Sweet and tender Tortoise!

Προσοχή! Η ευρώ-μεταγραφή των Tortoise στη Warp records είναι οργανωμένο σχέδιο διάβρωσης της ηχητικής συνείδησης ακόμη και αυτών των αγνών οπαδών της minimal electronica. Όπως άλλωστε η κυκλοφορία του πρώτου τους δίσκου, πριν από εφτά χρόνια από την Thrill Jockey κατάφερε να καταστρέψει μια για πάντα την αγνότητα και την «αδιαφορία» του μέσου indie οπαδού που μέχρι τότε αδιαφορία και μόνο επιδείκνυε για την εγκεφαλική jazz και το πάντρεμα της Coleman-ικής αρμολωδίας με το punk attitude (εγώ είμαι αυτός!). Ή μήπως δεν είναι και τόσο τραγικά τα πράγματα...

Οι Tortoise δρώντας στο underground και μόνο (πολύ περισσότερο από το μέσο hardcore punk αντικυβερνητικό γκρουπ της Alternative Tentacles) πήραν μια μέρα το εναλλακτικό rock και του άλλαξαν τα φώτα. Κι αν σήμερα τα σοβαρά jazz περιοδικά του πλανήτη ανακαλύπτουν αναδρομικά στο πρόσωπό τους τις ενέσεις που εδώ και είκοσι χρόνια χρειαζόταν η μουσική τους, ενώ το Wire σε λίγο θα τους απορρίπτει ως mainstream άκουσμα... τα πρώτα singles των Tortoise παρουσιάστηκαν από «βρώμικα» (είναι τα δάχτυλα σου αφού τα αγγίξεις) fanzine και χρωστάνε και τη ζωή τους στον «άτεχνο» Steve Albini.

Εξετάζοντας το παρελθόν των μελών τους διαπιστώνει κανείς ότι οι φίρμες (Doug Mc Combs - Eleventh Dream Day) περιορίστηκαν τελικά στους «δεύτερους ρόλους», ενώ ο John Mc Entire μάλλον ξεπήδησε από το πουθενά (γνωρίζατε εσείς τους Bastro;) για να εξελιχτεί στην πιο περιζήτητη persona της μουσικής σκηνής σήμερα. Το να ψάξει κανείς πως το μουσικό background των Tortoise τους οδήγησε στο αποτέλεσμα που όλοι ξέρουμε είναι μάλλον άσκοπο. Αρκεί να δει ότι ο περκασιονίστας τους (που προσφέρει τα μέγιστα στην ρυθμολογική ανάπτυξη της μπάντας) προέρχεται από hardcore μπάντα της SST records!

Στις πρώτες τους ηχογραφήσεις είναι φανερό ότι οι Tortoise συμπεριφέρονται σαν indie rock μπάντα, απλά αναπτύσσουν «εκδικητικές» διαθέσεις. Αγνοώντας (σχεδόν) οτιδήποτε συνέβαινε γύρω τους τον καιρό εκείνο προσφέρουν στους «ενεργειακά αφηνιασμένους» indie οπαδούς τον δίσκο που ποτέ δεν θα ήθελαν να ακούσουν (υπό άλλες συνθήκες!). Αντί να ψάχνουμε λοιπόν πως οι Tortoise γέννησαν στο μυαλό τους τον πατενταρισμένο πλέον ήχο τους, ίσως θα έπρεπε να ψάξουμε τι λειτούργησε στο μυαλό των ακροατών τους ώστε να αποδεχτούν τον ήχο αυτό.


Κι εδώ απλά είναι τα πράγματα: ο πρώτος δίσκος των Tortoise είναι πρότυπο indie αισθητικής και punk attitude... και απίθανο θα ήταν να μη γίνει αποδεκτό από τις εναλλακτικές κοινότητες όλου του πλανήτη. Οι Tortoise δεν αντιμετώπισαν τη jazz με σεβασμό, την εκμεταλλεύτηκαν. Για αυτό και οι «θεωρητικοί» της σήμερα φωνάζουν «αυτά τα πράγματα υπάρχουν αλλού... τα είχαμε ακούσει ήδη». Συνέβη όμως να μην τα ακούσαμε έτσι!

