Μια αξέχαστη συναυλία #2

- Πρέπει να ήταν καλοκαίρι του 2002, δε θυμάμαι ακριβώς. Λίγο καιρό πριν ο αδελφός του Αργύρη που σπούδαζε στην Αθήνα μας είχε δώσει σε κασέτα να ακούσουμε το Στέρεο Νόβα. Αποκάλυψη. Κακή ποιότητα ήχου, αλλά δεν είχε καμία απολύτως σημασία. Οι λέξεις του Κωνσταντίνου Βήτα έπεφταν σα βόμβες στο μυαλό μας. Είχαμε σοκαριστεί, ήταν όλα τόσο ταιριαστά. Το μέρος που θα εμφανίζοταν, αν δεν κάνω λάθος λεγόταν Μαραμπού, στην παραλία Αλυκές, λίγο έξω από τη Χαλκίδα. Όταν μάθαμε για την εμφάνισή τους, βάλαμε τα adidas μας, τα μπλέ φούτερ μας και φύγαμε. Δεν ήταν τόσο γνωστοί ακόμα, δεν είχε κυκλοφορήσει το Ντισκολάτα, με το Μικρό Αγόρι και το Παζλ στον αέρα, αλλά είχε κόσμο, όχι όπως με τις Τρύπες λίγο καιρό μετά, αλλά η Χαλκίδα δεν ήταν (και δεν είναι) συνηθισμένη σε τέτοιες συναυλίες, οπότε μαζευτήκαμε αρκετοί.

Το σετ περιλάμβανε όλα εκείνα τα μεγάλα τραγούδια που αγαπάμε, Προάστεια, Ηλίθια Αστεία, Εξώστης κ.τ.λ. αν και γενικότερα δε θυμάμαι λεπτομέρειες. Αυτό όμως που θυμάμαι πολύ καλά είναι το συναισθηματικό βάρος αυτής της συναυλίας, που θα με συντροφεύει για μια ζωή. Για ένα νέο της επαρχίας (αν και δε νομίζω πως τελικά έχει μεγάλη σημασία στην περίπτωση των Στέρεο Νόβα), που έχει λιγότερες προσλαμβάνουσες κι επιρροές, το να βλέπει τα 3 αυτά παιδιά στη σκηνή ήταν σαν όνειρο. Όπως και το γεγονος ότι μετά το τέλος της συναυλίας, μπορούσαμε να τους μιλήσουμε, να τους "μυρίσουμε", να τους "αγγίξουμε", αφού κυκλοφορούσαν ανάμεσα μας, έμοιαζαν με τους φίλους μας, σαν να ήταν κάποιοι γνωστοί μας, από καιρό. Σοβαροί και μετρημένοι, χωρίς ίχνος έπαρσης και με ψυχή. Πάνω και κάτω από τη σκηνή. Αυτή η ψυχή τους ήταν νομίζω που τους έκανε τόσο μεγάλους, κι ο τρόπος που αντικατροπτιζόταν στα τραγούδια τους. Ανεπανάληπτη εμπειρία, μέχρι την επόμενη συναυλία τους βέβαια στη Χαλκίδα, χειμώνας πια κι αφού είχε κυκλοφορήσει η Ντισκολάτα. Κι ένα λάφυρο στο χέρι μου, το πράσινο αυτοκινητάκι-φακός που χρησιμοποιούσε ο Κωνστανίνος Βήτα στη σκηνή για εφέ. Respect!!!
www.myspace.com/popeyegr

- Το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό σίγουρα ήταν ο Roger Waters αλλά δυστυχώς δεν ενθυμούμαι ... Jesus Christ για να σας διηγηθώ. Ήταν σαν τον εφηβικό έρωτα που γυρνώντας σπίτι προσπαθούσα να φέρω στο μυαλό μου το πρόσωπο της πολυαγαπημένης, μάταια όμως. Το δεύτερο πράγμα ήταν εκείνο το γύρισμα του φίλτρου από το synthesizer των Chemical Bros στο Ελληνικό. Τότε που εκτοξεύθηκε το μπάσο στο αέρα και έκανε την νεφροσυκωταριά και άλλα εσωτερικά μου όργανα να ταρακουνηθούν όσο ποτέ άλλοτε. Ή να γράψω καλύτερα για τους Portishead στην Φρεαττύδα; Ναι τότε με τους Sonic Youth, τους Pulp και τους άλλους λεβέντες...

Αλλά όχι, το αποφάσισα, θα γράψω για την συναυλία των Rage Against The Machine να βγάλω και γούστα... όχι, νταξ, γιατί το τέλος ήταν άδοξο, με τα καμένα λάστιχα, μου χάλασε και το αναπνευστικό.

