Music around the clock

Ο χρόνος τρέχει, αλλάζει, περνάει, κι αν δεν ξέρουμε τι είναι ακριβώς, εν τούτοις τον μετράμε. Ο Σταύρος Σταυρόπουλος και ο Αντώνης Ξαγάς μαζεύουν εδώ τραγούδια γραμμένα για στιγμές που "σταμάτησαν του ρολογιού οι δείκτες"

Ένα καθόλου εξαντλητικό (ό,τι βρήκαμε στις δισκοθήκες μας δηλαδή) μάζεμα κομματιών που αναφέρονται σε συγκεκριμένες ώρες της μέρας. Ανά περιπτώσεις και σε συγκεκριμένες μέρες. Γιατί έτσι του ‘κατσε του καλλιτέχνη η Τετάρτη ή το Σάββατο. Λόγος δεν μας πέφτει.

Κοινώς αποδεκτό; Όσο πιο αργά μες στη νύχτα τόσο περισσότερο φουντώνουν οι …απαλεψιές των αγαπημένων μας μουσικών. Γι’ αυτό να κοιμάστε νωρίς.

11 O'Clock Tick Tock - U211 O'Clock Tick Tock - U2
Κάμποσα χρόνια πριν ο Μπόνο λαλήσει και την δει σωτήρας του κόσμου τούτου και πέραν τούτου, οι U2 έβγαζαν σπουδαία κομμάτια σαν κι αυτό, ουσιαστικά το δεύτερο τους single από το 1980. Στο αποτέλεσμα είχε βάλει βέβαια και μπόλικο χεράκι ο μάστορας της κονσόλας Martin Hannett, με τον οποίο λέγεται ότι το γκρουπ δεν τα πήγε πολύ καλά γιατί θεώρησαν ότι επέβαλε τον ήχο του (γιατί τον φωνάξατε βρε παιδιά;). Όσο για την ώρα, υποθέτουμε βάσιμα ότι είναι πρωινή, ο τίτλος προέρχεται γαρ από σημείωμα που άφησε στην πόρτα ο φίλος του Μπόνο ο Gavin Friday όταν πέρασε από το σπίτι να τον επισκεφθεί και δεν τον βρήκε… Α.Ξ.

One PM Again - Yo La Tengo
Ένα από ‘κείνα τα ζεστά ζεστά δίλεπτα κομμάτια των Yo La Tengo από το αγαπημένο ‘I Can Hear The Heart Beating As One του 1997. Εδώ οι στίχοι είναι γραμμένοι με τέτοιον τρόπο ώστε ο καθένας έχει την ελευθερία να τους αποδώσει το νόημα που επιθυμεί. Για τον Ira Kaplan πάντως που τραγουδάει, η 1 το μεσημέρι φαντάζει σίγουρα μια ώρα κατάλληλη για ν’ αρχίσει και πάλι από την αρχή, ό,τι κι αν είναι αυτό, παίρνοντας τον χρόνο του, χωρίς βιασύνες και ξεπετάγματα. Σ.Σ.

Dallas 1 PM - Saxon
Αν ρωτήσετε έναν οποιονδήποτε Αμερικάνο (ηλικίας άνω των 60 πλέον) για το που βρισκόταν και τι έκανε αυτή την ώρα και χρονολογία στην οποία αναφέρονται οι (Βρετανοί εν τούτοις) μαλλιομεταλλάδες Saxon στο κομμάτι αυτό, πιθανότατα όχι μόνο θα θυμηθεί, αλλά θα αφηγηθεί και λεπτομέρειες. Γιατί αυτή ακριβώς την ώρα, στις 22 Νοεμβρίου του 1963 ξεψύχησε ο πρόεδρος Τζον Κένεντυ. Μισή ώρα πριν είχε δεχτεί τον μοιραίο πυροβολισμό από τον Lee Harvey Oswald. Έκτοτε κάθε σχεδόν πτυχή της ιστορίας έχει αποκτήσει και το συνωμοσιολογικό της flip side. Δεν ήταν ο Oswald, δεν ήταν ένας ο πυροβολισμός κλπ κλπ. Οι Saxon εδώ δεν διστάζουν μάλιστα να πάρουν …ιστορική θέση (καλλιτεχνική αδεία;), καθώς στο τέλος του κομματιού παραθέτουν τρεις εκπυρσοκροτήσεις στη σειρά. Α.Ξ.

