Ten More Than Ten
Ο τελικός των πανκ μαραθωνοδρόμων. Ο Greg Sage εγκατέλειψε στα 10:27. Ο Henry Rollins ίσα που πλασαρίστηκε στη δεκάδα. And the winner is... Του Μίλτου Τσίπτσιου
Υπάρχουν ορισμένοι μύθοι που περιβάλουν το νέο rock και ειδικότερα το punk, που σε μια δεύτερη ματιά αποδεικνύονται οφθαλμοφανείς απάτες. Είναι όμως τόσο όμορφα δοσμένοι και τόσο θεαματικά αρεστοί, που είναι ικανοί να δημιουργήσουν μια αύρα γι' αυτή την μουσική που τελικά απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα.
Ορίστε και μερικά παραδείγματα: Ο θρύλος, θέλει το βιοτικό και κοινωνικό επίπεδο τον ατόμων που απάρτιζαν τη σκηνή στην έκρηξή της να είναι φτωχαδάκια της εργατικής τάξης. Κι όμως. Στη μεσαία και ανώτερη τάξη στην πλειοψηφία τους άνηκαν οι περισσότεροι από τους μουσικούς που καταπιαστήκαν με αυτό το είδος.
Θρύλος δεύτερος: Το μορφωτικό επίπεδο των μουσικών ήταν του χειρίστου είδους, για αυτό τον λόγο άλλωστε και η μουσική που έβγαινε ήταν όμοια με αυτό. Τραγικό σφάλμα. Οι περισσότεροι νέοι που ασχολήθηκαν με το punk, το έκαναν παράλληλα με τις σπουδές τους και έχοντας πτυχία πανεπιστημίων που αν κάτι στράβωνε εύκολα θα χρησιμοποιούνταν.
Ο τρίτος μύθος (αυτός που πονάει και περισσότερο) είναι αυτός με τις ανεξάρτητες εταιρίες. Ξέρετε πολλούς που ξεκίνησαν σε αυτές ή που έμειναν σ' αυτές μέχρι το τέλος; Ή μήπως τα μεγάλα κεφάλια έγραψαν ποτέ σε αυτές; Μήπως οι Sex Pistols από ανεξάρτητη ξεκίνησαν; Μήπως οι Clash ή οι Ramones; Οι Stranglers ή οι Jam; Και κατάλογος δεν έχει τελειωμό. Ας αφήσουμε όμως τους θρύλους στην ησυχία τους για να μη μας χαλάσουν το εξαίσιο περιτύλιγμα, και ας ασχοληθούμε με κάτι τουλάχιστον πιο εύπεπτο.
Αυτό που θα μας απασχολήσει εδώ είναι αυτή η ιστορία πως στο punk rock μονόλεπτα και δίλεπτα κομμάτια αρκούν ως χρονικό όριο για να πει ο μουσικός αυτό που θέλει, δίχως περιστροφές, διαπραγματεύσεις και παρεμβάσεις. Είναι δηλαδή σα να σταματά η έμπνευση ή στο κάτω - κάτω να μην υπάρχει, να ξαναρχίζει για άλλο θέμα σε άλλο κομμάτι και ούτω καθεξής. Ποσοτικά αν το δει κανείς πράγματι αυτός είναι ο κανόνας. Υπάρχουν όμως και οι εξαιρέσεις. Εδώ παρουσιάζονται δέκα κομμάτια που πέρασαν κατά πολύ τα δέκα λεπτά, προέρχονται από τον χώρο και θεωρητικά, ποτέ κανείς δεν περίμενε από τους συγκεκριμένους να γράψουν τέτοια κομμάτια.
1) Crass: Yes Sir I Will (20:08) Είναι το ομώνυμο κομμάτι από τον τελευταίο τους δίσκο λίγο πριν διαλυθούν. Πρακτικά δεν είναι ένα απλό μουσικό κομμάτι, δεν είναι ευχάριστο, δεν είναι διασκεδαστικό. Είναι περισσότερο ένα πολιτικό μήνυμα συνοδεία μουσικής. Οι στίχοι του τραγουδιού αυτού φτάνουν για να γεμίσουν ένα βιβλίο, και επικεντρώνονται στην αηδία τους για τον πόλεμο των Φόκλαντ και τις κοινωνικές του προεκτάσεις στην πατρίδα τους. Οι Crass στο Yes Sir I Will παρατάνε για πρώτη φορά τις τρίλεπτες επιθέσεις τους για κάτι περισσότερο ολοκληρωμένο. Ακούγεται αποκλειστικά αγκαζέ με το βιβλιαράκι με τους στίχους, αλλιώς χάνει το νόημά του.