Μόλις μου έσκασε η συναλία των Mogwai στο Ark, στην αποθήκη πίσω από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, με την τσίγκινη οροφή που έτριζε σαν το προϊόν για τα πιάτα. Τι εκρηκτική συναυλία και εκείνη! Ή να διηγηθώ την εμπειρία μου στους Sigur Ros στο θέατρο Βράχων;

Pε παιδιά είμαι αναποφάσιστος, αυτό φαίνεται. Όμως είναι τόσες πολλές οι αγαπημένες συναυλίες μου σε Ελλάδα και εξωτερικό που είναι σχεδόν αδύνατον να μου ζητάτε να μιλήσω για μια. Δεν υπάρχει και μια διαφήμιση με τα πατατάκια που κανείς δεν μπορεί να φάει μόνο ένα; Είναι παπαριά αλλά σήμερα θα την ασπαστώ.

Κάθε συναυλία υπήρξε ξεχωριστή, Λόγω των καλλιτεχνών, λόγω της φοβερής παρέας μου, δεν έχω αποφασίσει ακόμα. Με σιγουριά ξέρω ότι έχω δει πολλά live και θα δω άλλα τόσα. Νομίζω ότι η διάθεση μου όταν πρόκειται για συναυλία είναι πάντα σε διέγερση. Είτε παίξει η μπάντα καλά είτε βγουν μεθυσμένοι και ξερνοβολούν, πάντα το διασκεδάζω. Και σίγουρα το βασικό συστατικό γι'αυτή την συνταγή είναι η καλή παρέα. Όσο και αν σκαλίσω το ημερολόγιο του μυαλού η αγαπημένη παρέα ζωγραφίζει αγαπημένες συναυλίες μου.
www.myspace.com/yosebu

- Spiritualized @ Rodon. Τα ηχητικά κύματα εναλλάσσονταν με αυτά των ναρκωτικών που κοινό και μουσικοί είχαν πάρει, με αποτέλεσμα να νιώθεις ότι υπερίπτασαι λίγο πάνω από το έδαφος.
www.myspace.com/bigfatlips

Το καλοκαίρι πέτυχα συναυλία Μωρά στη Φωτιά στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Ήταν πολύ ευχάριστη έκπληξη γιατί κατά κάποιο τρόπο μεγάλωσα ακούγοντας κασέτες από τα Μωρά στη Φωτιά αλλά δεν τους είχα δει ποτέ live. Θυμάμαι με την κολλητή μου τραγουδούσαμε ατελείωτα το "Παυσίπονο" που το είχαμε κάνει προσωπικό μας ύμνο... Έτσι βρέθηκα στο κοινό, να τραγουδάω ενθουσιασμένη όλα τα κομμάτια τους που με είχαν στιγματίσει και συνοδέψει στην εφηβεία μου. Δεν ήμουν πολύ αντικειμενική, ήμουν συγκινημένη και ενθουσιασμένη που άκουγα ζωντανά τον "Σαλβαδόρ" με την θεατρική και εμμονική του φωνή να τραγουδάει στίχους που έχουν γραφτεί με ανεξίτηλο μελάνι στην ψυχή μου. "Θεεετικό η παρουσία δίνει ο ένας στον άλλο, την παρουσία του και άλλο όταν μιλάς.. δεν θα χαθείς..." Παραλία Θεσσαλονίκης, καλοκαιράκι και συναυλία Μωρά στη Φωτιά ήταν για εμένα ένα τέλειο βράδυ. Κατερίνα Πανοπούλου
www.myspace.com/katrinthethrill

- Six By Seven @ Ροδον κάποια στιγμή το 1999. Μία συναυλία δεν κρίνεται (τουλάχιστον δε θα έπρεπε) από την καλή ακουστική, το άρτιο παίξιμο, τη διάρκεια ή την ένταση του ήχου, αλλά από το συναίσθημα που σου προκαλεί ο συνδυασμός των μουσικών σαν προσωπικότητες και αυτό που παράγουν παίζοντας. Aυτός ο συνδυασμός εξαρτάται απόλυτα από τη στιγμή της καριέρας ενός συγκροτήματος, που το βλέπεις ζωντανά. Και το 1999 ήταν η πιο κατάλληλη στιγμή να δει κανείς τους Six By Seven στο Ρόδον ενώ βρισκόμασταν και στην καταλληλότερη ηλικία για να αποτυπωθούν όλες οι εφηβικές επιρροές σε κάτι σύγχρονο. Η συναυλία τα είχε όλα, δύναμη, πάθος, ατμόσφαιρα, τον πιο παράξενο στίχο για την ηλικία μας ("a quite life with my wife is all I need") και ένα ρεφρέν, αυτό του 'European Me' που υπάρχει ακόμα σαν ηχώ στα αυτιά μας. Διονύσης Δασιός
www.myspace.com/victorycollapse

