Τα γκρουπ που άλλαξαν τον κόσμο τους!

Ποια είναι η κινητήριος δύναμη γύρω από όλες τις συζητήσεις σχετικά με τους Radiohead, το 'Kid A', το 'Amnesiac', την δήθεν ηλεκτρονική πειραματικο-ποίηση και το νέο profile της μπάντας;. Μήπως είναι η «αλλαγή», η ενσωμάτωση ξένων μέχρι τότε στοιχείων στη μουσική τους; Δόκιμος πολιτικός όρος στη χώρα μας κατά τις προηγούμενες δεκαετίες η αλλαγή είναι άλλοτε πολυπόθητη, άλλοτε αχρείαστη, πάντοτε όμως αποτελεί έναν καλό λόγο για... συζητήσεις. Σε μουσικό επίπεδο τώρα πολλά είναι τα συγκροτήματα που ξύπνησαν ένα πρωί με τη σκέψη ότι «πήρανε τη ζωή τους λάθος»... και αποφάσισαν να αλλάξουν ζωή (ή κάπως έτσι τέλος πάντων). Το Mic -αν και είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν το διαβάζει ο Thom Yorke- υπενθυμίζει σήμερα πέντε ενδεικτικές περιπτώσεις, με έντονα διαφοροποιημένα χαρακτηριστικά! Διδακτικές όμως και οι πέντε...

BLUR: από την αγκαλιά του Ray Davis σε αυτή του Stephen Malkmus!

Οι Blur από την αρχή της καριέρας τους μέχρι... ένα σημείο ήταν ένα από τα συμπαθέστερα γκρουπ της νέας βρετανικής σκηνής των 90ς και το 1/2 του brit pop ξεσπάσματος στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας. Κουβαλώντας στο ξεκίνημα τις ευχάριστες αναθυμιάσεις του ήχου του Manchester έσωσαν προς στιγμήν την βρετανική μουσική τόσο από τη μίζερη διάθεση, όσο και από τον αναχρονισμό που της επέβαλλαν οι αδελφοί Gallagher και η επιτυχία των αφάνταστα βαρετών προσωπικών δίσκων του Paul Weller. Οι δικές τους αναφορές στο παρελθόν καλύπτονταν μια χαρά πίσω από τόνους έμπνευσης, έναν ηδυπαθώς lo-profile frontman και έναν «έξυπνο» κιθαρίστα. Ήταν ένα pop γκρουπ με περιορισμένες ανησυχίες και απίθανα τραγούδια. Όταν αποφάσισαν πως ένα απλό pop τραγούδι δεν τους αρκεί, πως πρέπει να πάνε παρακάτω, να εξερευνήσουν και να εξερευνηθούν τα έκαναν θάλασσα. Έστρεψαν το βλέμμα τους στο lo-fi, στον θόρυβο και στον πειραματικό κιθαριστικό ήχο και θέλησαν παραγωγές δύσκολες και... πολύπλοκες. Κι αν το πρώτο βήμα της προσπάθειας ('Blur' LP-1997) τους βρήκε να γοητεύονται ακόμη από τον παλιό καλό τους εαυτό, το '13' LP του 1999 αποτέλεσε μια καλομελετημένη βουτιά στο κενό και το τέλος του αιώνα (που κάποτε «εξύμνησαν» με υπέροχο τρόπο) τους βρήκε να βλέπουν τους Mogwai να ρίχνουν στην αγορά T-Shirt με το μήνυμα 'Blur Are Shit(e)'! Πλέον φαίνεται πολύ δύσκολο να γυρίσουν πίσω οι Blur που ξέραμε... έως αδύνατο θα έλεγα!

Λεπτομέρεια: οι προσωπικοί δίσκοι του Graham Coxon.

MOBY: for those about to raaawwwwkkkkk!

