The albums

Κάθομαι στον άβολο θρόνο των εμμονών μου και μέσα μου επιπλήττω τον εαυτό μου για όλα αυτά που ποτέ δεν τόλμησα να κάνω, γι'αυτά που ποτέ δεν τόλμησα να εξομολογηθώ σε μένα και στους γύρω μου. Και βλέπω τον κόσμο να διαθλάται μέσα από ένα μισοτελειωμένο μπουκάλι φθηνού αλκοόλ, να αποκαλύπτεται μέσα από το οδυνηρό πέπλο του καπνού απ'τα τσιγάρα μου. Τελικά δεν ξέρω αν θα ήθελα να είσαι τώρα εδώ... ποτέ δεν κατάλαβα πότε σε χρειαζόμουν αληθινά πλάι μου. Μα ποτέ δε θα σου ζητήσω να γεμίσεις το άδειο μαξιλάρι δίπλα μου - τουλάχιστον όχι όταν θα σε έχω ανάγκη...

The first album (This way up, 1993)

Το μάλλον αποτυχημένο εγχείρημα των Asphalt Ribbons δε στάθηκε ικανό να αποτρέψει μια μποέμικα ευγενική δημιουργικότητα να θαφτεί στο ανέκφραστο της δειλίας.
Ο Stuart Staples (φωνή), o David Boulter (keyboards) και ο Dickon Hinchcliffe (βιολί) δεν άφησαν τα σύννεφα του Nottingham να κρύβουν τον ουρανό του με τη βιομηχανική τους μελαγχολία. Μαζί με τους Neil Fraser (κιθάρα), Mark Cornwill (μπάσο) και Al Mc McCauley (ντράμς), σχηματίζουν το 1992 τους Tindersticks και κυκλοφορούν μια σειρά από singles αρχής γενομένης με το 'Milky teeth' στη δική τους εταιρεία Tippy Toe. Και σε μια περίοδο που το indie rock ορίζει βασιλιάδες τους εξοντωτικούς και επιθετικούς κιθαριστικούς μονολόγους των Nirvana ή των Therapy?, οι Tindersticks με την πρώτη τους ομώνυμη (ή μήπως ανώνυμη;) δουλειά έρχονται για να καταδείξουν πως μια παθιασμένη -σχεδόν παραληρηματική- ψυχική αποκάλυψη μπορεί να γίνει με ρόδα και βελούδο.
Τα θελκτικά singles (που εξ'αρχής φανερώνουν και την αγάπη τους για το βινύλιο) και το υπέροχο ΕΡ 'Unwired' του 1993, οδηγούν το συγκρότημα σε συμβόλαιο με την εταιρεία This Way Up και στην κυκλοφορία του πρώτου τους μεγάλου δίσκου.
Καινούργιο, βασανιστικό, εσωτερικό, σωτήριο, κολασμένο μα τελικά καθαρτήριο, το album αυτό δείχνει στη μουσική το δρόμο της ψυχής όταν αυτή είχε ήδη παρεκκλίνει στον κερδοφόρο δρόμο του αναμασήματος και της μαζικά καθοδηγούμενης εξαθλίωσης.
Σκοτεινός ρομαντισμός, συναισθηματική εξόντωση και ψυχική οξύτητα είναι τα μοναδικά συστατικά σε ένα έργο μοναδικής εκκωφαντικής ειλικρίνειας και πάθους, με συγκλονιστικές ενορχηστρώσεις και σχεδόν μπωντλερικές στιχομυθίες που η τρεμάμενη και μάλλον αντιτραγουδιστική αλλά περήφανη και ζεστή φωνή του Staples εξύψωσε σε πρωτόγνωρα επίπεδα ποιητικής εκφραστικότητας. Μια εκφραστικότητα τόσο αληθινή όσο και ο χορός της ευγενικά εκστατικής Σπανιόλας στο εξώφυλλο του διπλού LP.
Σίγουρα ο σημαντικότερος δίσκος για τη χρονιά εκείνη (δίσκος της χρονιάς και για το Melody Maker) και ένας από τους πιο ριζοσπαστικούς της δεκαετίας του '90.
Σίγουρα εκείνη τη μέρα ο Scott Walker άνοιξε τις βαριές κουρτίνες του μωβ δωματίου του και ατένισε για ώρα μειδιάζοντας τα φύλλα να πέφτουν από τις λεύκες στο δρόμο... (8\10).

