Μία ξέμπαρκη εντεκάδα ή αλλιώς, 11 στιγμές που μπορούν να σε ηλεκτρίσουν

Θα σας πω πολύ γρήγορα τι εννοώ, γιατί το έχετε ζήσει: είναι αυτό που νιώθουμε όταν η Patti Smith αρχίζει να τραγουδάει σα σκοτεινός άγγελος στο "E-bow The Letter" των REM, η ανατριχίλα που μας προσφέρει το τελευταίο λεπτό του "Something Changed" των Pulp, εκείνο το αξεπέραστο "I sleep alone..." από το "Trimm Trabb" των Blur μέσα από το "13", ή το απογειωτικό μέρος από το "Paranoid Android" με το "rain down... on me"... Αποσπάσματα από, ούτως ή άλλως, αγαπημένα τραγούδια που μάς έχουν αφήσει εκστατικούς ή μάς έχουν κάνει να δακρύσουμε. Έντεκα τέτοιες στιγμές σταχυολογούνται εδώ πέρα, εντελώς άτακτα και υποκειμενικά - όπως άλλωστε πρέπει να γίνεται με οποιεσδήποτε τέτοιου είδους υποθέσεις.

1. Belly / Every Word
Από το album "Star" (1993)
Σημείο ηλεκτρισμού: από το 01:23 ως το 02:13
Το τέταρτο κομμάτι της πρώτης πλευράς ενός δίσκου ήταν ανέκαθεν μια συνήθης επιλογή για να μπει ένα γέμισμα, και για τον πρώτο δίσκο των Belly, η Τanya Donelly διάλεξε για τη θέση αυτή ένα από τα λιγότερο αγαπημένα τραγούδια της. Το "Every Word" δεν μπήκε στο best των Belly, δεν εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από τους fans, και η Tanya δεν το τιμούσε πολύ συχνά στις τότε συναυλίες. Κι όμως... όταν πέφτει το σύνθημα "so you go... and it all goes darker...", η Donelly συμπυκνώνει σε λίγα δευτερόλεπτα όλη την πεμπτουσία, όχι μόνο του συγκροτήματός της, αλλά και της γοητείας της γυναικείας κιθαριστικής pop. Με το "this room closes its windows" αισθάνεσαι ρίγη, ενώ τα λιγοστά δευτερόλεπτα σιωπής πριν το φινάλε σε αφήνουν να κοιτάς τον τοίχο σαν υπνωτισμένος.

2. Cranes / Beautiful Friend
Από το album "Loved" (1994)
Σημείο ηλεκτρισμού: από το 00:23 ως το 00:45
Οι Cranes μάς έχουν σηκώσει ουκ ολίγες φορές την τρίχα κάγκελο (ο Καραμπεάζης θα το έγραφε ακόμα πιο άκομψα), και με το που μπαίνει η φωνή της Alison σε αυτό το διαμαντάκι από το "Loved", είναι σα να βλέπεις σοκαρισμένος όλα τα καλοκαίρια της ζωής σου να περνάνε μπροστά από τα μάτια σου. Για κάτι τέτοιες καλοκαιρινές μέρες τραγουδάει με την οικεία παιδικότητα στην ερμηνεία της και η Alison, περασμένες μέρες τις οποίες "περνούσαμε μέσα σε μια όμορφη παραζάλη, αν και ήξερα ότι κάποια μέρα θα έφευγες"... Και καταλήγει: "...και παρόλο που η καρδιά μου έσπασε, με το χρόνο γιατρεύτηκε... εκτός από όταν σκέφτομαι τον καιρό που ήμασταν φίλοι"... Repeat, repeat, repeat.

3. Kόρε. Ύδρο. / Τώρα που δεν έχω κανέναν
Από το album "Φτηνή ποπ για την ελίτ" (2006)
Σημείο ηλεκτρισμού: από το 02:10 μέχρι το τέλος
Και τι να πρωτοδιαλέξει κανείς μέσα από ένα album που μοιάζει σπαρμένο με νάρκες (π.χ. η ηλεκτρική κιθάρα μετά το "εγώ που ό,τι κι αν έγραφα, για σένα πάντα μιλούσε...") και ηλεκτροφόρα σύρματα (π.χ. οι εκκενώσεις στη "Χειραψία"); Άκουσα για πρώτη φορά το "Τώρα που δεν έχω κανέναν" στο αθηναϊκό πάρτι του MiC, και αυτό το coda με συνεπήρε με την πρώτη. Το πυκνό κιθαριστικό πλέγμα, οι στίχοι, η ερμηνεία - συνδυασμένα με την όλη αύρα του κομματιού, την επιθετικότητα στο παράπονο και το λυγμικό άδειασμα, συνιστούν τα συναρπαστικότερα δύο λεπτά μουσικής που ακούστηκαν πέρυσι, σε οποιοδήποτε album.

