Μικρή περιήγηση με 20 τραγούδια

Οι Residents βρίσκονται στην τέταρτη δεκαετία μιας πολύ παραγωγικής πορείας και για τους περισσότερους υπάρχει μόνο η στερεότυπη εικόνα με το σμόκιν, το ημίψηλο και την μάσκα-μάτι, καθώς στην πραγματικότητα το σχήμα αυτό που δεν έχει προηγούμενο (ούτε κι επόμενο) αντιμετωπίστηκε περίπου σαν εξωγήινο όν: εμφανίστηκε απ' το πουθενά, μιλά μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνει κανείς και οι προθέσεις του είναι άγνωστες. Ο φόβος του ανοίκειου λοιπόν κράτησε πολλούς σε απόσταση από την μουσική των Residents όπου όμως, εκτός από τις "δύσκολες" και πειραματικές δουλειές υπάρχουν και πολλά τραγούδια αρκετά πιο προσιτά που ανταμείβουν και καθηλώνουν, τουλάχιστον εκείνους που έχουν την διάθεση να τους συναντήσουν. Τραγούδια συχνά πολύ διαφορετικά μεταξύ τους, πάντα με την σφραγίδα της ιδιαίτερης αισθητικής τους που ακούγονται όμως περίεργα οικεία, καθώς οι Residents εξερεύνησαν και επαν-ανακάλυψαν ολόκληρο το τοπίο της αμερικανικής μουσικής παρουσιάζοντάς το από την δική τους οπτική γωνία. Άλλωστε, το μόνο που έκαναν τελικά όλα αυτά τα χρόνια ήταν να κρατούν έναν παραμορφωτικό καθρέφτη μπροστά μας και στην συνέχεια να μας πείθουν ότι η πραγματικότητα δεν είναι αυτό που νομίζουμε. Μια ανθολογία λοιπόν από τα τραγούδια αυτά που καλύπτει λίγο-πολύ ολόκληρη την πορεία τους σ' αυτή την"ραδιοφωνική" παρουσίαση, με προσωπική (και επομένως αυθαίρετη) επιλογή και αξιολόγηση, όπως απόλυτα ιδιοσυγκρασιακή είναι και η μουσική τους. Κριτήριο μια πρώτη προσέγγιση με το παράξενα όμορφο αυτό group και, στο τέλος ίσως συμμεριστούμε την δική τους αυτοσαρκαστική απορία: "δεν μπορούμε να καταλάβουμε γιατί οι Beatles είναι περισσότερο δημοφιλείς από εμάς". Καλή ακρόαση.

20. Plants (Diskomo / Goosebump, 1980)
Ανάμεσα σ' όλα, οι Residents έγραψαν και παιδικά τραγούδια, το ερώτημα όμως είναι σε τι είδους παιδιά απευθύνονται καθώς ανάμεσα στα παιδικά πιάνα και την καταπραϋντική μελωδία ξεπροβάλει η κιθάρα του Snakefinger που προσκαλεί σε τελείως διαφορετικές διαδρομές.

19. Lottie The Human Log (Have A Bad Day, 1996)
Ασυνήθιστο, σχεδόν ανόητα χαρούμενο τραγούδι για μια τραγική ιστορία. Ομορφιά για τους Residents είναι η ανθρώπινη υπερηφάνεια που μπορεί να υψώνεται επάνω από οποιεσδήποτε κακοδαιμονίες.

18. Where Is She? (Whatever Happened To Vileness Fats? / The Census Taker, 1984)
Ένα ταραγμένο και σκοτεινό λεπτό, αρκετό όμως για να αποτυπώσει την αγωνία της μοναξιάς με έντονα όσο και δραματικά χρώματα.

17. Don't Be Cruel (The King And Eye, 1989)
Στον Elvis επεφύλαξαν οπωσδήποτε καλύτερη μεταχείριση απότι στους Beatles (ο βασιλιάς-μωρό), καθώς εδώ ο ανελέητος σαρκασμός και κυνισμός γίνεται σχεδόν χαϊδευτικός. Όπως συνηθίζουν οι Residents, μια διασκευή που αναγνωρίζεται μόνον από τους στίχους.

16. Caring (Demons Dance Alone, 2002)
Ένα τρυφερό, σχεδόν ερωτικό τραγούδι γι' αυτούς που χάθηκαν στα γεγονότα της Νέας Υόρκης, όπου όμως και πάλι υπάρχει η αναγνώριση της πεζής πραγματικότητας. Οι Residents δεν θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστοι απ' όλα αυτά, σχολίασαν όμως με τον δικό τους τρόπο τις συνέπειες και την "επόμενη ημέρα" της καταστροφής, τον λάθος δρόμο που ακολούθησε η χώρα τους αλλά και την εύθραυστη σαπουνόφουσκα στην οποία βρίσκονταν μέχρι τότε.