Ο μικρόσωμος αμερικάνος έχει κάνει την αλλαγή συνήθεια. Πως λέμε «αυτός αλλάζει γκόμενες σαν τα πουκάμισα», ε... ο Moby το κάνει με τις μουσικές! Ξεκίνησε παίζοντας κλασσική κιθάρα, αργότερα έγινε dj και πολύ σύντομα έγινε ο άνθρωπος με τα γρηγορότερα beats per minute στον πλανήτη γη (GO... από εδώ!). Αντί όμως να εξαφανιστεί στο διάστημα μαζί με την ταχύτητα της μουσικής του προσγειώθηκε στη γη και άρχισε ξαφνικά να ροκάρει. Και καλά στην αρχή που το έκανε περιστασιακά. Ήταν ανάγκη να βγάλει εκείνο το κακόφημο 'Animal Rights' LP; Για να υπερασπίσεις δηλαδή τα δικαιώματα των ζώων πρέπει να βαράς αλύπητα τις καημένες τις κιθάρες; Ενώ στην αρχή τα rock-metal στοιχεία επιστρατεύτηκαν για να «ζωντανέψουν» τις... ζωντανές εμφανίσεις του στην πορεία ο Moby το πίστεψε πως είναι rock ιδιοφυία, σκληρός σαν πέτρα και βαρύς σαν μέταλλο. Τελικά το γύρισε στο sampling και έβγαλε το δίσκο που όλοι οι διαφημιστές περιμένανε.

Λεπτομέρεια: αυτός ξανα-άλλαξε και πρόλαβε να σωθεί, και μάλιστα χωρίς να γυρίσει στα παλιά!

PARADISE LOST: goth in so many ways (but goth... after all!)

Αν το δει κανείς ψύχραιμα οι Paradise Lost δεν έκαναν δα και τρομερές αλλαγές στη μουσική τους. Αυτό που σταδιακά επιδίωξαν ήταν να αποβάλλουν το metal περίβλημα και να καταδεικνύουν -ολοένα και πιο έντονα- το σκοτεινό εσωτερικό. Ξεκίνησαν ως doom metal μπάντα- ένα είδος σκοτεινού, βαρύ, ασήκωτου και... αργού μεταλλικού ήχου-, πέρασαν ελαφρά στα όρια του black ήχου και της death αισθητικής, κάνανε στάση σε περισσότερο στρωτές metal φόρμες (οπότε και βρέθηκαν στο ζενίθ από άποψη καλλιτεχνικής προσφοράς) και σήμερα ανάβουν κεριά στα μνημεία των Depeche Mode και γράφονται στα fun club δίνοντας παραλλαγμένα ονόματα, για να μην καρφωθούν κι όλα. Αυτοί δηλαδή κατά κει το πήγαιναν ανέκαθεν. Το ζήτημα είναι όμως πως το metal κοινό έχει αρχές αυστηρές και απαράβατες και οι Paradise Lost με τα δύο τελευταία τους LP έχασαν κόσμο και κοσμάκη από τους άλλοτε φανατικούς οπαδούς τους. Ως καλλιτέχνες όμως εκφράζονται ορθώς, και όλο και θα είχαν φροντίσει να κάνουν τις οικονομίες τους όλα αυτά τα χρόνια. Πάντως η στάμπα των μεταλλάδων τους έχει μείνει για τα καλά!

Λεπτομέρεια: η διασκευή στο 'Walk away' των Sisters Of Mercy και το ότι στο Rock Of Gods του 96 δεν εμφανίστηκαν την ημέρα του metal (είδατε που τίποτα δεν είναι τυχαίο!)!

KISS: Your disco... your disco... your disco kills you!

Οι Kiss επιμένω ότι είναι μια από τις πιο απίθανες μπάντες στην ιστορία του rock 'n' roll. Ένα συγκρότημα που στην κυριολεξία έκανε ότι ήθελε. Στιγματίζοντας το πέρασμα του σκληρού ήχου από το καθαρόαιμο hard rock στο metal (μαζί με δυο τρεις άλλους φυσικά), το 1978 κυκλοφορούν και τα τέσσερα μέλη τους από έναν προσωπικό δίσκο (με το όνομα και του γκρουπ στο εξώφυλλο του!) και την αμέσως επόμενη χρονιά υπογράφουν ένα από τα καλύτερα τραγούδια της disco! Απίστευτοι οι τύποι! Για μια νύχτα στην κυριολεξία μεταμορφώθηκαν και κέρδισαν την μεγαλύτερη επιτυχία της ζωής τους. Προσοχή! Το 'Dynasty' LP στο οποίο και περιέχεται το 'I was made for loving you' (για το οποίο και μιλάμε) δεν είναι ένας... disco rock δίσκος γενικά. Το κομμάτι όμως είναι καθαρόαιμη disco και μάλιστα στις καλύτερες τις στιγμές. Πάντως και εδώ οι σκληροπυρηνικοί οπαδοί έχουν να ντρέπονται ακόμη. Οι Kiss φρόντισαν και επανήλθαν στις ρίζες τους και έβγαλαν και το εκπληκτικό 'Creatures of the Night' μετά από μερικά χρόνια!