5:45 - Gang Of FourΉταν πέντε ήταν έξι - Σταύρος Κουγιουμτζής/Γιώργος Νταλάρας
… κι έγινε εφτά/το παράπονο με πήρε κι έκλαψα πικρά». Οι μελωδίες του Κουγιουμτζή είχαν πάντα κάτι το εσωστρεφές, το μελαγχολικό, ακόμη και το ατελές, ήταν όμως πηγαίες, αέρινες και γνήσια λαϊκές στον πυρήνα τους. Τούτη είναι από τις ομορφότερες του, όπου έχει γράψει και τους στίχους με την δυνατή ολοζώντανη εικονοποιία και την δραματική κορύφωση, και με έναν Νταλάρα στα ερμηνευτικά του καλύτερα. «Με τραγούδια για τη φτώχεια και την ξενιτιά/ρετιρέ παίρνω στην Κηφισιά»… Δεν το λέω εγώ, στίχος είναι και αυτό… Α.Ξ.

5:45 - Gang Of Four
Τέλη της δεκαετίας του ’70 ο Jon και ο Andy έπιαναν τον καναπέ στις 6 παρά τέταρτο για να πάρουν το dinner τους (νωρίς νωρίς στην Αγγλία), να «φάνε» το τσάι τους, και να δουν στις ειδήσεις σκηνές από το αντάρτικο των Μαοϊστών της Λατινικής Αμερικής. Τους προκαλούσαν έκπληξη. Από τότε οι τηλεοράσεις μεγάλωσαν από τις 18 στις 50 ίντσες, το πτώμα δεν αποτελεί πλέον μια νέα προσωπικότητα αλλά μια συνήθεια, ενώ οι ανταρτοπόλεμοι και το αίμα που τότε ανέφεραν ως νέα διασκέδαση σήμερα μάλλον δεν μας απασχολούν καν, έχουν γίνει κι αυτά μια ακόμα εικόνα. Σ.Σ.

Το τρένο των 9.10 - Δημήτρης Παπαδημητρίου/Ελευθερία Αρβανιτάκη
Αχ οι παλιοί καλοί καιροί… Δεκαετία του ’90, οι εποχές που οι αγελάδες ήταν τροφαντές, τότε που «λεφτά υπήρχαν», έγνοιες και Κρίση δεν υπήρχαν, και στα τηλεοπτικά σίριαλ η Ελλάδα αναστέναζε, η μία τα έφτιαχνε ταυτόχρονα με μπαμπά και γιο, η άλλη, μαμά κιόλας, τα έφτιαχνε με τον κολλητό του γιου της. Αναστασία την λέγανε τη μία, την άλλη δεν θυμάμαι, ήταν όμως η Ταμίλα Κουλίεβα η οποία ζούσε τον έρωτα της σε ένα σπίτι κοντά στις γραμμές του τρένου με τον Αιμίλιο Χειλάκη στο σίριαλ του (αιωνία η μνήμη) MEGA «Η ζωή που δεν έζησα». Σε αμφότερες σειρές στη μουσική συναντάμε συνεργασία του Παπαδημητρίου με την Αρβανιτάκη, η οποία στο συγκεκριμένο κομμάτι ευτυχεί, το μονότονο (αλά-τρένο) ηλεκτρονικό υπόβαθρο φτιάχνει ατμόσφαιρα, η Αρβανιτάκη τσιρίζει ελεγχόμενα, το τρένο περνάει στην ώρα του, όλα καλά… Α.Ξ.

10:15 Saturday Night - The Cure10:15 Saturday Night - The Cure
Όπου ο Robert Smith, στα δεκάξι του, κάθεται στο τραπέζι της κουζίνας (και όχι στο νεροχύτη φυσικά, ποιος μπορεί άλλωστε να κάτσει στο νεροχύτη να γράψει στίχους, εντελώς άβολο) πίνοντας τη σπιτική μπύρα του μπαμπά του, παρακολουθώντας τη βρύση να στάζει. Το τηλέφωνο δεν χτυπούσε, ο ίδιος αναρωτιόταν, η ιστορία γνωστή. Το κομμάτι πρωτοεμφανίστηκε ως b-side στο πρώτο single των Cure, Killing An Arab, από το μακρινό 1978, ενώ με επιτυχία σάμπλαραν το στάξιμο της βρύσης και οι Massive Attack στη διασκευή τους στο Man Next Door. Σ.Σ.

