Reworkers 2009, pt 1

REWORKS Festival
18-19 Σεπτεμβρίου 2009
Πολυχώρος 'Βίλκα', Θεσσαλονίκη

Θεωρώντας ότι το Reworks ως φεστιβάλ είναι γνωστό και δεδομένου του ότι οι τυπικές πληροφορίες (βλ. δελτίο τύπου) έχουν ήδη δημοσιευθεί, θα αρκεστώ να επισημάνω ότι σηκώνει στους ώμους του ένα ιδιαίτερα βαρύ χαρακτηρισμό - αυτόν του μοναδικού αστικού φεστιβάλ χορευτικής ηλεκτρονικής μουσικής στην Ελλάδα.

Ένα event τέτοιου επιπέδου παίζει αναπόδραστα καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της εγχώριας σκηνής - αφενός γιατί μπορεί να αποτελέσει αξιοπρεπές εφαλτήριο για τους Έλληνες παραγωγούς/DJs που θέλουν να κινηθούν στο εξωτερικό και να τους παρέχει ευκαιρίες να αναδειχθούν και να δικτυωθούν, αφετέρου γιατί (μέσω των καλλιτεχνικών επιλογών των διοργανωτών) καθορίζεται μακροπρόθεσμα και η αισθητική του κοινού. Συντονισμένες προσπάθειες σαν κι αυτή έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν τις προϋποθέσεις για μια υγιή ανάπτυξη ενός δικτύου εταιριών, καλλιτεχνών και του υποστηρικτικού συστήματος γύρω από αυτούς. Και η τοπική dance σκηνή αυτή τη στιγμή χρειάζεται πολύ ισχυρά τονωτικά, παρ' όλη την επίφαση της 'άνθισης' που τη διακρίνει.

Με αυτά τα ελαφρά στο μυαλό μας, και παρ' όλο που το πρόγραμμα δε φαίνεται να έχει κατασταλάξει πλήρως, κάποια ονόματα που έχουν ανακοινωθεί επίσημα μας επιτρέπουν να επιχειρήσουμε μια πρώτη προσέγγιση. Η φετινή (πέμπτη) απόπειρα δε διαφοροποιείται ιδιαίτερα σε σχέση με τα προηγούμενα έτη σε χαρακτήρα, αν και η θέληση των διοργανωτών να επεκτείνουν τους ορίζοντες του φεστιβάλ είναι φανερή. Τα τυπικά showcases μουσικών σκηνών και συγκεκριμένων εταιριών έχουν παραμερισθεί για χάρη των εμφανίσεων μεγάλων ονομάτων του techno και 'minimal' χώρου. Τυπικά αρκετό techhouse και house, λίγα breaks και κάποιοι επιφανείς καλεσμένοι από παράλληλους μουσικούς χώρους δίνουν μια σχετική ποικιλία στο πρόγραμμα, χωρίς όμως να ξεφεύγουν τα πράγματα προς ακραίες μουσικές κατευθύνσεις (ελπίζω να διαψευστώ ευχάριστα σ' αυτό...). Η επίσης τυπική απόπειρα ενσωμάτωσης οπτικών στοιχείων (video art, installations, κλπ.) έχει κι εδώ τη θέση της - για τα οποία visuals όμως δεν έχουν ανακοινωθεί πολλά, πέραν της συμμετοχής των καταπληκτικών βερολινέζων Pfafinderei και μιας προβολής της ήδη hyped ταινίας "Berlin Calling" (βλ. και παρακάτω).

Δεδομένου του αριθμού των συμμετεχόντων και του ρευστού του προγράμματος, μια συνοπτική (και με επιφύλαξη παρουσίαση) των αλλοδαπών καλεσμένων:

Headliners του φεστιβαλ έχουν τοποθετηθεί οι Stereo MCs, οι πλέον γνωστοί στο ευρύ κοινό εκ των συμμετεχόντων, κυρίως λόγω της επιτυχίας του 'Connected' στα πρώιμα '90s. Ο χρόνος υπήρξε σκληρός μαζί τους, ξεπέρασαν όμως τις κακουχίες και επέστρεψαν, εμμένοντας στις post acid-house funk φόρμες που τους έκαναν διάσημους ενώ στα live shows ακόμα σφύζουν από ενέργεια, όπως μαρτυρούν οι περσινές τοπικές εμφανίσεις τους.