Χώνω τα χέρια στο στήθος μου για να ανακαλύψω αν πραγματικά χτυπά η καρδιά μου ή αν τελικά η βιολογία είναι ένας μεγάλος μύθος. Φοβάμαι την τρομερή ανακάλυψη, όμως δεν την αποφεύγω... Βρίσκω μέσα μου το τίποτα, ένα κούφιο σώμα από αέρα και πλαστές αλήθειες. Αναρωτιέμαι πως μπόρεσα να αγαπήσω, πως μπόρεσα να γελάσω και να κλάψω, πως θα μπορέσω να πεθάνω ευτυχισμένος.
Αλήθεια, τι άκουγες όταν ακουμπούσες το κεφάλι σου στο στήθος μου; Τι με έσφιγγε κάθε φορά που έκλεινες την πόρτα πίσω σου; Όλα αυτά με δεσμεύουν στη μοναξιά μου και για άλλη μια φορά καταλαβαίνω πως στην αγάπη δεν υπάρχει ανάπαυση...

The second album (This way up, 1995)

Τι πρέπει να κρύβεις μέσα σου για να ξεπεράσεις σε ένταση και πάθος ένα δίσκο σαν τον πρώτο των Tindersticks; Ωκεανούς αισθημάτων, θύελλες ψυχικής οδύνης και εκατομμύρια ακτίδες φωτός που διψούν να ξεφύγουν από τη μικρή και κλειστοφοβική αποθήκη του μυαλού σου. Σε όσα μέρη δεν πάτησαν με το πρώτο τους album, οι Tindersticks τα κατέκτησαν με το δεύτερο, ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία ενός live δίσκου, του'Amsterdam 1994'.
Μια δουλειά - μανιφέστο ενάντια στην ατομική λοβοτομή μιας εποχής που καταπατά την ψυχή και βυθίζει την καρδιά σε ερεβώδη βάθη μιας εγωιστικής και οπορτουνιστικής αναζήτησης, τελικά όμως ηττημένης και αθεράπευτα διαμελισμένης.
Εδώ οι Tindersticks επαναπροσδιορίζουν την ψυχή. Την κατεβάζουν από το θεϊκό αλλά και άφταστο θρόνο της, της βγάζουν τα περιττά φτιασίδια και τη ντύνουν με λευκό φως, άφθαρτη και διάφανη. Παίρνουν ένα μέρος από τη λάμψη της και το στριμώχνουν στα μαύρα αυλάκια μιας πλάκας βινυλίου. Τη λικνίζουν σε στροβιλιζόμενες σουίτες, σε φαουστικά βαλς, σε ματωμένες μπαλάντες. Της τραγουδούν λόγια διφορούμενα, λόγια του φωτός και του σκότους και της σιγοψιθυρίζουν κουβέντες αποτρόπαιας αλήθειας. Το πιο ελκυστικό όμως είναι όταν τη χαϊδεύουν με κολακευτικές ενορχηστρώσεις από βιολιά και τσέλα, μετατρέποντας μια pop δομή σε ένα συμφωνικό κρεσέντο, που σταδιακά φτάνει να εκρήγνυται και να πλημμυρίζει τα άνυδρα τοπία της. Και λίγο πίσω απ'όλα αυτά, μια έντονα κινηματογραφική διάθεση που δε μπορεί παρά να παραπέμπει στην εικονοπλασία περισσότερο παρά την ηχοσυνοδεία ενός Ennio Morricone.
Ο ορισμός των Tindersticks: ξεθωριασμένα χρώματα σε παλιό ευαίσθητο καμβά από μερικές καρδιές που ξέρουν να χτυπούν μόνο δυνατά. (10\10).

Με μάτια φλογισμένα ξεκινώ απ'την αρχή να βρώ το δρόμο που είχα για καιρό ξεγραμμένο. Ξέρω πως θα έρθουν και άλλες θλίψεις, και άλλα στοιχιά θα χλωμιάσουν από φόβο το δέρμα μου. Όμως προχωρώ... θα κοιτάξω πέρα από τη μπόρα που μ'έκλεισε σ' ένα cafe της παρακμής για να βρω το θησαυρό που ελπίζω.
Και ακόμα και αν αποδειχθεί άνθρακες, δε θα κλείσω τα μάτια... από τα πιο φριχτά ορυκτά δε γεννιούνται τα διαμάντια;

Curtains (This way up, 1997)

