχουν φυλετικές διακρίσεις αλλά μόνο κρίσεις.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: ROYAL TRUX – POL POT PIE – US 1997
2. VAN DYKE PARKS – G-MAN HOOVER (WB – BS.2589) –US 1972
Ο Van Dyke Parks είναι μια κατηγορία μόνος του. Συνθέτης κινηματογραφικής, τηλεοπτικής και θεατρικής μουσικής, στιχουργός, ενορχηστρωτής, ηθοποιός, τραγουδιστής, παλιός χίπις, ιδιόρρυθμος, ιδιότροπος, ο κατάλληλος άνθρωπος για να συνεργαστείς μαζί του. Έτσι λοιπόν τα κάνει όλα μόνος του και συμφέρει. Στον δίσκο “Discover America” του 1972 ανακαλύπτει την Αμερική η οποία κρύβεται πίσω από την πετρελαϊκή κρίση, πίσω από το Watergate του Nixon, πίσω από τα γκέτο των Πορτορικανών στην Καλιφόρνια και φυσικά όλες τις μουσικές της Καραϊβικής, των Αντιλλών, του κόλπου του Μεξικού και της Κούβας που το Αμερικάνικο Χόλυγουντ ήθελε να ξεχάσει. Στο “G-Man Hoover” διασκευάζει το κομμάτι του Sir Lancelot και μαθαίνουμε σε ρυθμό calypso τον τρόπο που ο μαέστρος της Αμερικάνικης πολιτικής και του FBI, J.Edgar Hoover, έβαζε στην θέση κάθε κακοποιό στοιχείο πράξης και σκέψης, πριν και μετά το ψυχρό πόλεμο, στην θέση του. Όπως λένε και οι στίχοι “Rat tat tat tat rat tat tat tat rat tat tat tat, Hoover will bring them to the electric chair” Ο Van Dyke Parks στον δίσκο του, φιλοξενεί και άλλους εκλεκτούς επώνυμους, όλα τα τραγούδια δοσμένα με κέφι και ρυθμό, calypso, caribbean R&B, New Orleans funk, μην ζητάμε περισσότερα.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: CHICAGO – HARRY TRUMAN -US 1975
3. DION – ABRAHAM, MARTIN & JOHN (7” LAURIE –LR.3464) – US 1968
Ο Dion DiMucci είναι στην Ελλάδα γνωστός από την πρώιμη rock 'n' roll περίοδο του με τα διαχρονικά hits “Runaround Sue” – “The Wanderer”. Στην ώριμη, από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 και μετά, έγραψε και γράφει τραγούδια τα οποία φέρουν το βάρος καταστάσεων που ξεπερνούν τα προσωπικά όνειρα και τις ανησυχίες. Ένα τέτοιο τραγούδι είναι και αυτό και παρόλο που στον τίτλο του αναφέρονται τρία ονόματα, αφορά τέσσερα, δύο Αμερικάνους προέδρους και δύο πολιτικούς άνδρες. Είναι οι πρόεδροι Abraham Lincoln (1809-1865), John F. Kennedy (1917-1963) και οι πολιτικοί Martin Luther King Jr. (1929-1968), Robert F. Kennedy (1925-1968), όλοι τους υπερασπιστές της ελευθερίας, της ελεύθερης έκφρασης των ανθρώπων και του ανθρώπινου γένους και οι τέσσερις απάνθρωπα δολοφονημένοι για το ατίθασο πνεύμα τους. Υπό το βάρος των δολοφονιών των δύο τελευταίων, το 1968 γράφεται αυτό το τραγούδι από τον Dick Holler και πρωτοηχογραφείται από τον Dion την ίδια χρονιά με πάθος και ερωτηματικά και με την λαϊκή ρήση ότι «οι καλοί παθαίνουν νέοι». Η ερμηνεία του Dion σε φολκ-ροκ ύφος με ευρηματική και πλούσια μπαρόκ ενορχήστρωση το στέλνει κατευθείαν στον Νο.4 του Αμερικάνικου Billboard και στο Νο.1 του Καναδικού καταλόγου επιτυχιών και γίνεται έτσι επιτυχία απ’ άκρη σε άκρη σ΄ όλη την Βόρεια Αμερική. Ο κόσμος ζητά οράματα και λύσεις, είναι μια δεκαετία αλλαγών και διεκδικήσεων.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: ROKY ERICKSON & BLIEB ALIEN – SONG TO ABE LINCOLN (LIVE)-US 1975