Εκεί που το ambient κινδύνευε να γίνει η πιο φορμαρισμένη μουσική της δεκαετίας... η ομάδα από το Σικάγο κατάφερε και έβγαλε τον καλύτερο chill out δίσκο της χρονιάς, που ποτέ δεν παίχτηκε στα δειλινά της Ibisa!

Στη συνέχεια τα «τσακάλια» απλώθηκαν παντού! Ψάξτε να βρείτε σε πόσους δίσκους συμμετέχει, ποιους παράγει, που είναι μηχανικός και που κρυφός «μουσικός» ο John Mc Entire και θα καταλάβετα γιατί τα 3/4 των indie δίσκων της τριετίας 1997-2000 ακούγονται σαν... Tortoise!

Και αφού άλωσαν τους εναλλακτικούς, την έπεσαν στη συνέχεια και στους ηλεκτρονικούς! Η βρετανική electronica ήδη εδώ και αρκετό καιρό «δέχεται» την επίθεση τους . Η Warp τους δέχτηκε στα «σπλάχνα» της και είναι φανερό ότι ο Mc Entire για μια ακόμη φορά θα απεμπλακεί και πάλι από ταμπέλες και καλούπια. Μην ξεχνάτε ότι εδώ και αρκετό καιρό ο επίμαχος όρος post- rock μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον καθένα, νομίζετε ότι ταιριάζει όμως πλέον στους Tortoise; Ήδη από το 1996 τους μιξάρουν οι U.N.K.L.E., ενώ ακολούθησαν αργότερα σημαντικά ονόματα όπως οι Oval και Luke Vibert.
Ποια είναι η διαφορά τους από τους υπόλοιπους; Εκτός από το ότι οι Tortoise και μυαλό διαθέτουν και πάντοτε βλέπουν μπροστά... καταφέρνουν πάντοτε να είναι η «πηγή». Οι Tortoise δημιουργούν και οι υπόλοιποι αντλούν από τις δημιουργίες τους. Και καθώς φαίνεται αυτό θα συνεχιστεί και στο μέλλον μιας και κανείς δεν φαίνεται ικανός να απειλήσει τις «πρωτοποριακές» τους δυνατότητες. Θα συνεχίσουν κατά τα φαινόμενα να θέτουν τα STANDARD για τη μουσική που θα γράφουν οι άλλοι... και θα ακούν δεν ξέρω και εγώ ποιοι στο μέλλον!

Για να διαβάσετε τη μίνι-βιογραφία των Tortoise, αλλά και να βρείτε πληροφορίες για τη δισκογραφία τους κάντε κλικ εδώ και κατευθύνεστε στη σελίδα του γκρουπ στο Mic.
Παρακάτω ακολουθούν παρουσιάσεις και κριτικές και των τεσσάρων full length album του συγκροτήματος...
Άρης Καραμπεάζης

Tortoise (1994, Thrill Jockey).


Magnet Pulls Through
Night Air
Ry Cooder
Onions Wrapped In Rubber
Tin Cans & Twine
Spiderwebbed
His Second Story Island
On Nobel
Flyrod
Cornpone Brunch.

Ποια είναι ρε γαμώτο τελικά η σημαντικότερη μπάντα των 90ς; Κάποτε θα το βρω δεν μπορεί... και όσο κι αν επί του παρόντος ψηφίζω Massive Attack κάθε τόσο ξεπηδάνε μνηστήρες του θρόνου και κάθομαι και το ξανασκέφτομαι από την αρχή. Ακούγοντας (με την ευκαιρία του αφιερώματος) τον πρώτο αυτό δίσκο των Tortoise έπειτα από τέσσερα χρόνια περίπου (άντε 3,5!) από την τελευταία φορά είμαι τουλάχιστον σίγουρος για το εξής : οι Tortoise δίδαξαν σε μια γενιά ακροατών το πως ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ η μουσική!

Σε δέκα τραγούδια που ξεκινάν από τα 2' και 41'' ('His second story island') και φτάνουν ως το οχταμισάλεπτο 'Spiderwebbed' (η διάρκεια εν προκειμένω έχει σημασία, μη γελιέστε) οι Tortoise συντονίζουν την εναλλακτική σκηνή σε ένα trip που καθώς φαίνεται θα την ταλαιπωρήσει για πολύ ακόμα. Το παίρνω προσωπικά το πράγμα λοιπόν και συνεχίζω.