Λεπτομέρεια: Στο επίμαχο κομμάτι πίσω από τα drums δεν βρίσκεται ο Peter Criss, αλλά ένας αντικαταστάτης του.
Λεπτομέρεια 2 το 'Miss you' των Stones.

PRINCE: my name was prince and I was funky...

Μπορεί να έχει επανέλθει στο αρχικό του όνομα, πόσο όμως funky μπορεί να δηλώσει πλέον; Ο Prince το πράγμα το πήγε πολύ πιο μακριά από όλους και μάλιστα χωρίς να χρειάζεται να δικαιολογήσει αλλαγές στο στυλ του. Τόσο το στυλ, όσο και η μουσική του είχαν από την αρχή αρκετό χώρο για τα πάντα (και τους πάντες!). Υποτίθεται ότι άλλαξε το όνομα του για να μπορεί να έχει ξανά τον έλεγχο του εαυτού του και της δημιουργίας του. Η αλλαγή όμως συνδυάστηκε με μια περίοδο στη ζωή και το έργο του που μόνο η λέξη «αχταρμάς» μπορεί να χαρακτηρίσει (συγνώμη κι όλα...). Οι δίσκοι που έβγαλε ως Symbol, ως ανώνυμος, ως... δεν ξέρω κι εγώ τι... παραμένουν ακόμη και σήμερα αχαρακτήριστα μνημεία ανοησίας, μεγαλομανίας και δημιουργικής ασυναρτησίας. Πάρτε για παράδειγμα το 'New Power Soul' του 1998, όπου αποτυγχάνει μεγαλειωδώς σε αυτό που υπήρξε ο καλύτερος ever : στη δημιουργία απλών funk pop τραγουδιών. O Prince μπερδεύτηκε και μπέρδεψε τόσο που μας έπεισε να μην ασχοληθούμε και πάλι μαζί του, παρά μόνο αν υποψιαστούμε ΜΕΓΑΛΑ πράγματα!

Λεπτομέρεια: η πρώτη του κίνηση ανεξαρτησίας ήταν να κυκλοφορήσει μόνος του το 'The most beautiful girl in the world'.

....και μία bonus περίπτωση που είδε το φως της από την αλλαγή!

UNDERWORLD: Thank God! It's the nineties!

Πολλοί θα ήθελαν οι Underworld το υπεράνω κριτικής 'Dubnobasswithmyheadman' να είναι το ντεμπούτο τους άλμπουμ. Δυστυχώς όμως για αυτούς δεν είναι έτσι. Τα σωτήρια έτη 1988 και 1989 κυκλοφόρησαν δύο δίσκους υπόπτου αισθητικής και κάθε-άλλο-παρά-αμφιβόλου ποιότητας (χάλια ήτανε!). Τα 'Underneath the Radar' και 'Change The Weather' ποτέ ξανά δεν τα θυμήθηκαν στις ζωντανές τους εμφανίσεις και οι περισσότεροι από τους... οπαδούς τους τα αγνοούν. Όπως ακριβώς και με τους Freur (το σχήμα από το οποίο ξεπήδησαν οι Underworld) έτσι και εδώ η προσπάθεια τους για ηλεκτρονικό new wave που πρωτοσυναντιέται με το techno και την dance κουλτούρα καταλήγει σε θρυλικώς κιτσάτα αποτελέσματα. Κι αν στα δύο αυτά άλμπουμ μια υποψία για κάτι καλύτερο υπάρχει, σε αυτά των Freur -από τα μέσα των 80ς- η συνθετική pop (του τύπου Ultravox και Human League) δίνει άπειρα επιχειρήματα στους εχθρούς της. Σαν ανταγωνιστές των Thompson Twins υπήρξαν απαράδεκτοι, απέναντι στους Prodigy και τους Chemical Brothers τα πήγαν σαφώς καλύτερα!

Λεπτομέρεια: οι Freur -δέκα χρόνια πριν από τον Prince- χρησιμοποίησαν αρχικά ένα μη προφερόμενο σύμβολο για όνομα και απέφευγαν να εμφανίζονται μπροστά στις κάμερες.

ΑΠΟΡΙΑ ΤΕΛΟΥΣ: ...οι Radiohead έχουν τελικά κάποια σχέση με όλα τα παραπάνω; Συντάσσομαι με την άποψη του Απόστολου Γρηγορόπουλου, που θα βρείτε στο review του 'Amnesiac';