21 μουσικές πινέζες στον παγκόσμιο χάρτη του 2016
Μια τραγουδιστική ...κοσμοβίζιον του 2016 στην οποία συμμετέχουν 21 χώρες. Δια χειρός Νίκου Παπατριανταφύλλου
Μια διαφορετική, γεωγραφική ματιά στον παγκόσμιο μουσικό χάρτη, που επιδιώκει να φωτίσει 21 διαφορετικά σημεία του πλανήτη, με κομμάτια που μας εντυπώθηκαν στα αυτιά την περασμένη χρονιά...
Αγγλία
Thought Forms - The Bridge
Ο ποταμός Avon στο Bristol έχει κι άλλη πλευρά. Σε αυτήν πατάνε οι Thought Forms, θέτοντας ταυτόχρονα το μουσικό τους στίγμα σε εντελώς διαφορετικές βάσεις από την trip hop παράδοση της πόλης, όπως αυτή ορίστηκε από τις διαδρομές των Massive Attack και των Portishead. Στο "The Bridge" εξαπολύουν έναν δυναμίτη, ο οποίος σου γεννά τη σκέψη ότι ο μαστός των Sonic Youth έχει αναθρέψει άξιους απογόνους. Σίγουρα η Kim θα ήταν περήφανη γι' αυτό το μπάσο και το γενικότερο attitude. Ο υπνωτικός ρυθμός δεν σε παρασύρει. Ξέρεις ότι κάπου εκεί σου έρχεται, και δεν είναι ξώφαλτση. Κι όταν αυτή τελικά σκάει, σε παρασύρει σε ένα jumping ovation για ότι κατά καιρούς σε έκανε να αιωρείσαι χωρίς να ξέρεις που ακριβώς θα προσγειωθείς.
Αυστρία
Aux Portes - It's Alright
Ο χάρτης μου για την Αυστρία είχε μέχρι πρόσφατα ελάχιστα σημεία, όπως τον Parov Stellar και τη Soap&Skin. Δεν περίμενα, λοιπόν, με τίποτα να βρω το Σαν Φρανσίσκο στις "πύλες", ή μάλλον στις υγρές υπόγες της Βιέννης. Αλλά, όλα καλά, όπως λένε στον ψυχο-garage-surf ύμνο που μας παίζουν οι Aux Portes, με μετρημένη τόσο-όσο αυθάδεια, μοιάζοντας με Allah Las γεννημένους στο Μάντσεστερ του '90. Κι ας μην υπάρχουν στη χώρα τους παραλίες... Όλο αυτό τους βγαίνει με απαράμιλλη φυσικότητα.
Βέλγιο
Zimmerman - Hard To Pretend
Υπάρχουν κάποια κομμάτια με ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Αντί για φινάλε, έχουν ένα διαρκές επαναλαμβανόμενο μοτίβο το οποίο δεν θέλεις ποτέ να τελειώσει. Κι όταν τελικά αυτό συμβεί, η μόνη επιλογή που έχεις είναι να το βάλεις σε repeat ξανά και ξανά μέχρι να μην τελειώσει ποτέ στο μυαλό σου. Ο Simon Casier, μπασίστας των βέλγων Balthazar, πετυχαίνει εδώ με το σόλο project του αυτό ακριβώς. Και με τον τρόπο που το κάνει, προκαλεί τη ζήλια, ή ίσως τον αυτάρεσκο θαυμασμό του Konstantin Gropper των Get Well Soon. Σε ένα κατά τα άλλα αριστουργηματικό folk pop κομμάτι.
Γαλλία
Stranded Horse - Monde
Ίσως η πιο safe επιλογή για ένα ζεστό βράδυ στο σπίτι είναι μια γαλλική κομεντί. Ή και δράμα. Αυτή η αίσθηση βγαίνει πολλές φορές και στη μουσική γαλλικής προέλευσης. Όπως κι εδώ, όπου υπάρχει διάχυτος ο κλαυσίγελος, το έξυπνο βλέμμα, ο πονηρός μορφασμός, και ταυτόχρονα αυτή η γλυκιά αίσθηση της πίστης στον ουμανισμό ως πρωταγωνιστή της deus ex machina σκηνής. Αντιφάσεις οι οποίες κάνουν και το κομμάτι αυτό μοναδικό, ιδιαίτερα στο παιχνίδισμα ανάμεσα στις δυο φωνές, όσο και στην προφανή αλλά ανερυθρίαστη γαλλικότητά του.