- Επιλέγουμε να δούμε από κοντά καλλιτέχνες που έχουν να προσφέρουν συναίσθημα στους θεατές. Από αυτή την άποψη, η πιο πρόσφατη συναυλία που είδαμε, ήταν και η πιο επιδραστική, μέχρι την επόμενη.

Ο Momus στην Αθήνα. Ή αλλιώς πώς μπορεί ένας άνθρωπος μόνος σε μια σκηνή γεμάτη από όργανα που είχαν στηθεί για άλλους, με προηχογραφημένη την δική του μουσική και μπορντώ καλτσες, να μαγέψει, κάνοντας μας όμως όχι να κλάψουμε -αυτό θα ήταν ίσως εύκολο - αλλά να γελάσουμε. Κάτι μεταξύ pet shop boy(s), minimal David Bowie και Marc Almond γεννημένου στη Σκωτία, κατάφερε να μας κερδίσει με την θεατρικότητα του, να μας χορέψει με τις μουσικές του, με τους στίχους του τους πέρασε όλους γενέες δεκατέσσερεις, γελάσαμε, χαρήκαμε και φύγαμε. Τί πιο απλό; Χωρίς πολλά πολλά στη σκηνή. Μόνο με εμπειρίες ζωής, μουσική από οποιαδήποτε πηγή ήχου, χαμόγελο και μπορντώ κάλτσες.
www.myspace.com/keepshellyinathens

- Το έχω ξαναπεί ότι δεν τα πάω καλά με τις λίστες και τα "best-of". Δεν έχω σκεφτεί ποτέ ποια είναι η αγαπημένη μου ταινία, το φαγητό που απολαμβάνω περισσότερο, ο καλύτερός μου φίλος. Όλα υπάρχουν μέσα μας και γύρω μας, ζούμε με αυτά, μας επηρεάζουν και παίζουν το ρόλο τους διαγράφοντας μια σχεδόν μυστική πορεία που είναι δύσκολο να ερμηνεύσεις ή έστω να περιγράψεις. Ας μην τα στοιχίσουμε κι αυτά σε σειρές κατάταξης.

Με βάση τα παραπάνω, λοιπόν, φαίνεται περίεργο που γράφω αυτό το κείμενο. Θέλησα να το γράψω, διότι το θέμα του στην παρούσα φάση λειτούργησε σαν μια υποθετική ερώτηση ψυχαναλυτή, στην οποία θα δυσκολευόμουν να απαντήσω. Και στις ρίζες αυτής της δυσκολίας πιστεύω ότι αξίζει να εστιάσω.

Έχω ανάγκη τα συμβάντα (είτε πρόκειται για συναυλία, για θεατρικό έργο, για performance) που με κάνουν να αδιαφορώ για κάθε τεχνική λεπτομέρεια, να μη θέλω να προβώ σε αναλύσεις κι εκλογικεύσεις, να μη λέω ότι "υπάρχουν κάποια καλά στοιχεία". Αν χρειάζεται να τεμαχίσω ένα δρώμενο, σημαίνει ότι δεν έχει λειτουργήσει σε αυτό το βασικό επίπεδο που ονομάζω "καύλα". Όπως ακριβώς συμβαίνει σε ένα άστοχο σεξ, όπου ο ένας, ίσως κι ασυναίσθητα, θα θελήσει να ανατρέξει στα σωματικά χαρίσματα του παρτενέρ του για να καλοπιάσει τον εαυτό του μετά από την ατυχή συνεύρεση. Βέβαια, ακόμα κι αν καταφέρει να δικαιολογηθεί, η ουσία είναι ότι η μέθεξη δεν επιτεύχθηκε. Έτσι, το να καταλήξεις στο ότι ήταν "ενδιαφέρουσα" η συναυλία ισοδυναμεί με το να θυμάσαι το στήσιμο του δείπνου κι όχι το ίδιο το φαγητό.