4. DENNIS BROWN – MALCOLM X (LIGHTING – LIP.7) – UK 1978
Ούτε ο Malcolm X μπόρεσε ν’ αποφύγει το θρησκευτικό, μιλιταριστικό και ρατσιστικό μένος του αμερικάνικου παρακράτους, πέφτοντας νεκρός στις 21 Φεβρουαρίου 1965 κατά την διάρκεια ομιλίας του στην Νέα Υόρκη. Υπέρμαχος της ελευθερίας και της θρησκευτικής αυτοέκφρασης, είχε την ίδια τύχη ακριβώς με τον πατέρα του ο οποίος πρέσβευε τα ίδια πιστεύω. Ο «μαύρος Σπάρτακος» όπως τον είχε αποκαλέσει η γαλλική Le Monde υπήρξε πηγή έμπνευσης και οδηγός για χιλιάδες ανθρώπους για να βγουν από την άγνοια στην γνώση, από την απάθεια στην διεκδίκηση, από το σκοτάδι στο φως. Το κομμάτι του Winston McAnuff, το είπε πρώτα σε δίσκο ο Earl Sixteen το 1976 στην Τζαμάικα, αλλά η πιο γνωστή εκτέλεση είναι αυτή του Dennis Brown. Στον δίσκο του Visions of Dennis Brown, δεν χρειάζονται πολλά λόγια και σκέψη για να καταλάβει κανείς τα οράματα και τις σκέψεις του. Φαίνεται ξεκάθαρα στο εξώφυλλο που πάνε οι προσκυνητές, σε τι γη βαδίζουν, τι μάχες πρέπει να δώσουν και στην στιβαρή φωνή του Dennis Brown αν υπάρχει ελπίδα.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: DAGMAR KRAUSE – SPARTACUS 1919 –UK 1988
5. LIGHTNIN’ HOPKINS – HAPPY BLUES FOR JOHN GLENN (PRESTIGE – BV.1057) – US 1962
Ο Lightnin’ Hopkins ήταν ένας ξεχωριστός bluesman, ένας μοναχικός και μοναδικός καλλιτέχνης με όπλο την κιθάρα και το απρόβλεπτο στυλ. Ο ιδιαίτερος τρόπος που έπαιζε κιθάρα σαν να ήταν κομμάτι του δικού του εαυτού της καθημερινότητας του, ταίριαζε μόνο με τον απίστευτο τρόπο να εξιστορεί γεγονότα και καταστάσεις που αγγίζουν τους πάντες. Η αύρα με την οποία τραγουδά το Happy blues for John Glenn με κάνει να νιώθω κάθε φορά που το ακούω ότι ο διάσημος αστροναύτης John Glenn βρίσκεται σε τροχιά ακόμα γύρω από το φεγγάρι.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: ANGST – NEIL ARMSTRONG – US 1983
6. HUMAN SEXUAL RESPONSE – JACKIE ONASSIS (7” DON’T FALL OFF THE MOUNTAIN –Z5) -UK 1980
Η Jackie Onassis αγαπήθηκε και μισήθηκε από πολλούς, μην πω απ' όλους. Δηλαδή εχθροί και φίλοι ασχολήθηκαν μαζί της, γιατί κατάφερε αυτό που όλοι κατά βάθος θέλουμε. Να περάσει το δικό της, όλα τ΄ άλλα είναι απλά ιστορία. Έγινε σύμβολο χειραφέτησης, ερωμένης, άπιστης και συζύγου, fashion icon, ταινίες, σήριαλ, βιβλία, αντικείμενο τέχνης και μελέτης. Φυσικά και θα βρίσκονταν τουλάχιστον μια ντουζίνα καλλιτέχνες να γράψουν μουσική και στίχους για εκείνη, τι περισσότερα να ονειρευτεί για τον εαυτό της. Άμα ζούσε θα ...ξαναπέθαινε από την ευτυχία της απόλυτης αναγνωρισιμότητας. Στην συγκεκριμένη περίπτωση οι βοστωνέζοι Human Sexual Response ζωγραφίζουν με γλαφυρούς στίχους και power-pop ‘80s πινελιές τον μουσικό καμβά της Τζάκι, αλλά ήδη το 1964 την είχε κάνει ονομαστό πίνακα ο Andy Warhol λίγο μετά την δολοφονία του JFK.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: JIMMY McGRIFF – EVITA – US 1990
7. ΜΑΝΟΣ ΛΟΪΖΟΣ – ΤΣΕ (ΜΙΝΟΣ – MSM.225) -GR 1974
