Λαζόπουλος (...και μη γελάς με ηλίθια αστεία)
Το Λαζόπουλο τον είδα πρώτη φορά στο θέατρο πριν από δεκαπέντε με είκοσι χρόνια. Εγώ ήμουν μαθητής, μάλλον λυκείου, και αυτός η αποκάλυψη της ελληνικής επιθεώρησης, ενός είδους λαϊκού θεάτρου στο οποίο έδωσε καινούργια πνοή και κύρος που δεν είχε ποτέ. Ο χαρακτήρας που έπαιζε τότε με φοβερή επιτυχία ήταν του έκπληκτου και λίγο τρομαγμένου βλάχου που κατέβηκε στην Αθήνα και παρατηρούσε με γουρλωμένα μάτια την κατάσταση και τους ανθρώπους γύρω του. Τα σχόλια που πετούσε μέσα από τα μουστάκια του ήτανε πανέξυπνα, λακωνικά (μινιμαλιστικά που λέμε σήμερα) και ξεκαρδιστικά, οι δε σκηνικοί μονόλογοί του τότε με είχαν συγκλονίσει.
Φαντάζομαι ότι ως ένα σημείο έπαιζε τον εαυτό του. Ο καλλιτέχνης επηρεάζεται σημαντικά από το άμεσo περιβάλλον του και τις περισσότερες φορές αυτό βγαίνει στο έργο του. Ο Ντοστογιέφσκι έγραψε για χαρτοπαίκτες και απόκληρους, ο Τουλούζ Λωτρέκ ζωγράφιζε τις χορεύτριες των καμπαρέ του Παρισιού, ο Λου Ρηντ τραγούδησε για τα βαποράκια και τις πουτάνες της Νέας Υόρκης και ο Φελίνι γύρισε ταινίες για τη ζωή στους δρόμους της Ρώμης. Έτσι και ο Λαζόπουλος (μη νομίσει κανένας ότι τον βάζω στην ίδια κατηγορία με τους παραπάνω) στα δικά του έργα εμπνεόταν και τότε και τώρα από αυτά που ζει και βλέπει γύρω του. Μόνο που προφανώς και αυτά άλλαξαν και ο ίδιος.
Εκεί που ήταν ο ψαρωμένος επαρχιώτης που προσπαθούσε να καταλάβει τι παίζεται γύρω του και όταν τον ρωτούσαν αν βάφεται η γυναίκα του απαντούσε «Τι χρώμα;», σήμερα είναι ο τύπος που τα κατάφερε στην πόλη, έπιασε την καλή, και τώρα δουλεύει τους άλλους γύρω του, που τυχαίνει να είναι πάντα λιγότερο πετυχημένοι, έξυπνοι και ετοιμόλογοι από αυτόν.
Εκεί που ήταν ο κομπλεξικός ανθρωπάκος που κοιτούσε συνέχεια πίσω του μήπως έρθει καμιά σφαλιάρα, και αν ποτέ την έτρωγε μαζευόταν και έριχνε το φταίξιμο στον εαυτό του, σήμερα είναι ένας έξαλλος και αλαζόνας μεσήλικας με το δάχτυλο σηκωμένο, που κρίνει αμείλικτα και ισοπεδωτικά, με διάθεση σαρκασμού και ύφος δέκα εισαγγελέων, τους πάντες και τα πάντα εκτός από τον εαυτό του, μια που η αυτοπεποίθησή του φούσκωσε τόσο πολύ και έγινε ασυγκράτητος ναρκισσισμός (όχι τόσο ασυγκράτητος όμως ώστε να μην ρετουσάρει τη γυμνή φωτογραφία του κώλου του που χρησιμοποίησε για την προώθηση της ταινίας του).
Εκεί που ήταν ο αποκλεισμένος , ο έξω από τα κόλπα, ο στερημένος και απονήρευτος βλάχος, σήμερα είναι ο παράγοντας, ο κολλητός των ανθρώπων του πλούτου και της εξουσίας, ο «εγώ τα έχω δει όλα και τα έχω κάνει όλα εγώ» κοσμικός και τηλεοπτικός μαϊντανός, που αν νιώθει να απειλείται στέλνει εξώδικα και απαιτεί αποζημιώσεις πολλών εκατομμυρίων.
Εκεί που οι τύποι που τον επηρέαζαν και τους έβγαζε στα έργα του (και υποθέτω ότι ήταν του περιβάλλοντός του) ήταν καθημερινοί, συνηθισμένοι άνθρωποι και μερικές φορές λαϊκοί, σήμερα είναι η βαριεστημένη πλούσια κυρία των βορείων προαστίων, ο Τζίμης με τον εφοπλιστή μπαμπά που όταν έλεγε «παμ' πλατεία» όλοι ήξεραν ποια ακριβώς πλατεία εννοούσε, και οι κάθε είδους προχωρημένοι και χάι της αστικής πανίδας, από gay (πλειοψηφία) μέχρι σούπερ επιβήτορες (με το μυαλό τους). Οι συνηθισμένοι άνθρωποι παρουσιάζονται σαν καρικατούρες. Παρεμπιπτόντως, εκεί που το σεξ αντιμετωπιζόταν με φόβο και υπονοούμενα και περνούσε ξώφαλτσα, σήμερα κυριαρχεί και μας το πετάει κατάμουτρα.
Όλα αυτά τα παραπάνω δεν είναι απαραίτητα κακές εξελίξεις. Μερικά είναι μάλλον φυσικά. Ο άνθρωπος είδε, έμαθε, γνώρισε και έζησε πολλούς και πολλά. Η δημόσια στάση του όμως που περιγράφω παραπάνω, δεν υποφέρεται με τίποτα. Το περιτύλιγμα μπορεί να άλλαξε , το μαλλί να κόλλησε πίσω και το μαύρο γυαλί να πήρε τη θέση της τραγιάσκας, αλλά η επαρχιώτικη νοοτροπία του σηκωμένου δείκτη και του κομπλεξικού, γεμάτου χολή κουτσομπολιού δεν έφυγε (η χολή σπάνια του έβγαινε παλιά, αλλά ίσως να ήταν από φόβο). Επειδή λοιπόν σαν άτομα και σαν κοινωνία το τελευταίο που μας χρειάζεται είναι ένας εξυπνάκιας «διαπλεκόμενος» (λέξη του συρμού αλλά ταιριάζει γάντι στην περίπτωση) να μας κρίνει και να προσπαθεί να μας ειρωνευτεί (δύσκολο, γιατί η ειρωνεία είναι λεπτή τέχνη και όχι χοντροκομμένα αστεία), χαιρετάμε τον κύριο Λαζόπουλο με δικά του λόγια: Αιιι χάσου, κοτεράκι!
Υ.Γ. 1: Μεγάλωσα και ζω σε επαρχιακή πόλη.
Υ.Γ. 2: Η φετινή δουλειά του Λαζόπουλου δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από την αντίστοιχη του Στάθη Ψάλτη.