Αφού μας τροφοδότησαν μέσα στο 1995 με ακόμα μια ζωντανή ηχογράφηση, ('The Bloomsbury Theatre 12.3.95' πιο εντυπωσιακή όμως και ιδιαίτερη καθώς συνοδεύονται απο 24μελή ορχήστρα) και το 1996 με το soundtrack για την ταινία 'Nenette et Boni' της Claire Denis (για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε στο άρθρο του γνωστού σαουντρακοδιώκτη Κώστα Καρδερίνη) έφτασε η ώρα για το τρίτο μεγάλο βήμα.
Τα έγχορδα ονειρέματα ταυτίστηκαν απόλυτα με τις χορδές της καρδιάς μας.
Μετά λοιπόν το συγκλονιστικό δεύτερο δίσκο, έρχονται πάλι να καμουφλάρουν με τον καλύτερο τρόπο το αιχμηρό άγγιγμα των Tindersticks. Μόνο που αυτή τη φορά τα συμπληρωματικά χρώματα δίνουν τα πνευστά. Τρομπέτες, τρομπόνια, σαξόφωνα και φλάουτα, σε διακριτικές δόσεις τονίζουν το σχεδόν ιμπρεσιονιστικό κόσμο του συγκροτήματος.
Οι Tindersticks πλέον παίζουν με τον αέρα μεγάλης μπάντας, ενός φιλοσοφημένου σεξτέτου που ακόμα είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς αν απήγαγαν την pop από το καταρρέον παλάτι της ή αν προσάρμοσαν την ρομαντική συμφωνική σύνθεση στα πλαίσια της 'δημοφιλούς' μουσικής. Ύμνοι τραγουδοποιείας, απελπισμένες ψυχοτροπικές συνθέσεις της ιδιοφυίας ενός Jacques Brel, απροσδόκητες ενέσεις αλα spaghetti western, ταραγμένα ξεσπάσματα συναισθηματικής καταπίεσης και γαλήνιες καταθέσεις αλήθειας και εσωτερικής καθαρότητας, είναι τα μικρά πρίσματα ενός πολύτιμου λίθου αρκετού να πληρώσει με την αξία του όλα τα ατοπήματα του ανθρώπου που στην αναζήτηση του εαυτού του γίνεται τελικά αυτόχειρας της ολοκλήρωσής του.
Είναι φορές που νομίζεις οτι οι Tindersticks θέλουν να σηκώσουν το σταυρό της θλίψης και της αβεβαιότητας όλων μας, περίπου όπως το επιχείρησε ο Nick Cave and the Bad Seeds ή ο Leonard Cohen, καθένας βέβαια με τον τρόπο του. Ίσως αυτό να κάνει και το 'Curtains' κάπως στυλιζαρισμένο, καθώς μοιάζει να οριοθετεί το χώρο κίνησης και φαντασίας τους.
Σε καμιά περίπτωση όμως δε θα πρέπει να τους δοθεί το στίγμα της 'καταραμένης' τραγουδοποιείας. Γιατί ακόμα και αν στους προηγούμενους δυο δίσκους αυτό το συναίσθημα ήταν κάπως πιο έντονο, εδώ το φως βρίσκει όλο και περισσότερες εξόδους διαφυγής.
Για όλους αυτούς που αναζητούν την εκτυφλωτική λάμψη μέσα από σκοτεινά παραπετάσματα, το 'Curtains' είναι ένας μικρός ήλιος. (8\10).

Θα αφήσω πίσω αλλά δε θα αγνοήσω το παρελθόν μου. Στη Νέα Ζωή που θα χτίσω, στα θεμέλια θα βάλω όλα αυτά τα δεινά που με οδήγησαν στο τέλμα. Αυτά όμως δεν είναι που μ'έκαναν γνωστικότερο; Αναγέννηση από τα συντρίμμια μου, ζωή από τον παρολίγον θάνατό μου και ένα αύριο με τη θέληση να είναι τόσο ζεστό και ασφαλές όπως ακριβώς εκείνες τις ώρες πριν γεννηθώ...

Donkeys 1992 - 1997 (This way up, 1998)

Ευχάριστη έκπληξη που διακόπτει την επίσημη δισκογραφική πορεία των Tindersticks, η συλλογή 'Donkeys' περιέχει υλικό που σε μεγάλο βαθμό έμεινε μακριά από τους φίλους του συγκροτήματος, καθώς περιέχεται σε singles, με διαφορετικές εκτελέσεις γνωστών τραγουδιών όχι μόνο δικών τους αλλά και άλλων, όπως το 'I've been loving you too long' του Otis Redding ή το 'Here' των Pavement.
Ορχηστρικές εκτελέσεις, γαλλόφωνη εκτέλεση του 'No more affairs' και το 'Tiny tears' όπως υπάρχει στο soundtrack της ταινίας 'Nenette et Boni' το οποίο υπέγραψαν οι Tindersticks, ολοκληρώνουν μια συλλογή που αποκαλύπτει τόσο στους αμύητους το μεγαλείο της μπάντας και συμπληρώνει στη συλλογή των fans όλα αυτά τα τραγούδια που για διάφορους λόγους (όπως τη δυσκολία να βρείς στη χώρα μας όλα τα singles) δε μπόρεσαν να έχουν.
Εύκολη και αξιοπρεπέστατη λύση για τις ώρες αυτές που ποθείς ένα ωριαίο φρεσκάρισμα στις μουσικές των Tindersticks, χωρίς να θέλεις να ακούσεις ολόκληρη τη δισκογραφία τους (αν και τελικά -και μάλλον εθιστικά- πάλι εκεί οδηγείσαι...) (8\10).