Ο μεγάλος Μάνος Λοΐζος, από τους σημαντικότερους δημιουργούς της παλιάς φρουράς του ελληνικού τραγουδιού, με πραγματικές αριστερές πεποιθήσεις και χωρίς δεξιές τσέπες, θεωρώ ότι ήταν το κατάλληλο πρόσωπο στην Ελλάδα για να γράψει και να πει ένα τραγούδι για τον Τσε Γκεβάρα. Μετά την δικτατορία πλέον κυκλοφορεί ελεύθερα το δίσκο «Τα τραγούδια του δρόμου», που όπως λέει ο τίτλος και χαρακτηριστικά δείχνει και το εξώφυλλο, παρακινεί τον ακροατή για κοινωνική δράση, αντίσταση, παιδεία και κυρίως για εσωτερική επανάσταση. Το τραγούδι του Λοΐζου είναι επαναστατικό, δυναμικό και τρυφερό ταυτόχρονα όπως ήταν και ο ίδιος άλλωστε.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ – COMMANDANTE CHE GUEVARA –GR 2000
8. ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ – ΩΔΗ ΣΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ ( ΛΥΡΑ – 3243) – GR 1969
Στον δεύτερο αυτό προσωπικό του δίσκο «Το περιβόλι του τρελλού» ο Σαββόπουλος, γίνεται όπως και ο Dylan παλιότερα, ηλεκτρικός και συνάμα ψυχεδελικός (βλέπε εξώφυλλο). Παραδίδει εν μέσω δικτατορίας τραγούδια τα οποία παραμένουν έως και σήμερα φρέσκα και επίκαιρα. Η «Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη» μόνο για τον Καραϊσκάκη δεν γράφτηκε. Το 1968 ο Σαββόπουλος ήταν με άλλους νέους μαζί στα οδοφράγματα του Παρισιού και οι στίχοι του τραγουδιού γεννήθηκαν πίσω απ’ αυτά, το παλικάρι δεν ήταν άλλος από τον Τσε Γκεβάρα στον αρχικό του τίτλο. ‘Όταν όμως ήρθε στην Ελλάδα για να το δισκογραφήσει, ο Πατσιφάς της «Λύρα» πρότεινε στον Σαββόπουλο ν' αλλάξει το όνομα του επαναστάτη και να το κάνει προς το ελληνικότερο Καραϊσκάκης, γιατί θα ήταν αδύνατο να περάσει αλώβητο από την λογοκρισία των συνταγματαρχών. Έτσι και έγινε και ο Τσε μεταμφιέστηκε σε Έλληνα οπλαρχηγό για να πέσει ως Δούρειος Ίππος από την λογοκρισία.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: ΝΙΚΟΣ ΞΥΛΟΥΡΗΣ – Ο ΘΟΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ -GR 1975
9. ΣΟΦΙΑ ΒΕΜΠΟ – ΚΟΡΟΪΔΟ ΜΟΥΣΟΥΛΙΝΙ - GR 1940
Και φωνές που παρασύρουν πλήθη έχουμε, και συνθέτες με καυστικό και επαναστατικό λόγο έχουμε, αλλά το ότι θα κάναμε εισαγωγή και θα εξελληνίζαμε το τραγούδι «Κορόιδο Μουσολίνι» από Ιταλία, ούτε οι Ιταλοί θα περίμεναν τέτοια κοροϊδία και χλευασμό από την ίδια τους την μουσική παράδοση. Το τραγούδι αρχικά γράφτηκε το 1938 από τον Ιταλό συνθέτη Eldo di Lazzaro (1902-1968) με τον τίτλο “Reginella Campagnola” για να εξυμνήσει τα κάλλη της τσαχπίνας ιταλίδας χωριατοπούλας Reginella. Η επιτυχία του ξεπερνά γρήγορα τα σύνορα της Ιταλίας, φτάνει στην Ελλάδα όπου το διασκευάζει ο Πωλ Μενεστρέλ βάζοντας ελληνικούς στίχους στη μουσική του και αναθέτοντας την ερμηνεία του στη νεαρή τότε Ρένα Βλαχοπούλου, κάτι που δεν έγινε ποτέ. Τότε αναθέτει εκ νέου την ερμηνεία του στον Φώτη Πολυμέρη με τίτλο «Μικρή Χωριατοπούλα». Έχουμε όμως μπει ήδη στο 1940 και η Ελλάδα μπαίνει κι αυτή στον πόλεμο. Ο ταλαντούχος και δαιμόνιος κονφερανσιέ, στιχουργός, ηθοποιός, κυνηγός ταλέντων και άλλα πολλά Γιώργος Οικονομίδης οσμίζεται την επιτυχία στην δυναμική της