11:59 - Blondie
Τι να θέλει τώρα να μας πει στο κομμάτι αυτό η Debbie; Ακούγεται πάντως αγχωμένη, «it's ten to ten and time is running out”, και η ώρα περνάει «it's 11:59, and I want to stay alive». Τι κακό μπορεί να γίνει όταν οι δείκτες δείξουν δώδεκα; Αν ήταν η Σταχτοπούτα θα είχαμε μια ιδέα. Ή μήπως απλώς έτσι έβγαινε η ρίμα; Όπως και να ‘χει όμως, το κομμάτι είναι από τα χαρακτηριστικά του ποπ-ροκ (άνευ ντίσκο) ήχου του σχήματος, από τα καλύτερα «δεύτερα» κομμάτια τους (το βρίσκουμε στο μοσχοπουλημένο «Parallel Lines») Α.Ξ.

Δώδεκα - Άννα Βίσση/Νίκος Καρβέλας/Φίλιππος Νικολάου
«Είναι δώδεκα η ώρα, είναι η ώρα των τρελών» τραγούδησε με την ανάλαφρη γλυκύτητα της η Αρλέτα για την ίσως πιο πολυτραγουδισμένη ώρα, τα μεσάνυχτα, midnight, την ώρα που ανθίζει το σκοτάδι, την ώρα που μοιάζει να οριοθετεί την ημέρα, να σηματοδοτεί την έναρξη της «πραγματικής» νύχτας. Και όποιος είναι ξύπνιος πρέπει να έχει αιτία (ή τρέλα) σοβαρή. Όπως να περιμένεις ένα τηλεφώνημα. Και να κοιτάς το τηλέφωνο επίμονα, λες και με τη ματιά σου θα μπορούσες να το κάνει να χτυπήσει… Κι έχει γίνει η αγωνία σου βουνό. Και όσο αν στο σημείο αυτό «οφείλουμε» να λάβουμε μια στάση ειρωνικής αποστασιοποίησης, δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε ότι κομμάτι αυτό και την μελωδία του, έχει και το δράμα του, και είναι τόσο «βγαλμένο από τη ζωή» που ο στίχος του πέρασε κι έγινε λαϊκή ρήση. Α.Ξ.

12:51 - The Strokes12:51 - The Strokes
Τον Οκτώβριο του 2003 οι Strokes κυκλοφόρησαν το πρώτο τους single από το δεύτερο album Room On Fire που θα ακολουθούσε σύντομα. Ο Julian Cassablancas, 25άρης τότε, είχε απ’ ό,τι φαίνεται τις υπαρξιακές του ανησυχίες. Αναποφάσιστος για το τι να κάνει Παρασκευή βράδυ πέφτει σε μελαγχολία κι αισθάνεται μόνος και μεγάλος μπροστά στις επιλογές του. Πάρτι, μπύρες, σεξ; Δύσκολες αποφάσεις. Μπορούμε βέβαια να πιστέψουμε τον online σχολιαστή που μας λέει ότι ο Julian έγραψε το κομμάτι για το “moment right before you fuck”. Επομένως καταστάλαξε. Σ.Σ.

 2 A.M.  - Iron Maiden
Μιλάμε για την εποχή που ο Bruce Dickinson είχε αφήσει τους Maiden για σόλο καριέρα κι εκτός αυτού ο στιχουργός του συγκεκριμένου και μπασίστας Steve Harris ήταν σε διαδικασία διαζυγίου με την γυναίκα του Loraine. Μάλλον δεν τα περνούσε και πολύ καλά. Πίκρα στις 2 το πρωί, σπίτι μετά το στούντιο, μπύρα και telemarketing, μοναξιές, καμία ελπίδα, κανένα φως στο τούνελ. Βαριά μπαλάντα έλαχε στον νεοφερμένο Blaze Bayley να τραγουδήσει. Τι τα ‘θελε κι αυτός; Σ.Σ.

2:45 A.M. - Elliott Smith
Η ιστορία του Elliott Smith λέει ότι καβγάδισε άσχημα με τη μητέρα και τον πατριό του και μεθυσμένος πήρε τους δρόμους της Rose City του Portland μέχρι τα ξημερώματα. Οι στίχοι του είναι φορτωμένοι με κακές αναμνήσεις, προσωπικό δράμα, θυμό, άρνηση, αυτογνωσία, απ’ όλα τα κύματα περνάει μέσα σε λίγες γραμμές. Κατάλληλο σκηνικό και ώρα για όλα αυτά φυσικά. Το βρίσκετε στο Either/Or του 1997. Σ.Σ.