Γερμανία
Camera - Ildefons
Αν κάτι κάνουν καλά οι Γερμανοί, είναι ο μηχανικός ρυθμός, το γνωστό motorik. Αν κάτι κάνουν εξαιρετικά, είναι το krautrock. Οι Camera βουτούν με τα μούτρα σε αυτό, προσεγγίζοντάς το όμως από το μονοπάτι της ψυχεδέλειας. Και μας δίνουν φέτος άλλη μία καλή κυκλοφορία. Θα διακινδυνεύσω την εκτίμηση, ότι ο τίτλος παραπέμπει στον Ildefons Cerda, τον πατέρα της επιστήμης του αστικού σχεδιασμού... Αλλοίμονο, kraut χωρίς δομή και σχέδιο;;;
Δανία
Marching Church - Let It Come Down
Τον είχα ξεχωρίσει αυτόν τον τύπο από το post-punk project του, τους Iceage. Είναι άλλη μια κομπανία από την Κοπεγχάγη, σε μια χώρα όπου η μουσική ανάπτυξη αποτελεί στρατηγικό στόχο του κράτους και επιδοτείται ανάλογα. Με τους Marching Church, ο Elias Bender Ronnefelt αφήνεται ελεύθερος σε όλες τις εμπνεύσεις και τις επιρροές του, οι οποίες στο κομμάτι αυτό τον στέλνουν σε ένα βερολινέζικο υπόγειο τη δεκαετία του '80 να τραγουδά σε ταινία του Wenders... Κάθε ομοιότητα με πρόσωπα ή καταστάσεις, ουδόλως τυχαία!
Ελλάδα
Cyanna Mercury - There Will Be A Time
Οι Cyanna μεγάλωσαν και άφησαν πίσω τους για τα καλά τις ποπ αλτερνατιβιές. Πρόσθεσαν και τον Ερμή στο όνομά τους, σηματοδοτώντας την κατάδυσή τους στο υδράργυρο σύμπαν της ψυχεδελικής ροκ παράδοσης. Καταφέρνουν έτσι το πιο ενδιαφέρουν άλμπουμ στην Ελλάδα φέτος, με αρκετές μουσικές ιδέες οι οποίες δείχνουν το γεωγραφικό μήκος και πλάτος της δημιουργίας τους. Στο κομμάτι αυτό μελοποιούν με τρόπο τελετουργικό την ελπίδα, η οποία μοιραία διαψεύδεται σχεδόν πάντα, όχι όμως στη δική τους μουσική κατάθεση. Αντίθετα, εξυψώνεται στην κορύφωση, μέσα από την άναρθρη συλλογική επίκλησή της.
ΗΠΑ
Cross Record - Steady Waves
Η Φλόριντα είναι στο νοτιοανατολικό άκρο των ΗΠΑ. Εκεί μεγάλωσε η σπουδαγμένη στο Σικάγο Emily Cross, η οποία συνδυάζει, παρέα με το σύντροφό της, όλα τα σημεία του αμερικανικού ορίζοντα στη μουσική της. Ονειρικά φωνητικά, με δεμένη κιθαριστική δομή στο background. Η μελωδία φέρνει στο μυαλό τόσο τα Απαλάχια, όσο και τα αχανή λιβάδια των μεσοδυτικών πολιτειών, όπου γεννήθηκε. Για να μπολιάσει το συνονθύλευμα αυτό στο μοντέρνο αστικό πρίσμα, δίνοντάς του την απαραίτητη ενορχηστρωτική "βρωμιά". Στο συγκεκριμένο λυρικό κομμάτι απογειώνει την έμπνευσή της, και ταυτόχρονα ελέγχει την ορμή που εκδηλώνει σε σημεία του, σαν να κρατά ένα δυνατό άλογο γερά από τα γκέμια. Το αποτέλεσμα είναι ένας υπέροχος καλπασμός.
