Κοπιαστικές διευκρινίσεις
«Οι άκοποι απολογισμοί φέρνουν κοπιαστικές συζητήσεις» (λόγια του γέροντα Εσκιμώου της φυλής Τσάκσι)
Καλή φίλη με προέτρεψε να ανοίξω το board του mic («έχει γέλιο», επέμενε) γιατί έχει ξεκινήσει κάποια κουβέντα σχετικά με την περίληψη της ανασκόπησης του uncut. Ποιος να το φανταζόταν, ένα απλό πληροφοριακό σημείωμα, να προκαλούσε τόσα ... συναισθήματα. Οι αναγνώστες έθεσαν κάποιες απόψεις, άλλοι μ' ευγένεια κι άλλοι με αγένεια. Γράφω πάνω στις γνώμες όλων, για να ξεκαθαρίσω τη θέση μου. Οι αντιρρήσεις τους συνοψίζονται στα εξής :
Ζήτημα 1o : «Γιατί βάλατε στο mic ανασκόπηση του uncut; Αυτό περιμένουμε από σας;»
Έχοντας στο μυαλό μου την εικόνα ενός μέσου αναγνώστη του mic ομολογώ πως απογοητεύτηκα μ' αυτή την άποψη. Γιατί να γινόμαστε βρε παιδιά τόσο δυστυχείς και μαζοχιστές; Aν δε μας ενδιαφέρει ένα θέμα, δεν το διαβάζουμε. Αν δε μας αρέσει κάποιο συγκρότημα δεν πάμε στο αφιέρωμά του. Αν δε μας τραβάει ένα έργο δεν πάμε να το δούμε. Δε μας υποχρεώνει κανείς να χάσουμε χρόνο για κάτι που ούτε καν πληρώσαμε.
Νόμιζα πως όλοι κάνετε επιλογές του τι διαβάζετε, ακόμα κι από μας. Δηλαδή αν κάτσει ο καθένας μας και γράψει το ημερολόγιό του σε 300 σελίδες θα κάτσετε να το φάτε στη μάπα; Από τις 100 πχ κριτικές του mic έχω διάβασει τις 20 γιατί μόνο αυτές μ' ενδιέφεραν. Από τα 50 άρθρα τα 5, από τις 50 συνεντεύξεις τις 17. Αν δε σας ενδιαφέρει τι λέει αυτό το έντυπο μη μαζοχίζεστε βρε παιδιά. Είμαι σίγουρος πως όλοι είστε ενδιαφέροντες κι έχετε και πολλά άλλα πράγματα να κάνετε. Μη μας κάνετε να καθομαστε κάθε φορά να σκεφτόμαστε πως το ένα ή το άλλο θέμα μπορεί να μην ενδιαφέρει κάποιους ή όλους τους αναγνώστες. Αν κάναμε αυτό δε θα γραφόταν κανένα από τα κομμάτι ολωνών μας, σας διαβεβαιώνω.
Διαβάζει κανείς ολόκληρη μια εφημερίδα; Ένα μουσικό περιοδικό; Ακόμα και τα καλύτερα τεύχη που θυμάμαι στη ζωή μου δεν είχαν πάντα κομμάτια που μ' ενδιέφεραν. Αλλά τόβλεπα από τον τίτλο βρε παιδιά, άντε από την πρώτη παράγραφο. Αν καθόμουνα να διαβάζω όλα τα μουσικά κομμάτια που έπεφταν στα χέρια μου θα χρειαζόμουν 2 ζωές (δυστυχισμένες). Φαντάζεστε να τα διάβαζα όλα και νάγραφα μετά στους συντάκτες «δεν το περίμενα αυτό από σας, να αναφερθείτε σε τέτοιο θέμα, περίμενα κάτι άλλο κλπ.»; Δε μπορώ να φανταστώ πιο άσκοπη μοναχική δυστυχία. Κι εγώ ένοιωσα δικτάτορας που προκάλεσα τέτοια δυσφορία στα παιδιά.
Ζήτημα 2ον : «Ο συντάκτης του κομματιού είναι απαράδεκτος, εφόσον δεν ήξερε όλα τα ονόματα της ανασκόπησης».