4. Rufus Wainwright / Go Or Go Ahead
Από το album "Want One" (2003)
Σημείο ηλεκτρισμού: από το 04:20 ως το 05:00
Πρόκειται για το προσωπικό έπος του Wainwright: ξεκινά χαμηλότονα ως ακουστική μπαλάντα, χρωματίζεται από πολλαπλά στρώματα φωνητικών, κλιμακώνεται διακριτικά, πυρπολείται θεαματικά στο ρεφρέν. Κι έπειτα υπάρχει κι αυτή η γέφυρα, λίγο μετά τη μέση, με έναν Wainwright να τραγουδά "look in her eyes / forget about the ones that are crying", κάνοντάς σε να αισθάνεσαι πως τα πόδια σου έχουν χάσει την επαφή με το έδαφος. Ακόμα κι αν αυτό το κομμάτι ήταν η μοναδική ηχογράφηση του Wainwright, και πάλι ο δημιουργός του θα αξίωνε το χαρακτηρισμό του genius.

5. Black Rebel Motorcycle Club / U.S. Government
Από το album "Take Them On, On Your Own" (2003)
Σημείο ηλεκτρισμού: όλο το φινάλε με το mantra "you're gonna make it / you're gonna suffer"
Λίγα συγκροτήματα έχουν αδικηθεί τόσο από το MiC όσο οι Black Rebel Motorcycle Club, αλλά σάς βεβαιώνω ότι όταν βγει ο νέος τους δίσκος αυτό θα αλλάξει (Πάνο για σένα το λέω). Προς το παρόν, θυμόμαστε μία από τις συγκλονιστικότερες καταθέσεις τους, το κλείσιμο του "U.S. Government": μια αναπάντεχη κρίση ναρκοληψίας, ένας τεράστιος φόρος τιμής στους Spacemen 3, μια απαγγελία που μοιάζει με προφητεία και ένα mantra που επαναλαμβάνεται εθιστικά, μεταφράζοντας την έννοια του drone σε r'n'r κώδικες. Κρίμα που δεν το τραβήξανε ώστε να κρατάει τουλάχιστον ένα πεντάλεπτο ακόμα.

6. Slowdive / Melon Yellow
Από το album "Souvlaki" (1993)
Σημείο ηλεκτρισμού: από το 00:15 ως το 01:15
Θα ήθελα πάρα πολύ να ρωτήσω τον Halstead πώς κατάφερε να βάλει μέσα σε αυτά τα δευτερόλεπτα μια φαινομενικά ψυχρή αυστηρότητα παρέα με τόσο διάχυτο συναισθηματισμό και τέτοια αέρινη θλίψη... να τον ρωτήσω αν ο στίχος "for the sun, I watched you for the sun" έχει και κάποια κυριολεκτική σημασία ή αν απλώς πρέπει να τον αισθανθείς... να τον ρωτήσω αν ο ίδιος έχει συναίσθηση του ότι η μουσική φράση που συνοδεύει τον παραπάνω στίχο είναι κάτι παραπάνω από ανατριχιαστικά όμορφη. Και μετά μπαίνει το ρεφρέν, τόσο κατακλυσμικό που μοιάζει σα να ισοπεδώνει τα πάντα στο άκουσμά του. Με την καλή έννοια.

7. My Morning Jacket / Dondante
Από το album "Z" (2005)
Σημείο ηλεκτρισμού: από το 03:28 ως το 04:35
Ο σπαραγμός αρχίζει από το πρώτο κιόλας δευτερόλεπτο του "Dondante", όπου ο Jim James αρχίζει να διηγείται ένα όνειρό του με το γνώριμο reverb στη φωνή του, αλλά η πραγματική κορύφωση έρχεται όταν ξεσπά με το ανεπανάληπτο "you had me worried - so worried that this would last...", γράφοντας τον απόλυτο αισθητικό americana-noir θρίαμβο των My Morning Jacket, σε ένα συνονθύλευμα από δυνατές κιθάρες, μια ερμηνεία που δίνει γροθιές στο στομάχι και έναν νοσταλγικό απόηχο που μένει στα αυτιά σου για ώρες.

