21 χρόνια χωρίς τον Ian Curtis

18/5/1980.
Μόλις δύο μήνες πριν κλείσει το 24ο έτος της ηλικίας του ο Ian Curtis, έδωσε τέλος σε μια μικρή μεν αλλά πολυτάραχη και μέσα στην μελαγχολία ζωή. Υπό την μουσική υπόκρουση του αγαπημένου του καλλιτέχνη, του Iggy Pop, κρεμάστηκε. Οι λόγοι που προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τα αίτια αυτής της πράξης ήταν οι κλασσικοί, δηλαδή ο αποτυχημένος γάμος του, ο εθισμός του στα ναρκωτικά, οι επιληπτικές κρίσεις του, ενώ ακόμα πολλοί έχουν αναφέρει μια "άρρωστη" προσωπικότητα που θέλησε μ' αυτό τον τρόπο να μείνει ανεξίτηλα γραμμένη στην μουσική ιστορία.
Δεν είναι φυσικά δυνατόν, να γνωρίζει κανείς τα πραγματικά αίτια, αν και μάλλον θα πρέπει να ήταν μια συνάρτηση όλων των ανωτέρω. Σημασία έχει ότι τελικά ο Ian Curtis και οι Joy Division, παρά τα τρία μόλις χρόνια παρουσίας τους, έχουν μείνει πράγματι γραμμένοι στις σελίδες της σύγχρονης μουσικής ιστορίας με ανεξίτηλα γράμματα.
Η δημιουργία.
Η δημιουργία της μπάντας ήταν ξαφνική. Το 1976 o Ian Curtis, που ως τότε είχε προσπαθήσει να δημιουργήσει κάποια σχήματα, παρά ταύτα οι προσπάθειες του στέφθηκαν από αποτυχία, πήγε σε μια συναυλία των Sex Pistols που είχαν για support τους Buzzcocks που έκαναν το ντεμπούτο τους.
Στην ίδια συναυλία παρόντες ήταν και οι υπόλοιποι, που λίγο μετά θα ένωναν το ταλέντο αλλά και την μοίρα τους με τον πιο καταραμένο αλλά και χαρισματικό δημιουργό, για να συνθέσουν τους Joy Division. Ο λόγος για τους Τerry Mason, Bernard Sumner και Peter Hook. Οι τρεις τους ήδη είχαν αποφασίσει να δημιουργήσουν μια μπάντα. Η επαφή έγινε και ο Ian Curtis που ενδιαφερόταν πολύ και για την συγγραφή στίχων, αποφάσισε να ηγηθεί, ενώ καταλυτικό ρόλο στην ανάδειξη τους στην τοπική σκηνή του Manchester, είχε ο Pete Shelley των Buzzcocks, προσωπικός φίλος του Curtis.

Η ονομασία της μπάντας.
Από τα τέλη του 1976 που έγινε η δημιουργία και για έναν περίπου χρόνο, ως τον Ιανουάριο του 1978, οπότε και ήρθε το όνομα Joy Division, η μπάντα είχε άλλα δύο ονόματα. Κατ'αρχήν ως Stiff Kittens, ένα όνομα που δεν άρεσε σε κανέναν σχεδόν και δόθηκε από τον manager των Buzzcocks, λόγω του ότι ήδη είχαν κλειστεί κάποιες live εμφανίσεις σε χώρους του Manchester και η μπάντα κάπως θα έπρεπε να αναφέρεται. Με το τέλος αυτών των εμφανίσεων η ονομασία έγινε Warsaw, παίρνοντας το όνομα της, από το γνωστό "warszawa" του David Bowie.
Όμως λίγο μετά ανακάλυψαν ότι υπήρχε ήδη ένα λονδρέζικο group με το όνομα Warsaw Pakt, και για να μην υπάρχει σύγχυση, ο Ian Curtis αποφάσισε να αλλαχθεί το όνομα για να πάρει τελικά την ονομασία που σημάδεψε την σύγχρονη μουσική ιστορία.