Σε μια εποχή που στο επίκεντρο των ακουσμάτων μου βρίσκονται οι Gang Of Four (μόλις τους είχα ανακαλύψει βλέπετε) και το house του Detroit (το ίδιο), οι Tortoise κόντεψαν να με πείσουν ότι... γουστάρω το progressive rock. Μιας και αυτός ο χαρακτηρισμός δεν ξεκόλλαγε από το μυαλό μου στις πρώτες ακροάσεις. Χρειάστηκε καιρός για να αντιληφθώ ότι οι τεχνικές, η δομή, η αισθητική και η νοοτροπία που «τρέχουν» στο δίσκο πρεσβεύουν ακριβώς τα αντίθετα ιδεώδη από τη μουσική που «αγαπάω να μισώ».

Μία jazz που δεν ταλαιπωρεί τον ακροατή της ('Onions wrapped in rubber'), ο ήχος της ερήμου (και του έρημου) που τίποτε δεν έχει να κάνει με τις πιασάρικες φολκλόρ καρικατούρες των Calexico ('Ry Cooder'), η καθηλωτική electronica που δεν είναι ότι ακριβώς γνώριζες για τον όρο (On noble).
Το ορχηστρικό rock ίσως για πρώτη φορά (μετά από πολλά χρόνια) παύει να θεωρείται «προβληματικό» και φόρμα επιλεγόμενη από κομπλεξαρισμένους δεξιοτέχνες που ξέμειναν από στιχάκια και έμπνευση. Για να γίνει αυτό χρειάστηκε οι επιλογές των Tortoise να είναι τόσο «ανοιχτές», όσο και «προσεχτικές». Το dub δάνεισε τις τεχνικές του (όχι τη νοοτροπία του), η jazz την «ελευθερία» της (όχι τις αυθαιρεσίες), η μουσική του κόσμου την απεξάρτηση από τους συμβατικούς ήχους (μελόντικες, μαρίμπες κ.α. «όργανα» κάνουν την εμφάνιση τους)- όχι όμως και τη γραφικότητα της, τα soundtrack την ικανότητα της μουσικής να περιγράφει χωρίς να απεικονίζει, οι κιθάρες του David Pajo προκάλεσαν ανατριχίλες σε οπαδούς των Slint και όχι μόνο και η λέξη indie δε θα είναι ποτέ πια η ίδια!

«Έχουμε την τεχνολογία, χαμηλή και υψηλή. Έχουμε το συναίσθημα και τη διάθεση να φτιάξουμε τη δική μας μουσική, μέσα από τις μουσικές των άλλων. Έχουμε τα πιο ανοιχτά μυαλά στον πλανήτη και όταν το πάρετε ήδη χαμπάρι θα είναι αργά γιατί τότε όλα θα ακούγονται κουραστικά! Το δύστροπο θα γίνει βαρετό και η ανατροπή καθεστώς!» (αυτοί είναι οι στίχοι που οι Tortoise ποτέ δεν πρόσθεσαν στο ντεμπούτο τους LP!). 8/10 Άρης Καραμπεάζης

Millions now living will never die (1996 ,Thrill Jockey)

Djed
Glass museum
A survey
The taut and tame
Dear Grandma and Grandpa
Along the banks of the river.

Ο πρώτος, ομώνυμος δίσκος των Tortoise που κυκλοφόρησε το 1994, ίσως είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα ντεμπούτα της δεκαετίας, θα του αρκούσε όμως αυτός ο χαρακτηρισμός αν δεν αποτελούσε τον προάγγελο του 'Millions now living will never die' ενός από τους σημαντικότερους δίσκους των 90's και υπεύθυνου για τη δημιουργία του όρου post rock, μια που το LP αυτό με τις πρώτες ύλες του rock κατάφερε να ξεπεράσει το είδος και να γίνει σχολή για μια σειρά συγκροτημάτων που εμπνεύστηκαν από αυτό.