Χαζεύω μια βιτρίνα με παιχνίδια. Ένας μεγάλος σιδηρόδρομος τραβάει αμέσως την προσοχή μου. Περισσότερο όμως με παραξενεύει αυτό που θολά διακρίνεται λίγο πάνω από το μικρό πλαστικό σταθμό. Συλλαμβάνω τον εαυτό μου να χαμογελά διακριτικά σ'αυτό το μικρό θέατρο παιδικών ονείρων. Με κοιτώ με περιέργεια μαζί και με αγάπη. Πόσο καιρό έχω να χαμογελάσω, πόσο να δω την αντανάκλασή μου στο τζάμι και να μη γυρίσω το βλέμμα... Μνήμες παιδικές ή προσωρινή αδυναμία, δε μπορώ να καταλάβω. Ξέρω όμως πως αυτό που βλέπω μου αρέσει.
Ελευθερία...

Simple Pleasure (Island, 1999)

Ο ηδονισμός που στα προηγούμενα album πάσχιζε να κρυφτεί από την κυριαρχία της μελαγχολίας, τώρα αποκτά το ρόλο που του αξίζει. Το 'Simple Pleasure' είναι ο πιο ελεύθερος δίσκος των Tindersticks και σίγουρα ο πιο απενεχοποιημένος, λίγο μετά τη μεταπήδησή τους στην πολυεθνική Island. Χωρίς να αγνοούν τις -κλασικές πλέον- τραγουδοποιητικές συνισταμένες τους, τους ποιητικούς μονολόγους, τους mid tempo βηματισμούς, τα πλούσια μέρη εγχόρδων και πνευστών, τη δημιουργία συγκινησιακής ατμόσφαιρας, προσθέτουν και κάτι που μετατρέπει το κλίμα σε μια ζεστή και γλυκιά αγκαλιά: τη soul ρυθμολογία και φαντασία.
Η φωνή του Staples κυλάει πάνω στη μουσική, ρυθμική όσο ποτέ, παραμερίζοντας τις χαμηλόφωνες 'ένοχες' πρόζες του παρελθόντος, σε κάποια τραγούδια για πρώτη φορά ακούμε δεύτερα γυναικεία φωνητικά στα πρότυπα μιας τυπικής soul, ενώ η μουσική είναι τόσο ρευστή και προφανής στους στόχους της που δε μπορεί παρά να σε παρασύρει χωρίς να το καταλάβεις.
Συγκρινόμενο με τα πρώτα αριστουργήματα των Tindersticks, το 'Simple Pleasure' ίσως να θεωρείται από πολλούς το αποπαίδι τους. Άλλους πάλι ίσως να μη συγκινούν καθόλου αυτές οι soul ματιές, ως τυπικές ή εύκολες λύσεις. Ίσως η απάντηση να κρύβεται κάπου στη μέση ή και κάπου πολύ μακρυά.
Το σίγουρο είναι πως με το δίσκο αυτό οι Tindersticks αφήνουν για λίγο το ημίφως, χαριεντίζονται με ρυθμούς λικνιστικούς (που πάντα είχαν μέσα τους) και ταξιδεύουν τόσο στη μαύρη μουσική των 70's όσο και στην λαμπερή lounge pop του Gainsbourg, σαν να λυτρώθηκαν από ένα ασήκωτο βάρος και ξαφνικά η τραγική τους ματιά να μεταμορφώθηκε σε καθαρτήριο χαμόγελο.
Δύσκολο το πέρασμα, ελκυστικό όμως όταν γίνεται τόσο εσωτερικά και αβίαστα. (7\10).

New record waiting has been activated...

Πιστοί στη διετή συχνότητα κυκλοφορίας νέου δίσκου, οι Tindersticks βρίσκονται ήδη στο στούντιο για την κυκλοφορία του νέου, πέμπτου δίσκου τους, που αναμένεται μέσα στην Άνοιξη, μάλλον για να την κάνει πιο όμορφη. Παράλληλα, το γκρουπ ήδη ολοκλήρωσε ένα ακόμα soundtrack για τη νέα ταινία της Claire Denis, με τον τίτλο 'Trouble every day'. Δε μένει παρά να κάνουμε λίγο υπομονή και να ελπίσουμε σε άλλη μια εμφάνιση του συγκροτήματος στα μέρη μας. Άλλωστε και οι ίδιοι είναι 'συναυλιακοί' τύποι, κάτι που είχαμε την τύχη να διαπιστώσουμε δυο φορές και οι ίδιοι και το Ελληνικό κοινό από τα πιο πιστά και ψυχωμένα που έχουν γενικότερα (και αυτό είχαν τη δυνατότητα να το διαπιστώσουν και οι ίδιοι).
Αναμένουμε. Και ευχόμαστε και με το νέο δίσκο να περάσουμε και άλλες νύχτες στο σπίτι...