3 A.M. Eternal - The KLF3 A.M. Eternal - The KLF
«Το ρολόι της πλατείας σήμανε την ώρα τρεις»… Οι περισσότεροι είναι στα κρεβάτια τους, όλοι οι καλοί νοικοκυραίοι και εργαζόμενοι σίγουρα, έξω όμως υπάρχει δράση. Κι ένας ύπνος αθώας κορασίδας μοιάζει να απειλείται, αν πάρουμε της μετρητοίς τα λεγόμενα του Μάρκου Βαμβακάρη, «χαράματα η ώρα τρεις θα ‘ρθω να σε ξυπνήσω κρυφά πριν από τη μάνα σου να σε χαρώ». Την ίδια ώρα, σε κάποιον έρημο δρόμο «μόνος με σκυφτούς τους ώμους τριγυρνάει απελπισμένος ένα κουρελής μπεκρής» τραγουδάει μερακλίδικα ο Πρόδρομος Τσαουσάκης στο αντίστοιχο τραγούδι του Στέλιου Χρυσίνη, γυναίκα είναι κι εδώ η αιτία, τούτη τη φορά όμως άπιστη και μπαμπέσα. Πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα μακρύτερα την ίδια όμως ώρα, τους δρόμους έχει πάρει και ο Eminem, καλό είναι να μην βρεθείς στο διάβα του, στο «3 am» έχουμε να κάνουμε με έναν μανιακό τύπο που έχει πάρει τους δρόμους με δολοφονικές σίριαλ-κίλερ διαθέσεις. Πιο ασφαλείς θα ήμασταν ασφαλώς στο Spectrum Acid House, το λονδρέζικο κλαμπ στο οποίο «σκότωναν» τις νυχτερινές τους ώρες οι KLF, γι’ αυτό έγραψαν αυτό το κομμάτι που έγινε και σουξέ μεγάλο, χαρακτηριστικό για την εποχή ακμής του techno και του house, αλλά και για το ακαταλόγιστο αυτό ντουέτο (να θυμηθούμε ότι στην παρουσίαση του κομματιού στα Βρετανικά Μουσικά Βραβεία έβγαλαν επί σκηνής ένα αυτόματο και άρχισαν να πυροβολούν – με άσφαιρα ασφαλώς, αλλά αυτό δεν το ήξερε το κοινό) Α.Ξ.

Wednesday Morning, 3 A.M. - Simon & Garfunkel
Εδώ, ο συνθέτης Paul Simon μας ενημερώνει, χωρίς πολλά πολλά, ότι έκλεψε την κάβα (άσε μας Paul, ούτε τον πάγκο της ταμειακής δεν φτάνεις) και θα πάει τώρα φυλακή και θ’ αφήσει πίσω την αγάπη του που τόσο ωραία κοιμάται και θα τον κλαίνε οι ρέγκες για κάτι δολάρια και κάτι αργύρια (σιγά μην έλειπαν οι θρησκευτικές αναφορές). Ok, μελό. Έως πολύ μελό. Έως αδιάφορο. Από τον πρώτο δίσκο τους που έχει τον τίτλο του κομματιού και πήγε άπατος όπως διαβάζω, μέχρι να γίνει το μεγάλο μπαμ όταν πρόσθεσαν μπάσο και ντραμς και μετονομάσανε το The Sounds Of Silence. Αγαπημένο σχόλιο για το κομμάτι online: “Simon wrote about breasts a lot. He likes breasts.” Σ.Σ.

Wednesday Morning, 3 A.M. - Simon & Garfunkel3:45 AM - The Ex
Για το τι συμβαίνει στην Ολλανδία στις 4 παρά τέταρτο το πρωί δεν εντόπισα κάποια συγκεκριμένη πληροφορία αλλά, κάνοντας την μαντεψιά μου, θα έλεγα ότι οι φωνές του G.W. Sok αναφέρονται σ’ έναν άνθρωπο εγκλωβισμένο στη μέρα της μαρμότας, ο οποίος, άγρυπνος πάλι (καθώς «τα πρόβατα πήγαν νωρίς για ύπνο» και δεν βρίσκει τι να μετρήσει), απαριθμεί αγχωμένος τις αλλαγές στο ξυπνητήρι του. Πιθανότατα άλλη μια καθημερινή. Από το Turn του 2004. Σ.Σ.

4:35 In The Morning - Saint Etienne
Να επιτέλους και ένα ξενύχτι με happy end… Περίμενε περίμενε η κοπέλα όλη νύχτα, σχεδόν άρχισε να χαράζει (είναι βόρεια εδώ τα γεωγραφικά πλάτη) και επιτέλους το κουδούνι χτύπησε και ήταν Αυτός. Α.Ξ.