Όποιος θέλει τον μουσικογραφιά να έχει γνώση πλήρη όλων των ονομάτων - μουσικών - δίσκων που κυκλοφορούν τότε θα πρέπει να τα στάξει. You get what you pay. Το μικάκι είναι τσάμπα και νομίζω το χαιρόμαστε όλοι αυτό, και κυρίως οι αναγνώστες. Αλλά να θυμόμαστε πάντα πως το γράφουν άνθρωποι σαν κι εσάς. Που σημαίνει πως ψάχνουν, ακούν, συγκρίνουν, αλλά μόνο ότι πέφτει στα χέρια τους (και ύστερα από αγωνιώδη προσπάθεια). Κανείς δε μας δίνει τίποτα φρη.
Ποιοι είστε εσείς που ζητάτε ο κάθε συντάκτης ενός φανζίν να ξέρει τα πάντα κι όλους; Προσωπικά το μόνο που ζητάω από μουσικά έντυπα είναι ο συντάκτης νάχει ακούσει όσο περισσότερα πράγματα είναι δυνατόν και απ' όλες τις εποχές, για να ανιχνεύει επιρροές, αντιγραφές, ηχοσχέσεις. Να ψάχνει πληροφορίες (ένα βαρετό παρτ της ιστορίας που το παίρνετε έτοιμο στο πιάτο) και να επιλέγει αυτές που πιθανώς ενδιαφέρουν τους υπόλοιπους. Να αγαπάει το είδος για το οποίο γράφει, άρα να το κρίνει και από συναισθηματική άποψη. Αυτά είναι όσα πρέπει νάχει ο συντάκτης ενός φανζίν.
Αν θέλετε πλήρεις γνώστες που ξέρουν τα πάντα που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή εδώ έξω παντού, υπάρχουν έντυπα, τα ξέρετε, αγοράστε τα. Αλλά τα έντυπα αυτά έχουν τεράστια κονδυλάκια και τα έχουν στη διάθεσή τους. Αν θέλετε να γίνει το ίδιο, θα πρέπει ή να γίνουμε κάτι άλλο (πάντως όχι φανζίν) ή να τσοντάρετε. (Τουλάχιστον στείλτε καμιά διαφήμιση και προς τα δω, σε περισσότερους δίσκους θα πάει, όχι σε πίτσες - εκδ.). Και υπάρχει και η άποψη πως τέτοιοι άνθρωποι δεν υπάρχουν και πως οι πραγματικά ελάχιστες εξαιρέσεις δεν αρκούν.
Συνεπώς, φυσικά και δεν είμαι παντογνώστης, όπως και κανείς άλλος φανζινογραφιάς. Ξέρετε κανέναν; Γράψτε το όνομά του, δημόσια παρακαλώ. Θα σας στείλω διακριτικά, τουλάχιστον 5 δικά του μαργαριτάρια (έχω χρυσελεφάντινη μνήμη). Σας τραβάει όμως αυτή η δραστηριότητα;
Ζήτημα 3ον : «Ο συντάκτης προσποιήθηκε πως ξέρει όσα έγραφε για να το παίξει γνώστης κλπ.». «Έκανε λάθος σε 2 ονόματα κλπ».
