Η διαδικασία μιας αργής εξέγερσης

Βαλθήκαμε όλοι να χαρακτηρίσουμε εσπευσμένα αυτό που συμβαίνει - γιατί όντως κάτι σπουδαίο εξελίσσεται εκεί - στο Montreal του Καναδά. Θέλουμε να του δώσουμε επιθετικό προσδιορισμό, ταυτότητα, να το κάνουμε λήμμα στις μουσικές εγκυκλοπαίδειες του μέλλοντος, να το αναλύσουμε, μέχρι το τελευταίο μυστικό ψεγάδι του να βγει στο φως και το θέλουμε την στιγμή ακριβώς που αυτό συμβαίνει, δηλαδή ... τώρα!!

Γελαστήκαμε όμως. Η ιστορία αυτής της πόλης, που όπως πολύ εύστοχα παρατήρησε ο David Keenan στο The Wire, ξεκίνησε από μια μικρή Γαλλική αποικία τον 17ο αιώνα και έφτασε να γίνει μια από τις μεγαλύτερες γαλλόφωνες πόλεις του κόσμου (και παραλίγο πρωτεύουσα ενός ανεξάρτητου Quebec), είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με εκατέρωθεν πολιτισμικές αφομοιώσεις, από την μετανάστευση ακόμη των Ευρωπαίων εκεί, την συνύπαρξη διαφορετικών στοιχείων, φερτών και γηγενών, την προσπάθεια μέσα από όλα αυτά να βγει μια σύνθεση, μια ιστορία - διότι κάθε λαός έχει ανάγκη να έχει πίσω τη δική του ιστορία - και αυτό πέρασαν αιώνες για να επιτευχθεί. Πως μπορούμε εμείς να το αποκρυπτογραφήσουμε μέσα σε λίγα λεπτά και μάλιστα το απαιτούμε κιόλας;

Αυτό είναι το περιβάλλον που γέννησε τους Godspeed You Black Emperor!. Αυτοί είναι η επισημότερη έκφρασή του και φυσικά κάτι τόσο μεγάλο δεν δύναται να καλυφτεί μόνο με την μουσική μεριά του. Μοιραία υπάρχει και η άλλη, αυτή που εκφράζεται με την αισθητική των κυκλοφοριών, την άποψη, την στάση στις ζωντανές εμφανίσεις, εξίσου σημαντική και απαραίτητη για να ολοκληρωθεί η συνολική εικόνα προς τα έξω, αυτή δηλαδή που αναγνωρίζουμε από την ιδιαιτερότητά της. Αν όλα συνέβαιναν από σύμπτωση είκοσι χρόνια πριν, θα χρησιμοποιούσαμε ευθαρσώς όρους όπως : κολεκτιβισμός, κίνημα κ.τ.λ. Σήμερα, δυστυχώς, ψάχνουμε την αντιστοιχία τους στο λεξιλόγιό μας, αλλά δεν βρίσκουμε κάτι.


Αργή εξέγερση λοιπόν, για να δανειστώ τον τίτλο του 'Slow Riot For New Zero Kanada' CD EP. Έναντι σε τι; Στην αστική παρακμή. Περισσότερο εύστοχη περιγραφή για αυτό το φαινόμενο, δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει.

Η αρχή των Godspeed You Black Emperor! βρίσκεται πίσω στο 1994, όταν κυκλοφόρησε η ανεξάρτητη κασέτα 'All Lights Fucked On The Hairy Amp Drooling'. Νοείται batch μόνο με 33 κόπιες; Η αυτονόητη αρνητική απάντηση βρίσκει το αντι-παράδειγμά της σε αυτή την έκδοση. Ναι, κόπηκαν μόνο τόσα αντίτυπα, ώστε το ίδιο εύκολα η δουλειά αυτή υπάρχει/ είναι μύθος/ δεν υπάρχει. Εμείς καλούμαστε να διαλέξουμε ποιο από αυτά θέλουμε να είναι.

Το συγκρότημα τότε ήταν ντουέτο, αποτελούμενο από τους Efrim και Mauro και έψαχνε εναγωνίως για χώρους που θα φιλοξενούσαν τις ζωντανές εμφανίσεις τους (παραδοξότητες περισσότερο). Σε αυτή την προσπάθεια γνωρίστηκαν με τους Don Wilkie και Ian Ilavsky. Τύχη βουνό, αφού αυτοί σύντομα δημιούργησαν το label της Constellation Records και από εκείνη την στιγμή και μετά η πορεία των Godspeed You Black Emperor! και της εταιρείας υπήρξαν αδιαίρετες.