Tα βασικά μέλη.
Ian Curtis (1956 - 1980). Τα φωνητικά και οι στίχοι. Οι στίχοι ήταν αποτέλεσμα επηρεασμού από την παρακολούθηση της καριέρας του David Bowie και της συγγραφής του William Burroughs.
Βernard Sumner. O κιθαρίστας αλλά και τα synths της μπάντας την τελευταία περίοδο. Μετά το τέλος, συνέχισε ως κιθαρίστας στους New Order, ενώ δημιούργησε μαζί με άλλους τους Electronic.
Peter Hook. Ο μπασίστας και τα back φωνητικά. Συνέχισε ως μπασίστας και στους New Order, ενώ δημιούργησε τους Monaco.
Stephen Morris. O drummer που εισχώρησε στην μπάντα, ένα χρόνο μετά την δημιουργία της. Συνέχισε ως drummer στους New Order όπου είχε θέση και στα synthesizers.
Βέβαια παρέλασαν κι άλλοι πολλοί για μικρές ή μεγάλες περιόδους από τους οποίους αξίζει να αναφερθούν, ο Terry Mason εκ των ιδρυτικών μελών, drummer και λίγο αργότερα manager για ένα μικρό διάστημα, ο Rob Gretton dj σε club του Manchester και βασικός manager, ο Martin Hannett παραγωγός τους και φυσικά ο Peter Saville ο υπεύθυνος των καταπληκτικών artwork που συνόδευε κάθε δουλειά τους.

Η δισκογραφία.

Άλμπουμ.
Unknown pleasure (1979, Factory Records)
Closer (1980, Factory Records)
Still ( 1978-1980, Factory records)
Substance (1977-1980, Factory Records)
The Peel Sessions (1979, Strange Fruit)
Permanent : Joy Division 1995 (1979-1980, London Records)
Warsaw (1977-1980, Intermusic)
Περιέχoνται στα bonus tracks και κομμάτια από το demo του group ως Warsaw, εξ'ου και η ονομασία του άλμπουμ
Heart and soul (1979-1980, London Records)
4πλο cd - αφιέρωμα
Preston 28 February 1980 (live 1980, NMC)

Singles
An ideal for living (1977, Enigma Records)
Transmission (1979, Factory Records)
Komakino (1980, Factory Records)
Love will tear us apart(1980, Factory Records)
She's lost control/Atmosphere (1979-1980, Factory Records)
The first peel session (1979, Strange Fruit)
The second peel session (1979, Strange Fruit)

Επίσης υπάρχουν αρκετά compilations, ενώ οι ημερομηνίες που αναγράφονται είναι αυτές των ηχογραφήσεων και όχι των κυκλοφοριών.

Η μελαγχολική και καταραμένη προσωπικότητα.
Η μελαγχολική φιγούρα του Ian Curtis στις συναυλίες ήταν μοναδική. Πολλοί τον έχουν χαρακτηρίσει ως ότι καλύτερο έχει εμφανιστεί επί σκηνής, βασίζοντας αυτή τους την άποψη στην εμφανίζουσα "μάσκα" του Ian Curtis, μάσκα του στυλ "όλα πάνε καλά και είμαι χαρούμενος εδώ κοντά σας", με την μελαγχολία και την δραματική απόγνωση όμως, να γίνεται ακόμα περισσότερο ορατή, παρά την προσπάθεια προκάλυψης. Ο παραγωγός των Joy Division, Martin Hannett έχει αποτυπώσει την ολοκληρωτική σκηνική παρουσία του με την φράση: "touched by the hand of god". Ωστόσο, δεν υπάρχει μάλλον καλύτερη απεικόνιση της δαιδαλώδους προσωπικότητας του μοναδικού Ian Curtis, από την παράθεση κάποιων ενδεικτικών στίχων του, που σε συνδυασμό με τις σκοτεινές ηλεκτρισμένες μελωδίες της μπάντας και εδικά του Bernand Sumner, όρισαν την απόλυτη απελπισία του καλλιτέχνη. Έτσι :