Ιαπωνία
Kikagaku Moyo - Dune
Τα γιαπωνέζικα "γεωμετρικά πρότυπα", όπως μεταφράζονται, έχουν ένα ουτοπικό όνειρο. Θα ήθελαν να είχαν παίξει στο Woodstock. Το όνειρο αυτό τους κάνει αυθεντικούς και ειλικρινείς μουσικούς σύγχρονους χίπηδες, μακριά από χίπστερ παγίδες. Εκπληκτικά δείγματα ψυχεδελικού ροκ, παντρεμένα με ανατολική φιλοσοφία σε αρκετά σημεία. Τόσο, που τα μουσικά "πρότυπα" που παράγουν έχουν τη χαοτική γεωμετρία των μάντρα.
Ιρλανδία
September Girls - Ghost
Τα κορίτσια από το Δουβλίνο βγάζουν με κάθε τρόπο την κέλτικη ενέργειά τους. Κοιτούν μονίμως το πάτωμα και τις πενταλιέρες, και θυμούνται όλα τα ξενύχτια τους με Veruca Salt, L7 και άφθονο Grrrl rock. Κάπου σε εκείνες τις στιγμές, εμφανίζονταν από το παράθυρα οι Throwing Muses και οι Lush. Πιστεύω ότι ακόμη κι ο Cobain με μια Guiness στο χέρι θα λικνίζεται στο σύμπαν που βρίσκεται με το τελευταίο δίλεπτο του διονυσιακού "φαντάσματός" τους.
Ισλανδία
Fufanu - Sports
Η Ισλανδία εδώ και πολλά χρόνια λειτουργεί ως ηφαίστειο καλλιτεχνικής δημιουργίας. Από τους Sugarcubes και την αγαπημένη Bjork στους Sigur Ros και μετά από πολλούς σταθμούς στο σήμερα των Fufanu. Οι οποίοι μουσικά δεν έχουν καμία σχέση με τους προηγούμενους. Παντρεύουν το ηλεκτρικό με το ηλεκτρονικό με μοναδική χημεία, καταφέρνοντας εκείνη ακριβώς την ισορροπία που δεν τους κατατάσσει. Εδώ αθλούνται σε ένα μηχανικό ρυθμό ο οποίος δε θυμίζει aerobic αλλά κυνηγητό από κιθαριστικά, συνθετικά και φωνητικά ζιζάνια που κολλάνε στο κεφάλι.
Ισπανία
Guadelupe Plata - Tormenta
Είναι η στιγμή των ροκ κλισέ. Ιδρώτας, ημίφως, ουίσκι, μπιλιάρδο ή φλιπεράκια, σέξι σερβιτόρες, ίσως και καβγάς σε κάποια γωνία. Όλα αυτά δεν συμβαίνουν σε κάποια πολιτεία των ΗΠΑ, αλλά στην... Ανδαλουσία. Γκαράζ με την έννοια της λέξης και βρώμικο όσο τα λάδια του αυτοκινήτου. Ταυτόχρονα ξεπερνά τα "μάτσο" κλισέ του είδους και γίνεται αρκούντως υγρό, ηδυπαθές, σαγηνευτικό, τραχύ, οργιαστικό. Οι GP κυκλοφόρησαν στην Ισπανία την τελευταία τους δουλειά το 2015, αλλά διεθνή διανομή πήρε τον Δεκέμβρη της ίδιας χρονιάς, ενώ στα αυτιά μου έφτασε το Γενάρη του ‘16, οπότε βρίσκεται ποιητική αδεία στη λίστα αυτή... Επιβεβλημένα, γιατί τα ένστικτα, στα οποία απευθύνεται η μουσική τους εκδοχή, είναι παγκόσμια.
Ιταλία
Be Forest - Glow
Απλή, ξεκάθαρη, κρυστάλλινη shoegaze dream pop, κάτι σαν προϊόν ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) για τη Βρετανία. Μόνο που η συγκεκριμένη μπάντα κατάγεται από το Πέζαρο στην ακτή της Αδριατικής στη Βόρεια Ιταλία. Κάτι σαν fish n' chips με τριμμένη παρμεζάνα δηλαδή. Και στην περίπτωση αυτή η συνταγή είναι εύγευστη, με τη μελωδία να σου φέρνει στο μυαλό τις παλίρροιες της Κορνουάλης...