Πιο γνωστός στους φίλους της dance (και ταιριαστός ως ανεπίσημο πρώτο όνομα) είναι ο Sven Vaeth, πρωτοπόρος του rave ήχου της Φρανκφούρτης και νυν superstar της techno σκηνής, ακούραστος promoter και businessman, ιδρυτής της αυτοκρατορίας Cocoon (δισκογραφική, clubs, εστιατόρια, κλπ.) - πρώτα απ' όλα όμως ένας ευρηματικός DJ, που ισορροπεί αβίαστα ανάμεσα στην προώθηση νέων τάσεων (= φίλων παραγωγών) και στο ασυμβίβαστο party feeling, προς ικανοποίηση των προσδοκιών του κοινού του. Αν και γνώριμος στο ελληνικό κοινό από τις μάλλον τακτικές εμφανίσεις του, δεν παύει να είναι ένας από τους ανθρώπους-κλειδιά στη σύγχρονη βιομηχανία της ηλεκτρονικής μουσικής και να αποτελεί πολύ δυνατό χαρτί για το φεστιβάλ.

Εξίσου λίγες συστάσεις χρειάζεται ο DJ Hell, ιστορική προσωπικότητα της σκηνής του Μονάχου αλλά και της ευρύτερης dance κουλτούρας. Με θεμέλιο την πανκ προϊστορία του και με άξονα την crossover αισθητική του, τα sets του απέκτησαν πολύ γρήγορα θρυλική φήμη για το συνδυασμό των πρώιμων καταβολών του (Ε.Β.Μ., πρωτο-disco, electro-pop, hardcore) με τις τρέχουσες techno και house τάσεις, δημιουργώντας ένα βρώμικο αμάλγαμα εγκεφαλικά ζημιογόνων ρυθμών και ηδονιστικής ενέργειας. Μέσω της προσωπικής του δισκογραφικής International Deejay Gigolo Records προώθησε ένα συνδυασμό εξεζητημένου lifestyle και σατιρικών pop art πειραματισμών, εγκαθίδρυσε την επερχόμενη αναβίωση του electro και την εξάπλωση διαφόρων νέων υβριδίων του, προώθησε νέους καλλιτέχνες που αργότερα διέπρεψαν, ενώ ακόμα στηρίζει ιερά τέρατα που είχαν περιέλθει σε αφάνεια και ανασκαλίζει ιστορικές κυκλοφορίες του χώρου. Με ένα νέο άλμπουμ που εκθειάζεται (ίσως δίκαια) ως άλμπουμ-σταθμός για τη γερμανική dance, ο Hell διανύει την πιο ώριμη καλλιτεχνικά φάση της καριέρας του - αποτελεί δε εγγύηση για όποιον επιθυμεί να χαθεί σ' ένα ιδιοσυγκρασιακό set.

Υπόδειγμα συνέπειας και ποιότητας, ο Dennis Ferrer προέρχεται από την acid techno σκηνή της Νέας Υόρκης και την ιστορική Synewave, έγινε όμως γνωστός από τις house παραγωγές του, με κυκλοφορίες στη Defected, στην Ibadan Records (με τον J. Sydenham) και πλέον στην προσωπική του Objektivity. Άλλοτε με soul αναφορές, άλλοτε με ανεβασμένη αδρεναλίνη και afro ενέργεια και χωρίς να ξεφεύγει και πολύ από τις παλιότερες μινιμαλιστικές προσκολλήσεις στα beats, ο Ferrer έχει κατοχυρώσει πια το στυλ του και απολαμβάνει τους καρπούς της σταθερής διαδρομής του στο χώρο. Δίπλα του οι Martinez Brothers, από τα πολύ νέα ταλέντα της εταιρείας του που έχουν κάνει πολύ κόσμο να μιλάει για τα DJ skills τους. Ίδωμεν.