μουσικής του και το κάνει πολεμικό άσμα με αρχικό τίτλο «Στην Ρώμη» και το δίνει στον πληθωρικό Νίκο Γούναρη να το ερμηνεύσει. Η επιτυχία όμως έρχεται με την ερμηνεία της Σοφίας Βέμπο ως «Κορόιδο Μουσολίνι» και το καθιερώνει σαν ένα από τα κύρια τραγούδια της νίκης στο αλβανικό μέτωπο, περνώντας το στην Ιστορία και στην αθανασία. Είναι τέλος τόση η δυναμική του, που με διάφορες παραλλαγές γνωρίζει επιτυχία στην Αμερική, στην Γερμανία ακόμα ακόμα και στην …Ιαπωνία.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: ΣΟΦΙΑ ΒΕΜΠΟ –ΒΑΖΕΙ Ο ΝΤΟΥΤΣΕ ΤΗ ΣΤΟΛΗ ΤΟΥ -GR 1940
10. CURVED AIR – MARIE ANTOINETTE - (WB - K.46158) – UK 1972
Από τους δικτάτορες, στην σκιώδη αυτοκράτειρα Αντουανέτα. Από το εκτελεστικό απόσπασμα, στην «γοητεία» της γκιλοτίνας. Από τις παρελάσεις με τις δερμάτινες μπότες, στους θεαματικούς χορούς του παλατιού και από τον υπνωτισμένο λαό των φασιστικών λόγων, στο εξαθλιωμένο λαό που ξέρει να τρώει μόνο παντεσπάνι. Η συγκλονιστική και λυρική ερμηνεία της Sonja Kristina σε συνδυασμό με την ατμοσφαιρική κλασικότροπη ενορχήστρωση των Curved Air, με κάνει ν’ ακούω από μακριά τον αχό των εξεγερμένων και τα τείχη της Βαστίλης που πέφτουν.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: LUKE HAINES – QUEEN ELIZABETH - UK 2007
11. WOODY GUTHRIE - BALLADS OF SACCO AND VANZETTI – ( FOLKWAYS – FH.5485) – US 1960
Ο Woody Guthrie ήταν ένας σπουδαίος ειρηνιστής, κομμουνιστής και ουμανιστής τραγουδοποιός του 20ου αιώνα και δεν θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητος από την χωρίς επαρκή στοιχεία εκτέλεση στις 23 Αυγούστου του 1927 των διακεκριμένων Αμερικάνων αναρχικών Ιταλικής καταγωγής, Nicola Sacco και Bartolomeo Vanzetti. Σε μια δίκη-παρωδία, με την τιμωρία του φόβου για τους επόμενους «ομοίους» των, η εκτέλεση τους πέτυχε το ακριβώς αντίθετο, να τους κάνει ήρωες της ανθρώπινης αδικίας και ιδιοτέλειας απ’ άκρη σε άκρη στα πέρατα του κόσμου, προκαλώντας πλήθος καταστροφών, διαμαρτυριών και έντονων διαδηλώσεων. Ο Woody Guthrie έγραψε έναν δίσκο-μανιφέστο κατά του κρατούντος συστήματος εξουσίας και δικαιοσύνης που στηρίζει την ανθρωποφαγία χωρίς όρια και νόμους. Θα ακολουθούσαν και άλλοι.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: RUTH CRAWFORD SEEGER – SACCO, VANZETTI –US 1932
12. KATE BUSH – HOUDINI – ( EMI - EMC.3419) - UK 1982
Το “The Dreaming” είναι το “Unknown Pleasures” της Kate Bush, ένα μαγικό μακάβριο βαλς με βρικόλακες, φαντάσματα, μάγους, εκτοπλασματικό τρόμο, αχόρταγους εραστές, αθέατες υποψίες μαγείας και σαρκοβόρο ερωτισμό. Αν ο Χίτσκοκ αναλάμβανε να σκηνοθετήσει το album θα χρειαζόταν σίγουρα την βοήθεια τον Edgar Allan Poe για τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Στο εξώφυλλο η Kate Bush υποδύεται την βοηθό του Houdini πού του περνά από το στόμα της το κλειδί της ελευθερίας του, αν και ταυτόχρονα δίνει την εντύπωση πως χορεύει με τον κόμη Δράκουλα και είναι έτοιμη να δεχτεί το φιλί της δικιάς του «ζωής». Τα συμπεράσματά σας επί της οθόνης. Η αίθουσα …βασανιστηρίων κλιματίζεται.!