"Here are the young men, a weight on their shoulders
Here are the young men, well where have they been
We knocked on doors of hell's darker chambers
Pushed to the limits, we dragged ourselves in
Watched from the wings as the scenes were replaying
We saw ourselves now as we never had seen
Portrayal of the traumas and degeneration
The sorrows we suffered and never were freed"
Aπό το Decades.

"I travelled far and wide where unknown martyrs died
What did you see there? I saw the one-sided trials
What did you see there? I saw the tears as they cried
They had tears in their eyes "
Από το Wilderness.

"Moved in a hired car and I find no way to run
Hurts every moment longer - had no time for fun
Just something that I knew I had to do
But through it all I kept my eyes on you"
Από το The kill.

"See my true reflection
Cut off my own connections
I can see life getting harder
So sad is this sensation
Reverse the situation
I can't see it getting better"
Από το Sounds of music.

"Searching for another way - see them hide behind the door
Live in holes and disused shafts - hopes for little more
I'm living in the ice age
Nothing will hold, nothing will fit
Into the cold, no smile on your lips
Living in the ice age"
Aπό το Ice age.

18/5/2001.
21 χρόνια συμπληρώνονται από μια ακόμη μαύρη επέτειο για την μουσική. Η μπάντα από το Manchester, όχι μόνο δεν έχει ξεχαστεί αλλά παραμένει για πάντα στην καρδιά μας. Ούτε η παγκόσμια underground κοινότητα τους έχει ξεχάσει. Ο Danny Boyle ετοιμάζει τη νέα ταινία του, με θέμα την ζωή του Ian Curtis. Η επιρροή σε σημερινά σχήματα είναι όχι απλά εμφανής αλλά και παραδεκτή μετά περηφάνιας, όπως άλλωστε αξίζει. To 1995 κυκλοφόρησε από την Virgin, μια συλλογή-φόρος τιμής στους Joy Division με τίτλο "A means to an end - the music of Joy Division", με καλλιτέχνες που ερμήνευσαν τραγούδια τους. Συμμετείχαν μεταξύ άλλων οι Tortoise, Girls Against Boys, Face To Face, Moby, Low. Aυτή η αναφορά, ως μικρό δείγμα επιρροής σε σύγχρονους καλλιτέχνες.
Κάθε χρόνο στις 18 Μαϊου, ανώνυμοι και επώνυμοι συρρέουν στον τάφο του Ian Curtis, στο Macclesfield, αφήνοντας λίγα λουλούδια ως ελάχιστη ευγνωμοσύνη προς τον άνθρωπο, που με την φωνή και τους στίχους του, αλλά και την μουσική της μπάντας, συνόδευσε πολλές από τις μελαγχολικές στιγμές μας αλλά και μετέτρεψε τις εκάστοτε διαθέσεις μας σε μελαγχολικές.

Τα στοιχεία του mini-αφιερώματος είναι από το βιβλίο της Deborah Curtis, "Ian Curtis" και από το booklet του τετραπλού cd "Heart and soul" που κυκλοφόρησε το 1998, μια έκδοση-αφιέρωμα σε ένα από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα απελπισίας και απόγνωσης σαν αυτό του Ian Curtis. Γιατί οι πραγματικοί καλλιτέχνες μάλλον δεν αντέχουν να ζουν σε έναν κόσμο γεμάτο από διεφθαρμένες ψυχές και σκληρές καρδιές που αρνούνται να κάνουν δύο-τρία βήματα πέρα από τον μίζερο εαυτό τους. Για πολλούς από εμάς, αυτός είναι ο κυριότερος λόγος της αυτοκτονίας του.