Υπήρξαν πολλά live που με έκαναν να σκεφτώ τι να αποφύγω και τι να ενσωματώσω στο δικό μου τρόπο έκφρασης. Δεν ήταν όμως διόλου επιδραστικά. Υπήρξαν live που σε λίγα χρόνια ίσως θεωρηθούν η βάση για νέους τρόπους έκφρασης. Προς το παρόν όμως μπορείς να τα εκλάβεις μόνο ως ασκήσεις. Υπήρξαν live στα οποία χάρηκα με τις δεξιότητες του μουσικού -είτε διαχειριζόταν ένα κοντραμπάσο, είτε ένα midi controller- και αφέθηκα στην εκλεπτυσμένη και διαυγή άποψη του ηχολήπτη. Αλλά δεν τα χάρηκα με την καρδιά μου.

Ποιο, λοιπόν, είναι αυτό το live που, αν το ανακαλούσα, θα συνοδευόταν από ένα αίσθημα πληρότητας, χωρίς να χρειαζόταν να εξηγήσω σε κανέναν -ούτε καν στον εαυτό μου- τίποτα απολύτως; Αυτό στο οποίο η συγκίνηση ήταν παρούσα και λάμβανε χώρα ένας συμπαντικός συντονισμός με το σώμα μου; Αυθόρμητα μου έρχονται κάποιες σκόρπιες στιγμές.

Όπως εκείνες οι ανεπιτήδευτες κινήσεις των Sonic Youth, ένα βράδυ του 98, που μας έβγαλαν σε εκείνη την τελική σκηνή με τις κιθάρες, αφημένες στη σκηνή, οργιάζουσες μέσα στους μικροφωνισμούς τους, ώσπου έσβησε απότομα ο ήχος τους, ταυτόχρονα με τους προβολείς.

Όπως εκείνο το σχεδόν αυτοσχέδιο, ακουστικό live των Τρυπών στο Πεδίον του Άρεως, το 93, όπου ανέβηκαν για 3 μόλις κομμάτια, αλλά κατέληξαν να παίζουν ολόκληρο σετ, μετά τη θερμή αντίδραση του κόσμου.
Όπως εκείνες τις βραδιές που ξεμένουμε 3-4 άνθρωποι με τις διαθέσεις μας ευθυγραμμισμένες κι ερχόμαστε κοντά, απαλλαγμένοι από τις στριφνές συνθήκες των κοινωνικών συμβάσεων.

Μία από τις φορές που το θαύμα συνέβη ήταν ένα βράδυ που δεν το περίμενα καν -κι όχι επειδή δεν το περίμενα: το Σεπτέμβρη του 06, βλέποντας τους Pearl Jam. Ήταν ένα live που δε γινόταν "στην ώρα του", εξάλλου είχα πάψει να τους "παρακολουθώ" για τουλάχιστον 10 χρόνια. Πήγα, έτσι απλά.

Παρ' όλα αυτά, σχεδόν άξαφνα, από το πρώτο τραγούδι, σαν να άνοιξε ένα τούνελ που με έβγαλε στα 16 μου, τότε που είχαν κυκλοφορήσει το πρώτο τους single. Είδα μετά από χρόνια ξανά τον εφηβικό εαυτό μου να προσπαθεί να καταλάβει τους στίχους τους μέσα από κακογραμμένες κασέτες, να χαζεύει τα χειρόγραφα του Vedder στους δίσκους και να μαθαίνει κιθάρα πάνω στα τραγούδια τους. Ήταν ένα διαρκές flashback που δεν εξαντλούνταν σε συγκινησιακό επίπεδο, αλλά καθ' όλη τη διάρκεια έσμιγε κάποιες, για χρόνια, ασύνδετες εικόνες μέσα μου. Δεν οφειλόταν στο εξαιρετικό playlist που άκουγα εκείνο το βράδυ -τα τραγούδια ήταν απλώς το όχημα. Δεν ήταν η αίσθηση ότι λίγα μέτρα μπροστά μου ήταν αυτοί που κάποτε χάζευα μέσα από χιλιοπαιγμένες βιντεοταινίες. Αν ήταν αυτό, θα μου είχε συμβεί στην -εκτελεστικά άψογη μεν, ψυχρή δε- συναυλία των Smashing Pumpkins το 98, στους Pixies του 04 ή στους Faith No More του 09. Καμία από τις προαναφερθείσες δε με "έπιασε". Ίσως αυτή η επίγευση του ανικανοποίητου να δημιουργείται από την αίσθηση του reunion. Ενώ, οι Pearl Jam είναι ακόμα "ενεργοί" κι αυτό κατά μια έννοια μου δημιούργησε μια αίσθηση ειλικρινούς παρουσίας. Βέβαια, και τα reunion τα αντιλαμβάνομαι ως ειλικρινή, αλλά με την έννοια της ευθύτητας του πορνείου - άλλο θέμα αυτό.