Την τριετία 1995-97 το συγκρότημα διαμορφώνεται σταδιακά στην μορφή που ξέρουμε σήμερα. Νέα μέλη προστίθενται συνεχώς και με οποιοδήποτε τρόπο (ο Aidan στην κυριολεξία κλάπηκε από τους Exhaust) και αυτό σταματά μόνο όταν η σύνθεση τους φτάνει στον αριθμό των εννέα ατόμων.

Το καλοκαίρι του 1997 κυκλοφορεί από την Constellation Rec. η πρώτη, βινυλιακή, έκδοση του 'F#a#infinity' album (με την σακούλα), σε 500 αριθμημένες στο χέρι κόπιες, το οποίο το συγκρότημα σχεδίαζε να κυκλοφορήσει μόνο του με τη μορφή ενός διπλού 7¨. Θα ακολουθήσουν και άλλες εκδόσεις με σημαντικότερη αυτή της Kranky Rec. από το Chicago σε CD (το 1998), με ένα επιπλέον κομμάτι σε σχέση με τα δύο του βινυλίου. Με αυτήν οι Godspeed You Black Emperor! έγιναν παγκόσμια γνωστοί και κέρδισαν τον σεβασμό ακόμη και των πιο δύσκολων. Πως; Πουλώντας style, ταλέντο, φρέσκο αέρα.


Ηχογραφημένο με νοικιασμένο 16-κάναλο, αυτό το πρώτο album είχε όλα τα βασικά στοιχεία, τις καινοτομίες, τις εξαρχής ιδιομορφίες, την κεντρική θεματική ουσία τους, από τα οποία δεν έχουν αποκλίνει καθόλου μέχρι σήμερα. Μακρόσυρτες spoken word εισαγωγές, αργή ανάπτυξη, έγχορδα, υποδειγματική rhythm section, ελάχιστα πλήκτρα, καθόλου φωνητικά και πολλές κιθάρες, έτσι όπως είχαμε πολλά χρόνια να τις ακούσουμε να παίζονται, για την ακρίβεια από τότε που τα εξάχορδα των Savage Republic σίγησαν. Έτσι τις θέλαμε, χωρίς κανένα ίχνος σεβασμού στον καθιερωμένο ρόλο τους, τραβηγμένες όσο γίνεται στα άκρα, πικρές, αλλά ευαίσθητες και πάντα μελωδικές, ακόμη και στις άγριες στιγμές τους. Τα μόνα που βάζουν όρια σε αυτό το εγκεφαλικό ταξίδι, είναι το ίδιο το μυαλό του δέκτη και το χρονόμετρο της διάρκειάς του.

Το θεμελιώδες opening track 'Dead Flag Blues', αρχίζει με έναν ηχογραφημένο μονόλογο από την ταινία 'Incomplete Movie About Jail' που ο Efrim έγραψε, αλλά δεν αξιώθηκε να τελειώσει, αν και την δουλεύει τα τελευταία πέντε χρόνια. Όχι, αυτός που ακούγεται δεν είναι ο Lee Marvin, ασχέτως αν φημολογείται έντονα κάτι τέτοιο.

Δεν ξέρω κατά πόσο είναι σύμπτωση, όμως το 'F#a#infinity' είναι κατά τρόπο τινά ο αντίποδας στις πέρα όχθες του Ατλαντικού, σε ότι έδωσαν την ίδια χρονική περίοδο οι Mogwai με το δικό τους 'Young Team' album στην εδώθε. Στο αρχείο της δισκοθήκης μου, αυτά τα δύο albums πάνε πακέτο, σαν δίδυμα αδέρφια.

Η συμμετοχή τους με ένα ακυκλοφόρητο κομμάτι στο δωρεάν 7¨ EP (λευκό βινύλιο μάλιστα, στις 33 στροφές) που συνόδευε το fanzine aMAZEzine #4 Lost In The House το φθινόπωρο του 1998, μόνο υπερήφανη κάνει την εκδότριά του Marie-Douce St-Jacques, η οποία το εξασφάλισε. Το 'Sunshine + Gasoline' παραμένει έκτοτε το φετίχ για τους απανταχού κυνηγούς της δισκογραφίας τους.