15. He Also Serves (Our Finest Flowers, 1993)
Το επετειακό αυτό best αποτύπωσε την φιλοσοφία των Residents καθώς διαμέλισαν όπως οι ντανταϊστές τα τραγούδια τους και συνέδεσαν στην συνέχεια τα κομμάτια με διαφορετικό τρόπο, εφαρμόζοντας στην μουσική τους αυτό που ισχυρίζονται ότι έκαναν όλα τα χρόνια με τις μουσικές των άλλων ("δεν γράψαμε ποτέ ούτε μισή νότα δική μας"). Το αποτέλεσμα ήταν τραγούδια ουσιαστικά καινούργια που αντιπροσώπευαν και συνόψιζαν όμως με τον καλύτερο τρόπο την μέχρι τότε πορεία τους.

14. The Moles Are Coming (Intermission, 1982)
Επιτακτικός ρυθμός, σκοτεινή ατμόσφαιρα και απειλητικά φωνητικά που αναγγέλουν "the moles are coming" συντελούν στην ατμόσφαιρα αβεβαιότητας και αγωνίας που ανεβαίνει μέχρις ότου έρθει η λύτρωση στο τέλος. Οι Residents τόνισαν ότι η δουλειά αυτή δεν ήταν μέρος της τριλογίας Mark Of The Mole, ήταν όμως ήδη γνωστό ότι στην περίπτωσή τους τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται.

13. Hard & Tenderly (God In 3 Persons, 1988)
Το πέρασμα από την μοναχική στην αποκλειστική πλευρά (from the lonely to the only side) είναι σκληρό και τρυφερό μαζί, γιορτή που χρειάζεται όμως θάρρος. Η μουσική εδώ θα μπορούσε να σταθεί κι από μόνη της (αργότερα κυκλοφόρησε και το instrumental "original soundtrack"), δένεται όμως υποβλητικά με τον πεζό λόγο της αφήγησης στην χαρακτηριστική νότια προφορά Louisiana) του frontman.

12. Demons Dance Alone (Demons Dance Alone, 2002)
Το συγκλονιστικό κλείσιμο της τελευταίας τους δουλειάς, με τον αυτο-βιογραφικό στίχο "I have hoped to fill my years with more than melancholy tears, but the demon makes me dance alone". Αυτοσαρκασμός ή πικρός επίλογος - αποχαιρετισμός (ίσως το κύκνειο άσμα τους, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες) οπωσδήποτε θα αντηχεί για αρκετό καιρό, ιδίως για όσους παραβρέθηκαν στην πρόσφατη live εμφάνισή τους.

11. Six More Miles (Stars And Hank Forever, 1986)
Έξι στοιχειωμένα και βασανιστικά μίλια μέχρι το νεκροταφείο και νομίζει κανείς ότι ακούει την επιθυμία του frontman να φτάσει επιτέλους. Τραγούδι που αρνείται να φύγει απ' το υποσυνείδητο και πήρε από μόνο του την θέση εδώ, παρότι είναι μάλλον πλεονασμός καθώς πιο κάτω περιλαμβάνεται και δεύτερη διασκευή του Hank Williams, τον οποίο οι Residents αντιμετώπισαν με μεγάλο σεβασμό.

10. Fire Fall (Wormwood, 1998)
Ο Λώτ διηγείται την ιστορία του προσπαθώντας να πείσει ότι δεν ήταν "καλός πολίτης" στα Σόδομα και γι' αυτό τον λόγο σώθηκε (κι όχι επειδή ήταν ανηψιός του Αβραάμ). Οι Residents ανακαλύπτουν στην Βίβλο ένα σκληρό βιβλίο θανάτου, αίματος και διαστροφών, ίσως ακατάλληλο για παιδιά.

9. Smelly Tongues (Meet The Residents, 1974)
Η πρώτη επίσημη δισκογραφική εμφάνιση των Residents είχε στο στόχαστρο τους Beatles, πράξη μεγάλου θάρρους για την εποχή της όπου η δόξα των "αντίζηλων" fab four ήταν ακόμη πολύ νωπή. Το τραγούδι αυτό συνόδεψε την μετέπειτα πορεία τους καθώς εμφανιζόταν κατά καιρούς με διαφορετικές και πάντα αξιόλογες εκδοχές, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει η καθαρόαιμη rock εκτέλεση του Snakefinger, ανεπίσημου πέμπτου Resident.