Ήταν όλα τα παραπάνω, αλλά κυρίως το ότι έβλεπα 5 ανθρώπους που μεγάλωσαν πολύ μακριά από εδώ, μέσα σε άλλα τοπία, άλλες εικόνες, με άλλες μυρωδιές, συνήθειες και γεύσεις. Κι αυτοί οι άνθρωποι βρέθηκαν για ένα βράδυ σε έναν τόπο άγνωστο, για να παίξουν (τη δικιά τους) λαϊκή μουσική, απαλλαγμένοι από το άγχος για το κυνήγι της πρωτοπορίας και του μοντερνισμού, με μια τάση να μηδενίσουν τη -καλώς ή κακώς δεδομένη- απόσταση ανάμεσα στη σκηνή και το κοινό.

Δεν μπορώ να μιλήσω για την "καλύτερη" συναυλία. Το πιο ασφαλές είναι να πω ότι όταν κάποια πράγματα συμβαίνουν τη στιγμή που είμαστε έτοιμοι να τα δεχτούμε, τότε λειτουργούν με το βέλτιστο τρόπο. Εκείνο το βράδυ, το live φαίνεται πως ήταν αυτό που χρειαζόμουν. Αλλά ακόμα και σήμερα, αυτή η ακομπλεξάριστη ανάγκη για επαφή είναι πολύ σπάνια και μου λείπει.
www.myspace.com/buildingsatnight

Isis Ρόδον live 21/05/2005

- Ήταν τότε που είχε κυκλοφορήσει το 'Panopticon' πριν κανένα χρόνο και οι υποψιασμένοι πίναμε νερό στο όνομα του κάθε μέρα και το ακούγαμε ανελλιπώς σε σπίτια, σε πάρτι, μόνοι μας, με παρέα στα ακουστικά. Παντού. Είχε γίνει χαμός με αυτόν τον δίσκο και μετά το 'Oceanic' δικαιολογούσε τους Isis ως την πιο heavy experimental post μπάντα του καιρού μας. Πάρτο σε cd, πάρτο σε βινίλιο, πάρτα και τρέχα να λέμε δηλαδή.

Η βόμβα που έσκασε ότι 21 Μαϊου θα έρθουν οι Isis να παίξουν εδώ ήταν ό,τι έπρεπε. Βοηθώντας τότε στην παραγωγή της συναυλίας θα μου μείνουν αξέχαστα πολλά πράγματα. Από το πόσα πράγματα κουβαλήσαμε στο ιστορικό μας Ρόδον για το λαϊβ, το soundcheck της μπάντας που λέγαμε από κάτω: "έλα κόψτε την πλάκα βγάλτε το cd και παίξτε κανονικά" τόσο καλός ήχος δηλαδή, ακριβώς όπως ήταν και ηχογραφημένος.

Φίλοι, γνωστοί και άγνωστοι έξω από το Ρόδον να πίνουμε μπύρες και άλλα (γκουχ γκουχ) να υπάρχει ένα χαμόγελο ενθουσιασμού και έξαψης επειδή θα βλέπαμε όταν έπρεπε την αγαπημένη μας μπάντα. Μέσα 1000 σχεδόν άτομα να έχουμε μεθύσει- μαστουρώσει να παίζουν οι Isis όλο το 'Panopticon'. Να κάνω βόλτα στο γεμάτο Ρόδον με τον φίλο μου τον Γιάννη και να μας κερνάνε σε κάθε δυο μέτρα μπίρες και άλλα! Το παίξιμο της μπάντας, να ακούς αυτό που άκουγες ένα χρόνο σχεδόν μπροστά σου να παίρνει σάρκα και οστά! Αξέχαστη εμπειρία, σχεδόν μαγευτική και ουσιώδης ταυτόχρονα. Ένα ρίγος και μια συγκίνηση μαζί, που δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια άμα δεν έβλεπες μόνος σου τους Isis, με τα ίδια σου τα μάτια.

Βγαίνοντας από το Ρόδον εκείνη την ημέρα τα αμάξια βάραγαν κόρνες και όλοι φώναζαν σαν τρελοί: Η Παπαρίζου είχε κερδίσει την Eurovision! Μα εμείς οι χίλιοι είχαμε κερδίσει κάτι άλλο που καμία Eurovision και καμία Παπαρίζου δεν θα μπορέσει ποτέ να μας δώσει!!! Ηλίας.
www.myspace.com/sunofnothing

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΞΕΧΑΣΤΑ LIVE ΕΔΩ