Το πρώτο κομμάτι του δίσκου -και ένα από τα ορόσημα του συγκροτήματος- αρκούσε για να δείξει την καινοτομία και την αντισυμβατική διάθεση των Tortoise. Ένα εικοσάλεπτο συνονθύλευμα από cool jazz, progressive rock, ambient, avant garde tropicalia, μινιμαλισμό και συνεχείς διαλόγους σιωπής και μετρονομικής ανησυχίας, που αγνοούσε επιδεικτικά τους στίχους και προκαλούσε με τη ριζοσπαστική του φόρμα, μοιάζοντας με μια χωρισμένη σε μέρη ρετροσπεκτίβα της σύγχρονης μουσικής ιστορίας. Πέρα από αυτό όμως, και τα υπόλοιπα κομμάτια του δίσκου δεν είναι παρά μια παρανοϊκή συγκατοίκηση του Miles Davis με τους Can, τους Faust, τον Ennio Morricone, τον Steve Reich, τον Gainsbourg και τους U.N.C.L.E.

Δύστροπα αρμονική συνύπαρξη jazz κουλτούρας, cut and paste τεχνικής, πειραματικού rock και στιλιζαρισμένης κινηματογραφικής pop κατευθείαν από τα 60's, που δημιουργεί έναν αλλοπρόσαλο αλλά άκρως γοητευτικό δίσκο, σταθμό στην ιστορία των Tortoise, αιτία αναγνώρισης της αξίας τους και τοποθέτησής τους σε αυτήν τη σπάνια και μυστηριώδη σέκτα των cult μουσικών.

Αγνοήστε ολόκληρη τη 'σχολή' που άθελά τους δημιούργησαν οι Tortoise, αφήστε πίσω κάθε μονότονο ή κουραστικό πειραματισμό στη μουσική, ασχοληθείτε μόνο με την απλή μελωδική pop, το δίσκο αυτό όμως πρέπει να τον έχετε στη δισκοθήκη σας.
Ίσως τελικά να είναι ο πιο ριζοσπαστικος punk (με την ουσιαστική σημασία του όρου) δίσκος της δεκαετίας. 10/10 Γιάννης Ασπιώτης

TNT (1998, Thrill Jockey)


TNT
Swing From The Gutters
Ten-Day Interval
I Set My Face To The Hillside
The Equator
A Simple Way To Go Faster Than Light That Does Not Work
Suspension Bridge At Iguazu Falls
Four-Day Interval
In Sarah, Mencken, Christ And Beethoven There Were Women And Men
Almost Always Is Nearly Enough
Jetty
Everglade.

Ποιος ψάχνει ένα καλό παράδειγμα για να κατανοήσει ότι το ροκ είναι τέχνη; Ποιος έχει κουραστεί να ψάχνει ανάμεσα στα εκατομμύρια ταλαντούχους και ατάλαντους που κυκλοφορούν την μουσική τους σε κλασσικές μορφές (cd, βινύλιο) και ηλεκτρονικές (mp3) για να ανακαλύψει ένα συγκρότημα ή ένα δίσκο που ανακαινίζει εκ βάθρων την άποψη του ακροατή για το πως πρέπει να βλέπει το σύγχρονο ροκ;

H απάντηση : Tortoise. Και ο δίσκος (ένας από την καταπληκτική δισκογραφία τους), προσωπικά για μένα ο καλύτερός τους : TNT και κατά τη γνώμη μου είναι το πιο ιδανικό παράδειγμα που καταδεικνύει το πως πρέπει να ενσκύψει κανείς πάνω από το ροκ με πειραματικό πνεύμα. Ένα σεμινάριο πειραματικής ενσωμάτωσης πάνω στα κλασσικά ροκ στοιχεία και το πνεύμα που πρέπει να διέπει αυτή την προσέγγιση. Δεν υπάρχουν τόσοι πολλοί δίσκοι που να είναι τόσο διάφανοι, που να μπορείς να δεις με τόση καθαρότητα "μέσα" τους, για να προσπαθήσεις να κατανοήσεις το πως αντιμετωπίζουν οι μεγάλοι καλλιτέχνες την μουσική δημιουργία.

Στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής και ανεξαρτήτως μουσικής κατηγορίας δεν είναι και πολλές οι περιπτώσεις που κάποιος "φορέας" (εταιρεία, συγκρότημα, καλλιτέχνης) αντιμετωπίζει αυτό που δημιουργεί αμιγώς σαν μορφή καθαρής τέχνης. Ακόμη και να έχει την βούληση να το κάνει (η δυνατότητα δεν αναφέρεται καν, πρέπει να υπάρχει εκ προοιμίου), τα πράγματα πλέον έχουν γίνει τόσο πολυσύνθετα που στην πορεία αλλάζουν, η βούληση μεταβάλλεται και το ληφθέν αποτέλεσμα από τον ακροατή είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες του marketing. Παρά το ότι έσπασα το κεφάλι μου να βρω κάτι αντίστοιχο με την μορφή που αντιμετωπίζουν την δημιουργία οι Tortoise, το μόνο που μπορώ κάπως να αντιστοιχίσω είναι το πνεύμα που διέπει την Chain Reaction και τον τρόπο που αυτή βλέπει το techno. Περίπου όπως οι Tortoise το rock.

Γι'αυτό και οι ηχογραφήσεις τους πίσω από διάφορα ονόματα (The Sea And Cake, Isotope 217, Toe 2000), γι'αυτό και οι παράξενοι τίτλοι των δίσκων και των τραγουδιών τους (Αlcohall - In Sarah, Mencken, Christ and Beethoven There Were Women and Men - A Simple Way to Go Faster than Light that Does Not Work - Gamera και άλλοι πολλοί), για τον ίδιο λόγο επίσης και τα καταπληκτικά και παράλληλα έξυπνα artworks των δίσκων τους (προσέξτε για παράδειγμα το "παιδικό" εξώφυλλο του TNT), ενώ θα ήταν μάλλον υπερβολικό να υπενθυμίσω ότι δεν έχουν κάνει ποτέ ούτε ένα video-clip.
Κατ'αρχήν επειδή γράφονται διάφορα περί post-rock, να ξεκαθαρίσω ότι οι Tortoise δεν πρόσκεινται στο post-rock. Το post-rock (ως συνήθως) είναι ένα ιδίωμα που φόρτωσαν στην πλάτη τους οι διάφοροι ενασχολούμενοι μαζί τους, γιατί πολύ απλά αυτό που παρουσιάζουν ηχητικά οι Tortoise (όπως και μια σειρά άλλων συγκροτημάτων) δεν υπάρχει μουσική κατηγορία που να δύναται να το συμπεριλάβει. Όπως δηλαδή ξεπήδησαν από το πουθενά ανύπαρκτοι όροι όπως το drill 'n' base και το speed garage.

Το TNT κυκλοφόρησε το 1998 και βέβαια είχαν προηγηθεί κι άλλες κυκλοφορίες των Tortoise. Όμως νομίζω πως στο TNT, η ηχητική διαδρομή τους περνά τόσο "ηχηρά" από την ψυχεδέλεια, την jazz, την ambient, αγγίζοντας σε κάποιες στιγμές ακόμη και ταχύτητες jungle και house.
Οι ίδιοι σίγουρα θα υποστήριζαν πως για να βγει αυτό το τελικό αποτέλεσμα του TNT, ακολούθησαν τον δικό τους (μοναδικό) τρόπο. Αποτυπώνοντας και ηχογραφώντας ιδέες που στην πορεία δουλεύονται και καταλήγουν σε κάτι απτό που πρωταρχικώς ικανοποιεί τους ίδιους. Kάθε δίσκος και ένας πειραματισμός γύρω από τις δυνατότητες τους αλλά και τις δυνατότητες επέκτασης αυτό που χρόνια τώρα ονομάζουμε ροκ. Και είναι ακόμη πιο σίγουρο, ότι τέτοιες ιδέες υπάρχουν ηχογραφημένες σε δεκάδες ταινίες που αργότερα θα αποτελέσουν την βάση των επόμενων δραστηριοτήτων τους.