8. Verve / A Storm In Heaven (1993)
Σημείο ηλεκτρισμού: Τα 15 τελευταία δευτερόλεπτα του "Make It 'Til Monday", έτσι όπως συνδέονται με τα 10 πρώτα δευτερόλεπτα του "Blue"
Θα μπορούσα να γράφω για σελίδες επί σελίδων γιατί το "A Storm In Heaven" είναι ένα από τα καλύτερα albums όλων των εποχών. Ένας από τους λόγους είναι και αυτή η ηχητική γέφυρα που έχει στηθεί μεταξύ του "Make It 'Til Monday" και του "Blue": το πρώτο είναι μια χαλαρή ψυχεδελική στιγμή με νωχελικό ρυθμό και κρυμμένη εσωτερική οργή, μια οργή που εκτονώνεται σε όλο της το μεγαλείο με τις ελεγχόμενες εκρήξεις του single "Blue". Αυτό που τα συνδέει, λίγα δευτερόλεπτα ατμοσφαιρικών ακόρντων, μια ψυχοδιεγερτική λεπτομέρεια που μόνο ένας τόσο ικανός κιθαρίστας όπως ο Nick McCabe και ένας τόσο ευφυής παραγωγός όπως ο John Leckie θα μπορούσαν να σκαρώσουν.

9. Echoboy / Signs
Από το album "Echoboy" (1999)
Σημείο ηλεκτρισμού: το ρεφρέν
Το "Signs" δεν έχει σχεδόν καμία σχέση με τη γνωστή ηλεκτρονική πλευρά του Echoboy. Φανταστείτε τους Suede της εποχής του "Dog Man Star" να βρίσκονται σε συναισθηματική φόρτιση και να γράφουν σε πρώτο και σε δεύτερο ενικό, χωρίς να χρησιμοποιούν τα γνωστά "he" και "she" για να αναφερθούν στον ανώνυμο παρακμιακό αντι-ήρωα μιας glamorous γενιάς, αλλά για να τιμήσουν έναν υπέροχο φίλο, φτιάχνοντας τελικά έναν ουράνιο ύμνο στην Αληθινή φιλία. Ξέρω αρκετούς που έχουν δακρύσει με το ρεφρέν, εμού συμπεριλαμβανομένου: "and when love breaks you down, and you're lying on the ground... I'll pick you up, and I'll carry you upon my shoulders... because time after time, you pick me up and carry me... and I finally read the signs"... (YΓ: Από το ίδιο album, ακούστε και το κομμάτι-χάσιμο "Flight 21", έστω και μόνο για την εμπειρία του να νιώθεις 14 λεπτά να συστέλλονται σε κάτι που φαίνεται σαν πεντάλεπτο).

10. Interpol / Untitled
Από το album "Turn On The Bright Lights" (2002)
Σημείο ηλεκτρισμού: από το 01:21 ως το 02:04
Στο "Untitled" οι κιθάρες ηχούν ακριβώς έτσι όπως θέλουμε, ευεργετικά δυνατές και ζαλιστικά περιγραφικές, η ρυθμολογία είναι ονειρεμένη - σε έχει να ταξιδεύεις, αλλά σε κρατά και σε εγρήγορση, και όταν πρωτομπαίνουν τα φωνητικά, είναι σα να εμφανίζεται και ο σπινθήρας που τελικά βάζει φωτιά στα πάντα: ένας και μοναδικός στίχος που μοιάζει με προχειροφτιαγμένο χαϊκού ή με την έμμονη ιδέα ενός ταραγμένου μυαλού, απίστευτα τρυφερή μέσα στην καθαρότητά της. Κάποια μέρα θα σε εκπλήξω... θα έρθω από εκεί... όταν θα είσαι σε μια αδύναμη στιγμή σου... Αλλά ουσιαστικά το κομμάτι είναι instrumental... κατά κάποιον τρόπο.

11. Trembling Blue Stars / Abba On The Jukebox
Από το album "Her Handwriting" (1996)
Σημείο ηλεκτρισμού: από το 02:02 ως το 02:51
Πόσες αναμνήσεις χωράνε σε λίγα δευτερόλεπτα; Ταξίδι χαράματα με το λεωφορείο, κι εκείνη να κοιμάται πάνω στον ώμο του... ένας φάρος να στέλνει το φως του κατά μήκος του λιμανιού... ένας περίπατος στα ερείπια ενός κάστρου... ένα τραγούδι των Abba στο jukebox... μια βόλτα πήγαινε-έλα με το φέρι-μποτ... Κι όλα να έχουν σημασία μόνο και μόνο επειδή τα έζησε μαζί της...