Η συνέχεια δόθηκε επί σκηνής στις απανωτές συναυλίες που έδωσαν, αλλά και εκεί δεν κρατήθηκαν οι συμβατικοί κανόνες. Αυτοί κρίθηκαν άχρηστοι για να οδηγήσουν το τελετουργικό ενός κονσέρτου των Godspeed You Black Emperor! : πολλαπλοί προβολείς ταινιών από την μια, αλλά και μέλη του συγκροτήματος να παίζουν στο σκοτάδι, καθιστοί επί σκηνής, από την άλλη, είναι μόνο δύο, τα ακραία ίσως, από τα πολλά απρόβλεπτα που επιφυλάσσουν οι ζωντανές εμφανίσεις τους. Όλα παραπέμπουν στο progressive rock, το οποίο με τη σειρά του παρέπεμπε στην κλασσική μουσική (μεγάλης χρονικής διάρκειας περφεξιονιστικές συνθέσεις, χωρισμένες σε μικρότερα μέρη). Χαζεύοντας μερικές φωτογραφίες από την πρόσφατη Ευρωπαϊκή περιοδεία τους (αυτή με support τους Ισλανδούς αδερφούς Sigur Ros), δεν μπορώ να μην πω ότι ανασκάλισαν στην μνήμη μου τις αντίστοιχες από το live των Pink Floyd στην Πομπηία ή κάποιες των King Crimson, που η εφηβική μου εμπειρία διατηρεί ακόμη σε ισχύ. Είναι λοιπόν αυτή η σύγχρονη μετουσίωση του προοδευτικού; Συντόμως πιστεύω πως θα είμαστε σε θέση να δώσουμε την απάντηση.


Από τις περιοδείες, το μόνο διάλειμμα υπήρξε η κυκλοφορία του 'Slow Riot For New Zero Kanada EP' το 1999, στο ίδιο απαράλλαχτο ύφος, το οποίο ακολουθήθηκε από το περσινό, διπλό, 'Lift Your Skinny Fists Like Antennas To Heaven'. Αυτό είχε γίνει μουσικό γεγονός πριν καν βγει στις προθήκες και όπως γίνεται σε παρόμοιες περιπτώσεις αναπόφευκτα έσπασε κάθε προσδοκία και πρόβλεψη. Ήταν η ανεκπλήρωτη δίψα του μουσικόφιλου κοινού για κάτι ξεχωριστό, κάτι με ιδιαίτερη προσωπικότητα, έστω και στρυφνή, αλλά δυνατή, με διαφορετικό profile και άλλη θεώρηση στην λέξη είδωλο ή στην φράση rock'n'roll star, η οποία βρίσκει την έκφρασή της στα πρόσωπα των Godspeed You Black Emperor! και κρατώντας τα ηνία για την εμπορική καταξίωσή τους, όρισε μια και καλή την τύχη τους στον σύγχρονο μουσικό χάρτη. Δικαίως βέβαια, διότι το album αυτό περιείχε, αντικειμενικά, πολύ καλή μουσική, με χρήση όμως της ίδιας δοκιμασμένης συνταγής και όσο και αν το είχαμε στις επιλογές της χρονιάς που πέρασε, δεν μπορώ να μην χτυπήσω το προειδοποιητικό καμπανάκι ότι ο κίνδυνος να παγιωθεί το style του μέχρι πρότινος καινοτόμου νεωτερισμού σε τακτική, είναι ορατός και αρκούντως επικίνδυνος.

Έρχονται όμως εδώ τα ποικίλα projects μελών των Godspeed You Black Emperor! και η δική τους ξέχωρη μουσική παραγωγή και εκεί αποκομίσαμε όσα πειστήρια χρειαζόμασταν για να θεωρούμε πως αυτό το κεφάλαιο έχει αποθέματα από βαθιές ανησυχίες, ιδέες και ορμές για δημιουργία, οι οποίες δεν έχουν επί του παρόντος εξαντληθεί. Ψάξτε λοιπόν τις κυκλοφορίες των Fly Pan Am, των Do Make Say Think, το ντεμπούτο των A Silver Mt. Zion, το μοναδικό album των Exhaust, αλλά και τους Molasses, τους μόνους που δεν βγήκαν από την Constellation Rec. Θα ανακαλύψετε έναν κόσμο σε σιωπηλή, αλλά παράλληλη τροχιά, να σας καλωσορίζει.

Εδώ και πολλά χρόνια ακούω και διαβάζω για το περίφημο τέλος του rock. Οι Godspeed You Black Emperor! κατάφεραν να του δώσουν μια ισχυρή, έστω και εξωγενή, καρδιοτονωτική ένεση ώστε αυτό να μπει ζωντανό στον 21ο αιώνα και μαζί με κάποιους ακόμη είναι βασικά υπεύθυνοι για την διαρκή και ενδεχομένως επί αορίστου χρόνου, αναβολή του, γιατί αυτοί οι ανακόλουθη μουσική συρραφή είναι rock μέχρι όσο πάει και το συμπέρασμα όλων των παραπάνω είναι ένα και το αυτό : Viva La Rock 'n' Roll !!!

1. F#a#infinity (9/10) 2. Slow Riot For New Zero Kanada EP (8/10) 3. Lift Your Skinny Fists Like Antennas To Heaven (8/10)

Διαβάστε ακόμα:
Κριτική F# A# (infinity)
Κριτική Lift your skinny fists like antennas to heaven