Ο Antonio Tabucchi ταξιδεύει...

Λογοτέχνης, συγγραφέας, πανεπιστημιακός δάσκαλος, κριτικός, εξπέρ μελετητής και μεταφραστής και αναλυτής του Fernando Pessoa και των ετερωνύμων του.

Όλα άρχισαν όταν ο νεαρός Ταμπούκι "τράκαρε" στη γαλλική μετάφραση του ποιήματος Καπνοπωλείο του Αλβάρο ντε Κάμπος στο σιδηροδρομικό σταθμό του Παρισιού.

Δεν είμαι τίποτα. / Ποτέ δεν θα 'μαι τίποτα. / Δεν μπορώ να θέλω να 'μαι τίποτα.
Πέρα απ' αυτό, έχω μέσα μου τα όνειρα του κόσμου όλου.

Είχε ήδη ακολουθήσει τα ίχνη των συγγραφέων που διάβαζε μεγαλώνοντας στη βιβλιοθήκη του θείου του. Η επίδραση του ποιήματος ήταν τέτοια που αποφάσισε να σπουδάσει πορτογαλικά για να μελετήσει Πεσόα στο πρωτότυπο.

Ξεκίνησε από τη Σορβόννη. Επόμενος σταθμός ήταν φυσικά η Λισαβόνα όπου μαγεύτηκε από τα φάδος και μια πορτογαλέζα με την οποία παντρεύτηκε κι έκανε δυο παιδιά. Ενδιάμεσα συνέγραψε τη διατριβή Ο σουρεαλισμός στην Πορτογαλία, αποφοίτησε από την Ανώτατη Σχολή της Πίζας (της πόλης που τον γέννησε το 1943) και κατέλαβε τη θέση πορτογαλικής φιλολογίας στην Μπολόνια (1975).

Τότε άρχισε να γράφει επηρεασμένος από τον Πεσόα, τον Καβάφη και τη σχολή Di Lampedusa. Το πρώτο σημαντικό μυθιστόρημα, το Νυχτερινό στην Ινδία (1984), το έκανε ταινία ο Αλέν Κορνό. Ακολουθεί ο Φερνάντο Λόπεζ και Η γραμμή του ορίζοντα (1986). Με τις νουβέλες του έχουν ασχοληθεί επίσης ο Αλέν Τανέρ (Ρέκβιεμ, 1991) και ο καταλανός Χοσέ Αντόνιο Σαλγκότ (Η γυναίκα του Πόρτο Πιμ, 1983). Θεατρικά του έχουν ανεβάσει οι Τζόρτζιο Στρέλερ και Ντιντιέ Μπεζάς.

Το εμβληματικό Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα (1994) μετέφερε στη μεγάλη οθόνη ο Ρομπέρτο Φαένζα με τους Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και Ντανιέλ Οτέιγ. Η αναφορά στο φασισμό και στο νιτσεϊκό Τάδε έφη Ζαρατούστρα πυροδότησε πολλές αντιπαραθέσεις για την ελευθερία του τύπου στην αυγή της βασιλείας του Μπερλουσκόνι στην Ιταλία.

Ο ίδιος μοίραζε στα δύο τη ζωή του ανάμεσα στη Σιένα και τη Λισαβόνα. Παράλληλα δίδασκε σε πανεπιστήμια του εξωτερικού και αρθρογραφούσε συχνά σε αρκετές ιταλικές, γαλλικές, ισπανικές και πορτογαλικές εφημερίδες. Τιμήθηκε δεόντως και αρκούντως ως συγγραφέας και δημοσιογράφος. Στη Ελλάδα ερχόταν τακτικά μετά τη γνωριμία και τη φιλία με το μόνιμο μεταφραστή του Ανταίο Χρυσοστομίδη χάρη στον οποίο κυκλοφόρησε σε πρώτη παγκόσμια τις συζητήσεις εφ' όλης της ύλης Ένα πουκάμισο γεμάτο λεκέδες (1999) και τα Δύο ελληνικά διηγήματα (2000).

Ήταν πολύ σινεφίλ (Φελίνι, Παζολίνι, Βισκόντι) και προσωπικός φίλος του Αλμοδόβαρ (Είκοσι φωτογράμματα για τον Πέδρο Αλμοδόβαρ και έντεκα νυχτερινές φωτογραφίες, 2006).

Όλοι οι ήρωες του Ταμπούκι ταξιδεύουν προς την αυτογνωσία. Το τελευταίο του ταξίδι ήτανε ολίγον πρόωρο... Την 25η Μαρτίου έχασε την επάρατο μάχη σε νοσοκομείο της πορτογαλικής πρωτεύουσας. Ήταν 68.

Cine-ταξίδια και άλλα σινε-ταξίδια

Cinema [1988 τηλεταινία, 66'] του Luigi Magni
Νυχτερινό στην Ινδία /Nocturne indien [1989, 110'] του Alain Corneau
Ρέμπους /Rebus (1990, 110') του Massimo Guglielmi
Η γραμμή του ορίζοντα /O Fio do Horizonte [1993, 91'] του Fernando Lopes
Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα /Sostiene Pereira [1995, 104'] του Roberto Faenza
Η μετάφραση /La traduzione [1997, 9'] του Guido Giansoldati
Ρέκβιεμ /Requiem [1998, 104'] του Alain Tanner
Η γυναίκα του Πόρτο Πιμ /Dama de Porto Pim [2001, 90'] του Jose Antonio Salgot

Tabacaria του Alvaro de Campos
Έργα βραβεία ταξίδια ελληνικά της γεωγραφίας και της φαντασίας