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: RICK WAKEMAN – MERLIN THE MAGICIAN – UK 1975
13. ALEX CHILTON – DALAI LAMA ( NEW ROSE – ROSE.130) – FR 1987
Ο πάντα εφευρετικός και πάντα νέος στην ψυχή και στο πνεύμα Alex Chilton, έχοντας παραδώσει το ερωτικό γράμμα “The letter” με τους Box Tops στην δεκαετία του ’60, αποζητά στην δεκαετία του ’80, την ψυχική γαλήνη, την αυτογνωσία, την αυτοπραγμάτωση και την σωτηρία της ψυχής. Στον δίσκο του “High Priest”, αφού ανακατεύει ότι συγγενές με την μουσική παράδοση της ποπ-ροκ δραματουργίας από το '40 και μετά, εξαντλώντας τις μουσικές του επιρροές και αποδίδοντας φόρο τιμής σ΄ όλους τους δημιουργούς που επηρέασαν τις νεανικές του ανησυχίες, στο δικό του τραγούδι “Dalai Lama”ως αρχιερέας “High Priest” εκφράζει το ντεκόρ, την οργάνωση την πειθαρχία, τον κύκλο των πιστών και τις πρακτικές του Dalai Lama στο Θιβέτ και όσοι πιστοί προσέλθετε.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: THE WHO – BABA O’ RILEY – UK 1971
14. BOB MARLEY – SELASSIE IN THE CHAPEL (7” - NO LABEL) – JM 1968
Ο Bob Marley ήταν ο άνθρωπος που έβαλε την μουσική ρέγγε στον παγκόσμιο χάρτη ισότιμα με τις άλλες και πολλές φορές εξαιτίας του δικού του ταλέντου και της προσωπικότητας του ίσως και λίγο παραπάνω, καθώς η μουσική του σε πολλές περιπτώσεις λόγω του ρυθμού, της δυναμικής των στίχων και του διονυσιακού της χαρακτήρα ενίοτε ξεσηκώνει ανθρώπους και συνειδήσεις κάνοντας μικρά θαύματα. Ο Bob Marley στην δεκαετία του ’60 συνέδεσε την Τζαμάικα, την ρέγγε, και τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, με τον «Ρασταφαριανισμό», το πολιτικό και θρησκευτικό κίνημα που γεννήθηκε από τον «προφήτη» Markus Garvey (1887-1940) με κεντρική ιδέα την επιστροφή των μαύρων στην Αφρική. Η θρησκεία αναμιγνύει χριστιανικές ιδέες, χορτοφαγία, κάνναβη, διαλογισμό, κοινωνικό ιδεαλισμό και τον αυτοκράτορα της Αιθιοπίας Χαϊλέ Σελασιέ ως αυτόκλητο μεσσία των Ρασταφάρι. Ο Bob Marley ήταν ο καλλίτερος ιεροκήρυκας του και αυτός που με θρησκευτικό πάθος και πίστη τραγούδησε «Σελασιέ είσαι η εκκλησία μας», με έναν τρόπο που έδεσε τον ρέγγε ρυθμό με τα νέγρικα spirituals και τον αφρικάνικο παγανισμό ώστε να εξυμνήσει τον «Υιό» του δικού τους θεού και όταν ο Χαϊλέ Σελασιέ ανέλπιστα επισκέφθηκε την Τζαμάικα στις 21 Απριλίου 1966 υποσχέθηκε, στους χιλιάδες συρρέοντες πιστούς, λύσεις και επιστροφή στα πάτρια. Πολλοί στήθηκαν από τότε στο λιμάνι της Kingston Town περιμένοντας το πλοίο για την Αφρική. Μερικοί παραμένουν και θα περιμένουν για πολύ ακόμα.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: GRATEFUL DEAD – BLUES FOR ALLAH – US 1968
15. PUBLIC IMAGE LTD – BETTIE PAGE (7” PIL OFFICIAL – PIL007) –UK 2015