Καναδάς
Jean-Michel Blais - Nostos
Υπάρχει μια νέα σχολή πιανιστών, όπως τα φιλαράκια Nils Frahm και Olafur Arnalds, που συνδυάζει την κλασική παιδεία, τη μινιμαλιστική άποψη, και τη μοντέρνα δημιουργική αποτύπωση με σύγχρονα μέσα. Ο Καναδός Blais μπαίνει με την τελευταία του δουλειά επάξια στην παρέα αυτή, αν και με περισσότερο ρομαντική παρά μινιμαλιστική διάθεση. Το ταξίδι του στα πλήκτρα του πιάνου δεν συγκινεί μόνο, αλλά παράγει έναν τεράστιο συναισθηματικό όγκο, ο οποίος από μόνος του οδηγείται σταδιακά στην αποδόμηση-κατάρρευση μέχρι την ύπαρξη της τελικής ουσίας αυτού, του τίποτα.
Μεξικό
Exploded View - Orlando
Όταν δεν ζεις εκεί, φτιάχνεις μύθους. Ότι έχει πάντα ήλιο. Ότι όλα είναι salsa, tequila, sexo y marijuana. Αλλά η πόλη του Μεξικό είναι μια από τις πολυπληθέστερες πόλεις του πλανήτη, κάτι που σημαίνει φτώχεια, κοινωνική αδικία, αποκλεισμό και έγκλημα. Στα δικά μας, σημαίνει και μουσική σε ανήλια υπόγεια. Σε ένα τέτοιο συναντήθηκαν ίσως οι Exploded View με τη Σουηδή Anika, πριν ανοίξουν τα φτερά τους για το Βερολίνο, φτιάχνοντας ένα πειραματικό μείγμα, το οποίο παραπέμπει απ' ευθείας στο cold wave με μια DIY αισθητική. Άλλος ένας μύθος καταρρέει, λοιπόν... Το Μεξικό δεν είναι πλέον η χώρα των mariachi. Ειδικά για όσους θυμούνται τους industrial Hocico.
Νέα Ζηλανδία
Marlon Williams - Hello Miss Lonesome
Η τελευταία μου επαφή με τη νησιωτική αυτή χώρα ήταν με τους Ruby Suns χρόνια πριν. Ο Marlon όμως μετέτρεψε σε μουσική πραγματικότητα την ανάγκη να πατήσω κάποτε στη γη της Νέας Ζηλανδίας... Μας δίνει ένα εξαιρετικά δυναμικό bluegrass κομμάτι, στο πνεύμα του Lee Hazelwood, στο οποίο ωστόσο, αντί για άλογα, σπιρούνια και καλοκαιρινό κρασί, υπάρχει η αίσθηση της ανοιχτωσιάς του μοναδικού εκεί τοπίου. Όσο country κι αν ακούγεται στη σύλληψή του, είναι κατά βάση ένα αστικό κομψοτέχνημα με έντονη νοσταλγία, η μηχανική του οποίου παραπέμπει άμεσα στο σύγχρονο αγχωτικό ρυθμό ζωής, όσο μοναχικός μπορεί να είναι εκεί down under.
Νίγηρας
Bombino - Iyat Ninhay
Στο μουσικό βασίλειο της Σαχάρα επικρατεί η φυλή των Τουαρέγκ. Και ως βασίλειο, η εξουσία μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά. Κάπως έτσι λοιπόν, μετά τους Tinariwen και τους Tamikrest, ο νέος πρίγκηπας της ερήμου είναι ο Bambino. Γεννημένος στο Νίγηρα, έχει κι αυτός στην ψυχή την ελευθερία των βεδουίνων, που δεν αναγνωρίζουν καμία επικυριαρχία πάνω στην αμμώδη γη τους και τις διαδρομές από όαση σε όαση. Εκεί που μπορείς να πετύχεις και ιαγουάρους, όπως μας αφηγείται στο τραγούδι αυτό.