2) Really Red: Just the Fact Maam (19:15) Τους Really Red τους είχαμε γνωρίσει στη συλλογή Let Them Eat Jellybeans, και υποχρεωτικά τους ακολουθήσαμε. Αυτό το κομμάτι είναι από τον δεύτερο και τελευταίο τους δίσκο τον Rest In Pain που και αυτός συνεχίζει να κινείται στα ίδια hardcore punk μονοπάτια του καλύτερού τους πρώτου. Η εξαίρεση και ταυτόχρονα μεγάλη αρνητική έκπληξη έρχεται με το Just The Fact Maam. Σε αυτό το σχεδόν εικοσάλεπτο κομμάτι οι Really Red πειραματίζονται χωρίς να έχουν τα φόντα να το κάνουν. Ο πειραματισμός τους είναι άκρως εκνευριστικός και θέλει γερά νεύρα και περίσσεια υπομονή για να ακούσει - αντέξει κανείς ως το τέλος. Όσο καλόπιστα και να δει κανείς αυτό το κομμάτι, το μόνο συμπέρασμα που μπορεί να βγάλει είναι πως μπήκε για να γεμίσει το υπόλοιπο της δεύτερης πλευράς του δίσκου.
3) No FX: The Decline (18:19) Σαν χείμαρρος ξεχύνεται αυτό το κομμάτι που παρά τη διάρκειά του ακόμη περιλαμβάνεται σε μεγάλο βαθμό στις track list των συναυλιών τους. Είναι ένα τυπικό νοεφεξιακό κομμάτι με απίστευτη γρηγοράδα, άριστη εναλλαγή ήρεμων και αγριεμένων φωνητικών, σφιχτοδεμένα δυνατά ντραμς, πολύβουες κιθάρες και φοβερές μελωδίες που κρύβονται πίσω από το μπάσο. Παρά τη μεγάλη του διάρκεια το κομμάτι σε καμιά στιγμή δεν κουράζει, τουναντίον τα διαφορετικά του μέρη συνεχώς το ανανεώνουν και η θεματολογία του που στοχεύει στα κακώς κείμενα της Αμερικανικής πολιτικής δεν σ' αφήνει να χάσεις την συγκέντρωσή σου σε αυτό. Από όσο γνωρίζω το The Decline δεν υπάρχει σε κανένα LP παρά μόνο σ' ένα EP τους από το 1999.
4) Damned: Curtain Call (17:13) Προέρχεται από το Black Album τον τέταρτο δίσκο των Damned που τους βρίσκει στο μεταβατικό στάδιο της απομάκρυνσής τους από το punk rock και της εισόδου τους στην Goth και πιο ποπ ατμοσφαιρική μουσική. Στο Curtain Call ξεπετάγονται όλες οι επιρροές του Sensible και του Scabies για το Αμερικάνικο Garage Rock, όλη τους η αγάπη για τα sixties και όλη τους η τρέλα για την ψυχεδελική μουσική των seventies. Και είναι πραγματικά αυτός ο ηλεκτρισμός και η ψυχεδέλια που παρασύρουν τον ακροατή για τόπους μακρινούς και εξωπραγματικούς σε όλη τη διάρκεια του κομματιού. Και οι στίχοι του Vanian που η φήμη θέλει να τους συμπλήρωνε ειδικά για την περίσταση κοντά στον ένα χρόνο πραγματικά περίφημοι.
5) Subhumans: From the Cradle to the Grave (16:51) Είναι το κομμάτι που επηρέασε τους NO FX για να γράψουν το The Decline. Γέννηση, σχολείο, οικογένεια, καθοδήγηση, δουλειά, οικογένεια, ρατσισμός, σεξισμός, εκλογές, στρατός, θρησκεία, πατρίδα, θάνατος. "Τhe system slave from birth to school to work to death from the cradle to the grave."
6) Lydia Lunch: The Agony Is the Ecstasy (16:14) Η Lydia είναι μια από τις πιο ταλαντούχες rock ποιήτριες και η βασικότερη εκπρόσωπος της No Wave σκηνής. Χαοτική αρτίστα και ισοπεδωτική performer που την γνωρίσαμε αρχικά με τους Teenage Jesus And The Jerks, ώσπου μας απογείωσε με τους No Trend. Εδώ την βρίσκουμε πίσω από το Drunk On The Popes Blood των Birthday Party σ' ένα ευαίσθητο και συναρπαστικό μοιρολόι, αργόσυρτο και θρηνητικό, που συνοδεύεται από φαζαρισμένες κιθάρες και βαθιά, υπόκωφα και μονότονα τύμπανα. Καταπληκτική, αν και δύσκολη δουλειά που χρειάζεται γερό στομάχι και να επιτευχθεί αλλά και να ακουστεί.