Από την στιγμή που ο Johnny Rotten μπήκε στους Sex Pistols έφερε τα μουσικά πράγματα πάνω κάτω, κυρίως με την στάση του, τις πράξεις του και τους στίχους. Τους διέλυσε γρήγορα-γρήγορα γιατί ...βαριόταν και έφτιαξε τους «πολλά βαρείς και όχι» Public Image LTD, πειραματίστηκε αρκετά μαζί τους και με την υπομονή μας, έβγαλε πολλά λεφτά που δεν είχε καθόλου ανάγκη και που τ’ απεχθάνονταν, μας πούλησε «ακριβά» αγάπη, βιβλία, συναυλίες, συνεντεύξεις, επανασύνδεση με το παρελθόν και ότι άλλο πουλιέται και το 2015 το ρίξε στα pin-up girls και στη πολιτική. Στο “Bettie Page” πάντως που κυκλοφόρησε σαν single μόνο μέσω του επίσημου fan club έχει πάψει φωνητικά να θυμίζει τον παλιό του εαυτό και αξίζει να τον ακούσουμε να αφηγείται τις περιπέτειες του απόλυτου pin-up girl των ‘50s, της Bettie Page, με τον δικό τρόπο.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: NEIL SEDAKA – BETTY GRABLE – US 1975
16. JUDY GARLAND – DEAR MR. GABLE YOU MADE ME LOVE YOU (7” DECCA -1463) –US 1937
Η Judy Garland έζησε και γνώρισε μια ζωή σαν παραμύθι με μια καριέρα η οποία κράτησε πάνω από σαράντα χρόνια, όσο περίπου και η σύντομη ζωή της, αλλά πρόλαβε και τα έκανε σχεδόν όλα. Θέατρο, τραγούδι, κινηματογράφο, ραδιόφωνο, κονσέρτα, χρήματα, δόξα, επιτυχία, αναγνώριση. Όταν το 1937 στο μιούζικαλ “Broadway melody of 1938” τραγουδά, είναι 14 ετών και όχι ακόμα διάσημη, αλλά με την παιδική της φωνή και την αθωότητα της, εξυμνεί ένα παγκόσμιο σύμβολο του κινηματογράφου, της τέχνης και του Χόλυγουντ, τον επονομαζόμενο “King of Hollywood” Clark Gable, το απόλυτο ανδρικό sex symbol μέχρι και σήμερα, ο οποίος με το πρόσωπο του, τις εκφράσεις του, το απαράμιλλο και ακαταμάχητο στυλ και τις απίστευτες ατάκες του μπορούσε και κατακτούσε άνδρες και γυναίκες από 14 έως 114. Όταν η Judy Garland λοιπόν λέει πως την έχει κάνει να το αγαπήσει, τραγουδά εξ ονόματος όλων των γυναικών που απλώς έχουν χάσει την μιλιά τους «χαζεύοντας» τον.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: NEW AGE – JANE FONDA - UK 1981
17. MODERN LOVERS – PABLO PICASSO (HOME OF THE HITS – HH.1910) - US 1977
Στο “Pablo Picasso” του Jonathan Richman και των Modern Lovers που ηχογραφήθηκε το 1972 αλλά κυκλοφόρησε το 1977, ακούμε το πάθος του εικοσάρη Richman ο οποίος με την καθοδήγηση του John Cale των Velvet Underground στο στούντιο εκκολάπτει έναν νέο proto-punker Lou Reed που τραγουδά για τον Πάμπλο Πικάσο μεν, αλλά όχι για την δυναμική του πάνω στον καμβά, μα για την τεχνική και την επιρροή του σπουδαίου ζωγράφου πάνω στις γυναίκες. Κάθε είδους γυναίκες, που απλώς δεν μπορούν ν’ αντισταθούν στο πάθος και στην μεγάλη …τέχνη του Πικάσο.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: CAPTAIN BEEFHEART & HIS MAGIC BAND – DALI’S CAR – US 1968
18. THE MONKS - JOHNNY ROTTEN (7” EMI -EMI.2999) – UK 1979