Οι ίδιοι μαζί με τα δημιουργηθέντα side projects τους, λες και έχουν δημιουργήσει ένα δίκτυο, το οποίο απομονώνει μουσικές αποστάσεις χιλιάδων χιλιομέτρων, εισβάλλει μέσα τους και αλλάζει την ροή της πορείας τους καθιστώντας την προσηλωμένη αποκλειστικά στην δημιουργία προς χάριν του πειραματισμού που θα πάει την μουσική ένα βήμα πιο μπροστά. Δεν ξέρω αν αυτό γίνεται βάσει κάποιου αρχικού σχεδίου ή προέκυψε στην πορεία ή έτσι μόνο το λαμβάνω εγώ, ξέρω μόνο πως αυτό που ακούγεται από τους Tortoise είναι κάτι μοναδικό που δεν έχει ξανακουστεί και νομίζω ότι δεν μπορεί να επαναληφθεί και στο μέλλον ούτε και από τους ίδιους ακόμη.

Ένα ακόμη στοιχείο που διαφαίνεται παντού σε ότι έχει να κάνει με τους Tortoise αλλά και ειδικά στο TNT, είναι αυτή η θαυμάσια επιμονή τους να ξεφύγουν από την κλασσική μορφή σχηματοποίησης ενός group (κιθάρα, μπάσο, ντραμς). Καλοί οι Rage Against The Machine δηλαδή, αλλά απολύτως προβλέψιμοι. Για να προσπαθήσουμε όμως να προβλέψουμε που θα κινηθεί ηχητικά ο επόμενος δίσκος των Tortoise; Σιγά να μην το βρούμε...

Το TNT είναι ένας δίσκος που έχει παραχθεί και υλοποιηθεί μέσα στις βασικές φόρμες του ροκ. Κι όμως δεν είναι ροκ. Δείχνει σα να ανατρέπει τις ισορροπίες και να ρίχνει στον κάλαθο των αχρήστων, τις απόψεις που υποστηρίζουν ότι μια μπάντα που τα μέλη της έχουν σχεδόν διαφορετικά ακούσματα και διαφορετική άποψη για την μουσική, θα αποτελέσει γρήγορα διαλυμένη υπόθεση. ¨Ολες οι απόψεις χωρούν και όλες είναι ένα ακατέργαστο υλικό προς δημιουργική εκμετάλλευση. Αρκεί αυτοί που το διαχειρίζονται να είναι open mind άνθρωποι. Συνήθως στην τέχνη δεν συναντάς και πολλούς τέτοιους (μην την πατάτε από συνεντεύξεις που οι διάφοροι το παίζουν πρωτοποριακοί, η μάστιγα της "παράδοσης" έχει εμποτίσει τα πάντα για τα καλά) αλλά όταν τους συναντήσεις καταλαβαίνεις γιατί αριστουργήματα σαν το TNT δεν βγαίνουν κάθε μήνα.

Η προσεκτική ακρόαση του δίσκου δείχνει ότι οι Tortoise δεν έρχονται για να καταστρέψουν. Δεν θέλουν να γκρεμίσουν το ροκ και από τα ερείπια του να δημιουργήσουν κάτι άλλο, κάτι εντελώς καινούριο. Απλά προσθέτουν νέα στοιχεία σ'αυτό. Ο ορισμός του πειραματικού πνεύματος. Οι άλλοι χτυπιούνται ακόμη με ηλεκτρικές κιθάρες (δείτε για παράδειγμα τα heavy metal συγκροτήματα) κι άλλοι έχουν δει ότι το sampler παίζει σήμερα τον ρόλο που έπαιζε αυτή τις προηγούμενες δεκαετίες. Αν για να πιάσεις στα χέρια σου μια ηλεκτρική κιθάρα ή ένα ηλεκτρικό μπάσο και να αρχίσεις να δημιουργείς μ'αυτό δεν χρειάζεται να είσαι ιδιοφυής μουσικός, με το sampler δεν χρειάζεται καν να είσαι μουσικός.

Οι κλειδοκράτορες της γνώσης αντιδρούν, νομίζουν ότι κατέχουν στα χέρια τους κάτι μοναδικό που δεν θέλουν να το δουν να μοιράζεται, δεν θέλουν να βάλουν στην πρώτη γραμμή το πως η φαντασία και η έμπνευση θα γίνουν πιο εύκολα πράξη, θέλουν για να γίνεται πράξη να είσαι υποχρεωμένος να φτύσεις αίμα.