Στο φουλ της καριέρας του αυτή τη στιγμή, ο καλιφορνέζος Daedelus αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ήρεμης West Coast 'electronica' παραξενιάς, αναμειγνύοντας hip-hop breaks με μια ποικιλία δειγμάτων (πολύ ethno και jazz) και πολλά απόκοσμα εφφέ. Ξεκίνησε από νωρίς σε σημαντικές εταιρείες (Plug Research, Phtalo), ενώ τελευταία κυκλοφορεί σταθερά στη Ninja Tune όπου οι downtempo ατμόσφαιρές του φαίνονται να ταιριάζουν απόλυτα. Έχει καλή φήμη για τα lives του παρά το χαλαρό των ρυθμών του, και σίγουρα διαφοροποιείται μουσικά από το σύνολο του φεστιβάλ - είναι πιθανό όμως η προσωπικότητά του να μετατρέψει αυτήν την αντίθεση σε πλεονέκτημα υπέρ του.

Άλλη μία από τις ιδιαίτερες φιγούρες του φεστιβάλ, ο Beardyman είναι ένα human beat-box. Έχοντας ανάγει την αρχέγονη και ευγενή τέχνη του να μιμείται μια ολόκληρη hip-hop ορχήστρα μ' ένα μικρόφωνο μόνο (άντε και μερικά εφφέ) σε νέα επίπεδα, θα συναρπάσει εγγυημένα πολύ κόσμο - κι αν είναι τόσο καλός live όσο ακούγεται στις παραγωγές του θα είναι σίγουρα από τα κρυφά highlights όλης της διοργάνωσης. Έχετε το νου σας.

Αντιπροσωπευτικός εκπρόσωπος του ήχου που κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια στη Γερμανία (και αντιγράφεται κατά κόρον έξω από αυτήν) και ήδη γνώριμος του φεστιβάλ, ο Oliver Huntemann εμφανίστηκε αρχικά ως μέλος του trance σχήματος Humate και καθιερώθηκε με μια σειρά σκληρών electro-techno 12''ων στις δικές του Confused και Dance Electric. Την τελευταία δεκαετία χτίζει διεθνή καριέρα συν-δημιουργώντας με τον τακτικό συνεργάτη του Stephan Bodzin ένα σκοτεινό post-rave techno ιδίωμα με minimal και electro αναφορές (και άψογες παραγωγές), το οποίο παρά τις underground ρίζες του έχει καταφέρει να επηρεάσει ακόμα και τις πιο εμπορικές εκφάνσεις της dance.

Σ' ένα ψυχικό αντίποδα, ένα γνήσιο τέκνο του Βερολίνου και από τα αστέρια της σημαντικής BPitch Control, ο Paul Kalkbrenner ξεχώρισε από νωρίς για τη συναισθηματική προσέγγισή του στο techno, συνδυάζοντας άψογα τις τυπικά μινιμαλιστικές ρυθμικές δομές του χώρου με deep και rave στοιχεία. Με τον πρωταγωνιστικό ρόλο και το soundtrack του 'Berlin Calling' στα credits του φαίνεται να έχει βρει το κλειδί για τη διεθνή αναγνώριση, πάντως η ιδιαιτερότητα και η βάση της επιτυχίας του δεν παύουν να είναι οι διακριτικά διεστραμμένες μελωδίες του και η ικανότητα του να δημιουργεί συναισθηματική φόρτιση στις live εμφανίσεις του.