"Il est cinq heures, Paris s'éveille - Jacques Dutronc
Είναι 5 η ώρα και το Παρίσι ξυπνά (ένα μέρος του τουλάχιστον) και αν σε εμάς τους περιστασιακούς τουρίστες (εντάξει, εντάξει, ταξιδιώτες) μας έρχονται στο νου οσμές φρεσκοψημένης μπαγκέτας και ρομαντικές ανατολές, στο τραγούδι αυτό ο κύριος Jacques …Hardy (ναι, ήταν η αγάπη ζωής της αγαπημένης μας Francoise) φτιάχνει έναν παραστατικό πίνακα της ζωής της «πραγματικής» πόλης που ζωντανεύει, με τους εργαζόμενους που στηρίζουν την ζωή της, αυτούς που ξυπνάνε, που κάθονται στο τιμόνι του φορτηγού, που σκουπίζουν τους δρόμους, αλλά και αυτούς που πάνε για ύπνο, τους στρίπερ που ντύνονται, τους τραβεστί που πάνε για ..ξύρισμα. Το κομμάτι κυκλοφόρησε Μάρτη του 1968 και θα το έλεγε κανείς σχεδόν …προφητικό, αφού ούτε δύο μήνες αργότερα το Παρίσι πραγματικά ξύπνησε (και κάποιοι έχασαν τον ύπνο τους για τα καλά). Α.Ξ.

It’s five o' clock - Aphrodite’s Child
Θα μπορούσαμε να φανταστούμε κάλλιστα τον Ντέμη Ρούσσο και τον Βαγγέλη Παπαθανασίου να βολτάρουν 5 η ώρα ξημερώματα στο Παρίσι, τότε γαρ ζούσαν εκεί (κι ας ηχογραφήθηκε το συγκεκριμένο κομμάτι το Λονδίνο). Από τα δυνατά τραγούδια των Παιδιών της Αφροδίτης, από την εποχή που είχαν όλη την Ευρώπη στα πόδια τους… Α.Ξ.

It’s five o' clock - Aphrodite’s ChildPanico a Las 5 a.m. - Angel Rada
Το σχεδόν παβλοφικό στερεότυπο όταν ακούμε για μουσική από την Λατινική Αμερική είναι να σκεφτόμαστε σάμπες, μπόσα νόβες και …αποκριάτικα δονούμενα οπίσθια. Δεν χρειάζεται να πούμε πόσο μονοδιάστατη, σχεδόν αποικιοκρατική είναι αυτή η οπτική. Και έχει αναιρεθεί και αναιρείται εν τοις πράγμασι και πολλάκις. Τούτος εδώ π.χ. είναι ένας τύπος που γεννήθηκε στην Κούβα, μετανάστευσε στη Βενεζουέλα, σπούδασε στο Μόναχο και μετά στην επέστρεψε στη Βενεζουέλα όπου κυκλοφόρησε δεκάδες δίσκους, σε ambient ηλεκτρονικά κυρίως μονοπάτια. Αυτό είναι ένα εξαιρετικό κομμάτι από τον πρώτο του δίσκο «Upadesa» το 1983 παρακαλώ. Η μουσική χωρίς λόγια συνήθως χρειάζεται τον τίτλο για να υποβάλλει εικόνες. Πανικός στις 5 το πρωί λοιπόν και η φαντασία ελεύθερη… Α.Ξ.

Monday Morning 5:19 - Rialto
Σε αυτό το single των Rialto από το 1997 ο Louis έχει περάσει ένα ατέλειωτο Κυριακάτικο βράδυ να σπάει το κεφάλι του που ‘χει πάει εκείνη. Και δωσ’ του υποθέσεις, και δωσ’ του δικαιολογίες για να την ξαναπάρει τηλέφωνο μήπως και το σηκώσει. Εποχές σταθερών συσκευών και τηλεφωνητών με κασετούλα. Όχι Louis, μάλλον δεν πήγε νωρίς για ύπνο για να ‘ναι στη δουλειά στις 9, εσύ να δούμε τι θα κάνεις που είσαι ακόμα ξύπνιος 5 και. Όπως πολύ σωστά το έθετε και ο Rob, σκεπτόμενος την πρώην του στο High Fidelity, “No woman in the history of the world is having better sex than sex you are having with Ian... in my head.” Σ.Σ.

Και τικ τοκ τικ τοκ, ο χρόνος δεν σταματά, οι στιγμές σταλάζουν δευτερόλεπτο το δευτερόλεπτο αμείλικτα και ακάθεκτα, όσο κι αν εκείνη προστάζει «σταμάτησε του ρολογιού τους δείκτες τώρα που είμαστ’ αγκαλιά».