Νότια Κορέα
JAMBINAI - They Keep Silence
Στην Ελλάδα αγαπάμε τους VIC και το κλαρίνο τους. Στη Νότια Κορέα κατ' αναλογία οι JAMBINAI θα πρέπει να είναι οι underground θεοί. Παίζοντας κάτι ανάμεσα σε post-rock και post-metal, θυμίζοντας ως και τους Tool σε κάποια περάσματα, βασίζουν τη μουσική τους σε δυο παραδοσιακά έγχορδα όργανα, το geomungo κάτι σαν νυκτό οριζόντιο μπάσο, και το haegeum, μια ιδιότυπη κορεάτικη μονόχορδη λύρα. Το κομμάτι αυτό ενδείκνυται για οπαδούς των κορεάτικων θρίλερ. Ειδικά το σόλο της λύρας θα ήταν άνετα το soundtrack της Lady Vengeance.
Πολωνία
Brodka – Can’t Wait For War
Τι θα συνέβαινε αν η Chelsea Wolfe, η Michelle Gurevich και η Zola Jesus έπιναν τσάι στην κεντρική πλατεία της Βαρσοβίας συζητώντας για τα στοιχεία που ενώνουν τις εμπνεύσεις τους; Αυτό μάλλον φαντασιώθηκε η Monika Brodka, η οποία άφησε πίσω για τα καλά τη νίκη της στην Πολωνέζικη version του τηλεοπτικού Idol και άνοιξε πλώρη εξερεύνησης προς τη σκοτεινή EDM-avant-pop τραγουδοποιία. Και στο κομμάτι αυτό καταφέρνει έναν πολύτιμο συναισθηματικό διάλογο ανάμεσα στην αυτοπεποίθηση του κυνηγετικού σαλπίσματος και την εσωστρεφή συστολή της φωνής της.
Σκοτία
RM Hubbert - I Can Hold You Back
Ο Σκοτσέζος Robert έχει βρει το μαγευτικό τρόπο να παίζει την κιθάρα του σε στυλ φλαμένγκο και ταυτόχρονα να γράφει τραγούδια σε indie-folk λογική και αισθητική. Στα μέρη του η μουσική θλίψη περισσεύει, με άπειρα παραδείγματα. Στο προκείμενο, όμως, δεν έχουμε μια αλά-Arab Strap ενδόμυχη παροξυστική ενδοσκόπηση. Ο RM πηγαίνει πέρα από αυτό και οδηγεί σταδιακά την Kathryn Williams σε μια σπαραξικάρδια και επιβλητική αλλά ταυτόχρονα αιθέρια έκρηξη. Με τα εγωπαθή μονολιθικά τύμπανα να τη στηρίζουν με το μοναδικό τρόπο τους.
Σουηδία
Josefin Öhrn + The Liberation - Rainbow Lollipop
Η Σουηδία εδώ και χρόνια αποτελεί αναγνωρισμένη μουσική αυτοκρατορία. Η Josefin και η παρέα της δεν πτοούνται από αυτό και αφήνουν την υπνωτιστική μέθη τους να πετάξει ελεύθερη. Φαντάζομαι πώς θα ήταν οι Mazzy Star αν έπαιζαν λίγο πιο uptempo και σε φουλ ένταση, διατηρώντας τις ψυχεδελικές καταβολές τους. Φαντάζομαι πώς θα ήταν οι Jesus and Mary Chain χωρίς τα καπελωτικά reverb στο φουλ. Φαντάζομαι τους Death in Vegas να ξαναγράφουν το Dirge από την αρχή. Φαντάζομαι διάφορα, αλλά την απάντηση τη δίνει το αψεγάδιαστο "πολύχρωμο γλειφιτζούρι" που αδηφάγα τρώω με τα αυτιά μου, ενώ ταυτόχρονα φαντασιώνομαι ότι ένα ντουέτο με τη Charlotte Gainsbourg δεν θα ήταν καθόλου κακή ιδέα. Με τη Laetitia Sadier των Stereolab κάπου εκεί δίπλα...