Ο παριζιάνος DJ Mehdi, παιδί της Ed Banger και της γαλλικής φουρνιάς μετά-τους-Daft-Punk, πηδάει με ευκολία ανάμεσα στο electro, το hip-hop και την disco pop με καίριες παραγωγές και ενίοτε ρετρό προσέγγιση, καταφέρνοντας να ξεφεύγει αφενός από την εφηβική αισθητική πολλών συμπατριωτών του, αφετέρου από το λουστράρισμα των γαλλικών παραγωγών, δημιουργώντας μικρά διαμαντάκια με απήχηση τόσο στα dancefloors όσο και στο indie αυτί. Αναμφισβήτητα ταλαντούχος και με μέλλον, όταν καταφέρει να υπερκεράσει τις επιρροές του δεν αποκλείεται να αποκαλυφθεί ως ο μέλλων ποπ ήρωας της χώρας του.

Από την Cocoon του Vaeth έγινε γνωστός ο ισραηλινός Shlomi Aber. Μουσική αποκλειστικά για δύσκολες πίστες, ξερό, μινιμαλιστικό techno με ελάχιστα rave στοιχεία, δύσκολα θα γίνει αποδεκτό από περιστασιακούς μόνο ακροατές χορευτικής μουσικής, αν και η λειτουργικότητά του είναι αδιαμφισβήτητη. Κυκλοφορεί στη δική του Be As One, αν και οι αγαπημένες μου παραγωγές του έχουν βγει στην Ovum.

Η καναδή Heidi, συνιδρυτής της Phonica Records και μέλος της οικογένειας Get Physical, μετράει ελάχιστες παραγωγές στο όνομά της, κατάφερε όμως να χτίσει γρήγορα καλό όνομα ως DJ με αποτέλεσμα ήδη να επιμελείται δική της εκπομπή στο BBC Radio One και να περιοδεύει ανά τον κόσμο, προάγοντας μια βρετανική εκδοχή του βερολινέζικου minimal techhouse ήχου.

Τελευταία προσθήκη στο πρόγραμμα αποτελεί ο Filastine από τη Βαρκελώνη. Αν και δεν τον γνώριζα καθόλου πριν, τα live του φαίνονται να έχουν ενδιαφέρον και η μουσική του ξεφεύγει από τα τυπικά. Συνδυάζοντας την αρχετυπική cut-up αισθητική του hip-hop με βιομηχανικές ατμόσφαιρες και πολιτικά μηνύματα με ethno samples, δημιουργεί ένα καθαρά ευρωπαϊκό υβρίδιο με βρώμικες παραγωγές, σαν industrial με αργό dubstep ρυθμό.

Τέλος, ο αυστριακός Parov Stelar, παιδί της συνδυαστικής σύγχρονης βιεννέζικης παράδοσης, αναμειγνύει τα jazz και funk στοιχεία της lounge εκδοχής της με swing, περιστασιακά breaks και εμπορικούς electro-house ρυθμούς. Γνωρίζει μεγάλη επιτυχία τον τελευταίο καιρό, συνδυάζοντας την ενεργητικότητα του (σαμπλαρισμένου) οργανικού ήχου με την εμπορικότητα των σύγχρονων ρυθμών, θεωρώ όμως ότι το τελικό σύνολο είναι μάλλον επιφανειακό και όχι κάτι το ιδιαίτερο. Αν και λόγω της εξωστρέφειάς του μπορεί σε ανοιχτό χώρο να βγει καλά.... Εμφανίζεται με πενταμελές live σχήμα.

Οι έλληνες παραγωγοί και DJs που συμμετέχουν είναι αρκετοί, κάποιοι ήδη καταξιωμένοι με κυκλοφορίες σε γνωστές εταιρείες και με τακτικές εμφανίσεις στο εξωτερικό, κάποιοι με κυρίως εγχώρια δράση. Θεωρώντας ότι χρήζουν ανάλογης παρουσίασης, ίσως περισσότερο από τους αλλοδαπούς συμμετέχοντες, και καθώς νέα ονόματα προστίθενται ακόμα, θα επεκταθούμε σ' αυτούς στο δεύτερο μέρος αυτής της παρουσίασης.