Οι Tortoise όμως το εφαρμόζουν αυτό στο TNT. Και ως χαρισματικοί μουσικοί, μας προσφέρουν ένα λόγο παραπάνω για να δικαιολογήσουμε το εκπληκτικό τελικό αποτέλεσμα. Μήπως μας ενοχλεί το house υπόστρωμα του In Sarah, Mencken, Christ and Beethoven There Were Women and Men δηλαδή; Όχι βέβαια, αντιθέτως που είναι καταπληκτικό και δείχνει ότι οι Tortoise είναι ανοιχτοί σε όλα. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι το house γεννήθηκε στην πόλη από την οποία κατάγονται, το Chicago.

Το ΤΝΤ είναι ένας fiction δίσκος που βιώνεται ως τόπος. Η "τοπολογία" του μοιάζει να είναι απλή και την ίδια στιγμή τόσο δύσκολη για να υπάρξει ως στιγμή μέσα στον χρόνο : Κλείνεις τα φώτα, ξαπλώνεις και σκέφτεσαι στο σκοτάδι. Το ΤΝΤ λες και έχει βγει για να συνοδεύσει μουσικά, μια στιγμή σαν αυτή. Ο "εκρηκτικός" του τίτλος ίσως βοηθά και στην λήψη σημαντικών αποφάσεων... Προσοχή γιατί ο John Mc Entire κρατά με τα δύο του χέρια την λαβή του εκρηκτικού μηχανισμού του ΤΝΤ. Mια λάθος απόφαση και είναι πανέτοιμος να την πιέσει με δύναμη... 9/10 Απόστολος Γρηγορόπουλος.

Standards (2001, Warp)

Seneca
Eros
Benway
Firefly
Six pack
Eden 2
Monica
Blackjack
Eden 1
Speakeasy.

(Έχοντας ήδη κερδίσει φανατικούς φίλους αλλά και ορκισμένους εχθρούς, η μπάντα από το Σικάγο αφού μέσα σε εφτά χρόνια και τρεις δίσκους κατάφερε να οριοθετήσει τον απόλυτα προσωπικό της ήχο και να γίνει σημείο αναφοράς για τον πειραματικό ήχο των 90's, επιστρέφει τώρα μέσα από τα στούντιο της Warp για να αποδείξει οτι αν κάποιος μπορεί να πάει τη μουσική αυτή λίγο πιο πέρα είναι απλά η ίδια...).

Αν το kraut rock των 70's ψάχνει τους φίλους του στα γραφεία των πολυεθνικών επιχειρήσεων και τα ακριβά κουστούμια, η cool jazz μετοίκησε δια παντός στην Ipanema και ο μινιμαλισμός, είτε είναι dub είτε ambient, κλείνεται όλο και περισσότερο στον εαυτό του, τότε τι μπορεί να ζητάνε από εμάς οι Tortoise όταν αναμειγνύουν όλα τα παραπάνω; Φυσικά την υπομονή μας και την από μέρους μας ανάγνωση του ήχου τους ως πιο προσιτή περιήγηση στους αντισυμβατικούς δρόμους της μουσικής των τελευταίων 30 ετών.