7) Conflict: Against All Odds (14:09) Υπήρχαν οι anarcho - punks που αμυνόμενοι του συστήματος κρατούσαν το χίπικο στυλ της ατέλειωτης νιρβάνας, και υπήρχαν και οι Conflict που ήταν πολεμιστές και αφού ομολογούσαν αυτό που τους πείραζε στη συνέχεια το κυνηγούσαν σε μία αντιπαράθεση μέχρι τέλους. Συνήθως τα κομμάτια τους ήταν υστερικές κραυγές εναντίωσης και απειλών. Εδώ όμως για ένα τέταρτο περίπου δοκιμάζουν διαφορετικές γωνίες αισθητικής. Ξεκινούν ατμοσφαιρικά στο πρώτο ορχηστικό μέρος του τραγουδιού, ακολουθεί το γνωστό τους χαοτικό στυλ με τις εναλλαγές των φωνητικών, μια punk rock προπαγανδιστική απαγγελία και το τραγούδι τελειώνει σ' ένα απίστευτο punk hardcore ηχητικό κρεσέντο.
8) Jello Biafra + D.O.A.: Full Metal Jackoff (13:58) Ο Biafra μετά την διάλυση των Dead Kennedys συνεργάστηκε με πολλά ονόματα του Αμερικάνικου underground. Ιστορικοί θα μείνουν οι δίσκοι του με τους Melvins τους No Means No και τον Mojo Nixon μεταξύ άλλων. Εδώ ο μεγαλύτερος ποιητής του Αμερικάνικου hardcore αφήνει να μελοποιηθούν οι στίχοι του από την καλύτερη rhythm section της εποχής. Είναι από το LP Last Scream Of the Missing Neighbors και ξεσκεπάζει με τον μοναδικό γλαφυρό του τρόπο όλα τα κακώς κείμενα της Αμερικάνικης σάπιας κοινωνίας πατώντας πάνω στο μοναδικό ηχόστρωμα που του προσφέρει το συγκρότημα του Joe Shithead.
9) Husker Du: Reoccurring Dreams (13:47) Χωρίς περιστροφές και βαθυστόχαστες αναλύσεις, πρόκειται για το καλύτερο instrumental κομμάτι στην ιστορία του ροκ. Είναι ο απόλυτος μουσικός οργασμός. Το ακούς και αναρωτιέσαι. Είναι δυνατόν ανθρώπινη σκέψη να αποδώσει τόσο τέλεια όλη τη βρωμιά, όλη την μπόχα και τη δυσωδία της αμερικάνικης κοινωνίας χωρίς μία λέξη; Κι όμως οι Husker Du στο Reoccurring Drams το καταφέρνουν. Σύνθεση που σε παίρνει τα μυαλά με αυτό το επαναλαμβανόμενο χτύπημα του Hart που χαμηλώνει- αυξάνει, χαμηλώνει- αυξάνει ξανά και ξανά και δίνει συνεχώς συνθήματα για χορταστικά σόλο και ατελείωτο feedback από τον Mould. Αξεπέραστη στιγμή κάτι παραπάνω από ένα απλό τζαμάρισμα που πρέπει να διδάσκεται σε όλα τα μουσικά σχολεία Από το Zen Arcade.
10) Rollins Band: Blues Jam (11:50) Απροκάλυπτος θρήνος βασισμένος πάνω σε ένα σφιχτό, σχεδόν μεταλλικό blues rock. Από την εποχή των Black Flag ο Rollins έδειχνε την προτίμησή του σε πολυπλοκότερες συνθέσεις από αυτές των κλασικών μονόλεπτων hardcore τραγουδιών. Και αφού στο The End Of Silence είναι ο απόλυτος αρχηγός, βρίσκει τη δυνατότητα να βγάλει όλα του τα εσώψυχα. Κι εδώ γίνεται με τον καλύτερο τρόπο.
Ήταν πολύ μικρά για να χωρέσουν:
Slits: In the Beginning (11:03)
Television: Marquee moon (10:40)
Public Image Limited: Albatross (10:32)
Wipers: Youth of America (10:27)
Fall: And This Day (10:19)