8. Constantinople (Duck Stab / Buster & Glen, 1978)
Περιπαικτικά φωνητικά, ακατάστατες πινελιές, μουσική που μοιάζει να κρέμεται από λεπτές κλωστές αλλά στέκεται με παράδοξο τρόπο, θα μπορούσε να είναι οι Beatles από μαγνητοταινία που ξεχάστηκε στον ήλιο και παίζεται σε γρήγορη ταχύτητα, η pop όπως στρεβλώνεται στα χέρια των Residents σ' ένα από τα κλασσικά τραγούδια τους.

7. The Stampede (Cube E, 1990)
Βουκολικό τοπίο και ασυνήθιστος λυρισμός που αιχμαλωτίζει, από τις πολλές στιγμές του Cube E Show (παρουσιάστηκε ζωντανά και στην Αθήνα το 1989) που αρνούνται να φύγουν από την μνήμη.

6. Song Of The Wild (Tunes Of Two Cities, 1982)
Στο δεύτερο μέρος της τριλογίας του Mark Of The Mole (η οποία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ) το φως εναλλάσσεται εκπληκτικά με το σκοτάδι καλώντας τον ακροατή να συμφιλιωθεί με την έννοια της διαφοράς. Εδώ η φωτεινή πλευρά, που είναι ο μελαγχολικός κόσμος της μοναξιάς και των ανεκπλήρωτων πόθων, σε κλίμα όμως χαλαρής ηδυπάθειας που υπογραμμίζει την πολυτέλεια τέτοιων συναισθημάτων.

5. The New Hymn (Intermission, 1982)
Ο σκοτεινός ρυθμός και οι απειλητικές πινελιές από το όργανο δημιουργούν ζοφερό περιβάλλον και οι Residents βρίσκονται στο στοιχείο τους, με τα αέρινα και ελαφρά απόκοσμα γυναικεία φωνητικά να δημιουργούν αντίθεση στην βασανισμένη φωνή του frontman. Ο θριαμβευτικός επίλογος-υστερόγραφο στην τριλογία του Mark Of The Mole.

4. Never Known Questions (Not Available, 1978)
Στην δεύτερη δουλειά τους (που κυκλοφόρησε όμως τέσσερα χρόνια αργότερα) οι Residents δίνουν ήδη δείγματα ώριμης μεγαλοφυϊας, με κορυφαίο το χαμηλότονο αλλά ύπουλο αυτό έπος με τα "έρποντα" χορωδιακά φωνητικά, όπου το ανήσυχο ονειροπόλημα διακόπτεται από την χαρακτηριστική cartoon φωνή που προσπαθεί απεγνωσμένα να επικοινωνήσει, ψάχνοντας τις σωστές απαντήσεις αλλά και τις ερωτήσεις.

3. Harry The Head (Freakshow, 1991)
Επικών διαστάσεων pop, αιθέρια αλλά ανησυχητικά γυναικεία φωνητικά και το απαραίτητο σκοτεινό υπόβαθρο, λαμπερό διαμάντι της αισθητικής των Residents και ταυτόχρονα γκροτέσκα και κυνική αλληγορία, η δική τους φιλοσοφία για την ζωή.

2. The Aging Musician (Gingerbread Man, 1995)
Η "ωδή" των Residents για τον Kurt Cobain, εξαιρετικός συνδυασμός της έντονης συγκίνησης με τον πανταχού παρόντα κυνισμό τους ("αν είχα φυτέψει κι εγώ μια σφαίρα στο κεφάλι μου θα με θυμόντουσαν όλοι σαν τον Kurt Cobain, αλλά δεν θα ήμουν ήρωας, θα ήμουν νεκρός").

1. Jambalaya (Stars And Hank Forever, 1986)
Οπωσδήποτε ο Hank Williams δεν θα μπορούσε να φανταστεί την μεταμόρφωση του τραγουδιού του στα χέρια των Residents. Επιβλητικό δείγμα της τραγουδοποιϊας τους, υποβάλλει και παρασύρει με την σκοτεινή καρδιά που πάλλεται στο βάθος υπονομεύοντας ύπουλα την αίσθηση της πραγματικότητας και, στο τέλος, τίποτε δεν είναι όπως πριν. Φαινομενικά παράδοξο το κορυφαίο τραγούδι στην παρουσίαση αυτή να μην είναι κάν δικό τους, μαρτυρά όμως τον τρόπο που οι Residents μπορούν να οικειοποιούνται οτιδήποτε με την δική τους μοναδική αισθητική, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αναδεικνύουν -και αποδεικνύουν- την αλλόκοτη και αβυσσαλέα πλευρά που παραμονεύει πίσω από κάθε τι, περίπου όπως οι ταινίες του David Lynch.