Μόνο που το 'Standards' κάθε άλλο παρά στοχεύει στο να φτάσει απλά τα κεκτημένα των προηγούμενων δίσκων τους, όπως δηλώνει ο τίτλος του. Αντίθετα προσπαθεί μέσα από ένα ισομερισμό των 'πεδίων δράσης' του συγκροτήματος τόσο να υποσκελίσει τη σαφή ταυτότητα του παρελθόντος του, όσο και να εμπλουτίσει την τωρινή με μια πνοή ηλεκτρονικής αύρας, που ωστόσο μένει μακριά από το να γίνει κυρίαρχη. Οι Tortoise, δεν έβγαλαν τελικά τον ηλεκτρονικό δίσκο που πολλοί ίσως να περίμεναν. Και αυτή όμως η άποψη ξεφτίζει μετά από κάθε ακρόαση του 'Standards'. Γιατί μπορεί τα καθαρά ηλεκτρονικά μέρη να είναι σχετικά δυσδιάκριτα, ωστόσο οι Tortoise συμπεριφέρονται στα συμβατικά τους όργανα σαν να πρόκειται να τα απομακρύνουν για πάντα από τον καθιερωμένο τους ρόλο, όπως τη διαστρεβλωμένη Αμερικάνικη σημαία στο εξώφυλλο του δίσκου. Αν και μουσικά διαφορετικοί, ωστόσο η αισθητική της rhythm section παραπέμπει -όσον αφορά τη μορφολογία και λειτουργική της- σε αυτήν του Amon Tobin. Ρυθμός που μέσα από τα χέρια διοχετεύεται στα όργανα και από εκεί παίρνει και την τελική του μορφή, δεν αφήνει όμως και σαφή περιθώρια σκέψης για το αν είναι τελικά ηλεκτρονικός, τουλάχιστον όσον αφορά το τελικό αποτέλεσμα. Αν όμως ο ρυθμός και η απόδοσή του δεν εντυπωσιάζει το συνειδητοποιημένο ακροατή, η μελωδία που πλέον σε αρκετά σημεία αγνοεί τη μετρονομία, δίνει το στίγμα αυτού του δίσκου.

Το 'Standards' είναι μάλλον ο πιο μελωδικός δίσκος των Tortoise, αυτός που εσκεμμένα παραμελεί τον ρυθμολογικό αυτοσκοπό και λειτουργεί ελεύθερα και τόσο αυτοσχεδιαστικά ωστε να μη θεωρείται το ηλεκτρονικό παραπαίδι της jazz. Παράλληλα, είναι και η πιο 'μοντέρνα' και άνθρωποκεντρική' δουλειά τους μέχρι τώρα, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπ'όψη το παγωμένο και απόλυτα πειραματικό 'Millions now living will never die' ή το free form ambient-jazz του 'TNT'. Ίσως τελικά το 'Standards' να 'συγγενεύει' περισσότερο με το αισθητηριακό κιθαριστικό ambient του πρώτου, ομώνυμου δίσκου, απομακρυσμένο όμως από την υφέρπουσα indie rock ατμόσφαιρα και πιο κοντά στις 'μηχανικές' επιταγές του 21ου αιώνα.

Η αντισυμβατική και 'αντιρόκ' συνοχή του 'Standards' επιβεβαιώνει οτι το post rock είναι απλά ένας όρος δισκοθηκονομίας, όχι μια λιτή μουσική περιγραφή. Και το 'Standards' όσο και αν δεν αγνοεί τη φουτουριστική jazz των Art Ensemble of Chicago, εισπνέει πλέον τον 'σοφιστικέ' αέρα της σαφώς πειραματικότερης Ευρώπης, όχι για να τον ενσωματώσει, αλλά για να του ανταποδώσει τη μέχρι τώρα εμπειρία του. Πάνω απ'όλα όμως, σημαντική δουλειά γιατί μπλέκει τα πράγματα ακόμα παραπάνω, απλουστεύοντας τις αισθητικές ή νοητικές επιδιώξεις των φίλων της απόκλισης από το συμβατικό και καταστρέφοντας την ιδεολογία της καθαρής και 'αβασάνιστης' μελωδίας.

Τελικά, το επιθυμητό τέταρτο βήμα από τους Tortoise δεν απογοήτευσε την προσμονή μας, μάλλον το αντίθετο. Τι θα λέγατε όμως αν σας έλεγα οτι το επιθυμητό, από μέρους μου, πέμπτο βήμα θα ήταν να βρουν μια άλλη δουλειά και να μας αφήσουν στην ησυχία μας;

Σημαντική η αρχή, το ίδιο και η συνέχεια, περισσότερο όμως το τέλος. Ένα τέλος που ερχόμενο την κατάλληλη στιγμή ανυψώνει τα ήδη κεκτημένα. 8/10 Γιάννης Ασπιώτης.

Quiz τέλους : ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΕ Ο ΟΡΟΣ 'Post rock' ΣΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΕΙΜΕΝΑ; (που να μας άρεζε κι όλας δηλαδή!)