Είπαμε ότι ο Johnny Rotten και οι Sex Pistols πυροδότησαν αλυσιδωτές εκρήξεις στον μουσικό και κοινωνικό γίγνεσθαι από το 1976 και μετά. Δεν βρήκαν όμως μόνο μιμητές αλλά και ανθρώπους και συγκροτήματα που τους παρωδούσαν. Ένα από αυτά, με progressive παρελθόν στα μέλη τους, ότι πιο κατάλληλο για αντεπίθεση, πήραν μια δόση pop, μια δόση punk, μια δόση vaudeville βαριετέ, μια δόση Buster Keaton για ωστική ενέργεια και το ακαταμάχητο κοκτέιλ το ονόμασαν “Bad Habits”, δείτε το εξώφυλλο εδώ για να καταλάβετε. Παρόλα αυτά οι Βρετανοί, όπως πάντα απρόβλεπτοι, τον λάτρεψαν τον δίσκο, έβγαλε ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά τέσσερα singles που όλα έκαναν επιτυχία. Αλλά ως συνήθως τα θαύματα κρατούν λίγο και ο επόμενος δίσκος τους βρήκε μόνο στον Καναδά αφού παραδόξως γνώρισαν εκεί σημαντική αλλά προσωρινή επιτυχία. Στο τραγούδι για τον Johnny Rotten ξεκινούν με μια εισαγωγή βγαλμένη από ταινία αγωνίας, για να συνεχίσουν αμέσως μετά σε punk ύφος απαριθμώντας με δικό τους τρόπο τα κατορθώματα και τις αρετές του Johnny Rotten.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: THOSE NAUGHTY LUMPS – IGGY POP JACKET – UK 1979
19. NEIL SEDAKA – OH! CAROL (7” RCA – EPA.4353) – US 1959
Για τον Oh! Carol του Neil Sedaka δεν έχουμε να πούμε και πολλά πράγματα, αφού το τραγούδι, η μελωδία και η ζεστή φωνή του είναι γνωστά και η διεθνής καριέρα του εύκολα αναγνωρίσιμη. Το τραγούδι έγινε παγκόσμια Νο.1 επιτυχία αφού ο νεανικός έρωτας που εξέφρασε ο 18χρονος Sedaka στην Carol ήταν και αθώος και ανεπιτήδευτος. Το ενδιαφέρον εδώ βρίσκεται σε ποια Carol αναφέρεται ο Neil Sedaka. Βγάζουμε εύκολα το συμπέρασμα ότι πρόκειται πιθανόν για κάποια συμμαθήτρια του, αλλά ποιά; Η συμμαθήτρια δεν είναι άλλη από την επίσης διάσημη τραγουδίστρια Carol King. Η απάντηση στο τραγούδι του, ήρθε την ίδια χρονιά όταν ο άνδρας που την είχε μόλις παντρευτεί, ο Gerry Goffin, κορυφαίος συνθέτης κι εκείνος, της έγραψε το Oh! Neil. Οι Αμερικάνοι ξέρουν να ξεπερνούν εύκολα τέτοιες αθώες στιγμές, αν υπάρχουν και μερικά εκατομμύρια πωλήσεις από πίσω, ξεχνάς ακόμη πιο εύκολα.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: CAROL KING – OH! NEIL - US 1959
20. DIRE STRAITS – CALLING ELVIS (7” VERTIGO – DSTR16) – UK 1991
Άμα σκεφτούμε πόσα τραγούδια μπορεί να έχουν γραφτεί για τον Elvis, να τον εξυμνούν, να τον ερωτεύονται, να τον σκέφτονται, να τον ακουμπούν, να τον χαϊδεύουν, να τον αναφέρουν απλώς ή να τον υπονοούν, θα ζαλιστούμε στο μέτρημα. Το συγκεκριμένο τραγούδι όμως των Dire Straits έχει λίγο διαφορετικό σκοπό και μουσικό ύφος. Επιθυμεί να καλέσει τον Elvis εν έτει 1991 από τον …τάφο στα εγκόσμια. Ο Mark Knopfler που το έγραψε, χωρίς να μας λέει με ξεκάθαρο τρόπο πως θα γίνει αυτό, ήξερε πως έγραφε ακόμη μια μεγάλη επιτυχία για να συντηρήσει τον μύθο του Βασιλιά.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ: MOJO NIXON – ELVIS IS EVERYWHERE - US 1987