Αυτό μου έκανε πραγματική εντύπωση κι έβαλα 6 φίλους-γνωστούς να διαβάσουν το κομμάτι και να μου πούνε αν φαίνεται κάτι τέτοιο. Όλοι μου είπαν πως ήταν ολοφάνερο πως επρόκειτο για περίληψη ενός ξένου κειμένου, σαν δελτίο τύπου σχεδόν. Πώς σας φάνηκε βρε παιδιά πως τάχω ακούσει όλα; Επρόκειτο καθαρά ένα πληροφοριακό σημείωμα. Το έγραψα στην εισαγωγή ρεεεε! «Σχολιάζοντας κι επεμβαίνοντας». Oύτε τον επίλογο δε διαβάσατε; «Με τούτον τον ετοιματζίδικο κι άκοπο ανασκοπισμό...». Αν έγραφα για τον κάθε δίσκο τα δικά μου σχόλια θα ήταν άκοπος; Γαμήσι θάτανε! Θάταν ετοιματζίδικος; Όχι βέβαια. Πότε θα μάθουμε να διαβάζουμε έστω between the lines? Μέχρι πότε θα πρέπει να διευκρινίζουμε και να εξηγούμε τους «υπαινιγμούς» μας;
Απλά έβαλα σε κατηγορίες κάποια είδη για να πάρουμε ευκολότερα μια εικόνα (παλιά φρουρά, νέοι καταξιωμένοι, δευτερόδισκοι, νέο αίμα, φολκ). Και όπου είχα ίδια άποψη, φαινόταν. Όσοι το κατάλαβαν είναι εξυπνότεροι από σας; Δε νομίζω. Νόμιζα πως χρόνια διαβάζοντες, θα καταλαβαίνατε πότε κάποιος γράφει εξ ιδίας επαφής, και πότε όχι. Eιλικρινά δε φαινόταν πως είχα ακούσει και συμφωνούσα για τους δίσκους των Waits, Lips, BadlyDrawn, Beth, ενώ των Queens, Notwist, και τόσων άλλων αντέγραψα και τις ίδιες τις φράσεις του περιοδικού, βάζοντας εισαγωγικά; Όχι αφηρημένοι αναγνώστες παρακαλώ! Ούτε βιαστικοί, εφόσον είναι μετά να κάνουν και κάποιο σχόλιο.
Για να κλαφτώ κιόλας, μακάρι να είχα ακούσει όλα τα 60 αυτά δισκάκια. Eξακολουθώ να ζω με τέτοια όνειρα και μάλλον με τέτοια θα πεθάνω... Ξεκολλήστε απ' αυτή τη καχύποπτη / ζηλιάρικη αντιμετώπιση όοοοολων των συντακτών ενός περιοδικού ότι το παίζουν γνώστες, ότι θέλουν να σας βγουν στη μούρη πως τα ξέρουν όλα. Και γενικά μη μυθοποιείτε τους συντάκτες. Κοντεύω τα 40 κι δεν έχω ακούσει ούτε τους μισούς δίσκους απ' όσους θάπρεπε. Και στοιχηματίζω πως αγοράζω τους λιγότερους δίσκους απ' όλους σας, δυστυχώς.
Όσο για το μείζον θέμα του ότι ο πώς τον λένε τον ΕλΝΤι και τους άλλους, τι να πω; Δεν ασχολούμαι προσωπικά με το είδος της ραπ, που όταν είναι νέτη σκέτη, γίνεται χειρότερη, προβλέψιμη κι επαναλαμβανόμενη κι απ'το μέταλ, το detroit techno και την ουγγαρέζικη φολκ. Ειδικά αυτωνών άκουσα 1-2 του και μου φάνηκαν ελεεινά. Ούτε τον άλλον τον γραφικό άκουσα, μου το δώσανε κι έμινεμ στα ράφια μου, απλά δεν είναι το είδος μου. Αν είναι το δικό σας, ωραία! Γιατί δεν γίνεστε συντάκτες ειδικής στήλης που θα μας προτείνει τα καλύτερα του είδους με την ανάλογη επιχειρηματολογία; Πιθανώς μπορέσω κι εγώ κι άλλοι και πάρουμε προτάσεις, κι ακούσουμε κι αυτό το είδος. Αλλά μη γίνετε όμως δυστυχείς και μ' αυτή την άποψη, σας παρακαλώ. Είναι προσωπική κι όταν λεμε προσωπική, εννοούμε προσωπική.
Όσο για τον Scnheider TM μην μπούμε σ' αυτή τη διαδικασία. Μου θυμίζετε το αντίστοιχο μείζον πρόβλημα των φανς : είναι o Jack ή οι Jack? Ο Shack ή οι Shack? Ο Jah Wobble ή οι Jah Wobble? Ακόμα και sites/zines περσονών στυλ Sonic Boom πάντα χρησιμοποιούν το they αντί για το he. Δεν παίζουν μόνοι τους βρε παιδιά. Ο Φάμελλος τώρα λέγεται Φάμελλος σκέτος, αλλά οι (ίδιοι κιόλας) ποδηλάτες εξακολουθούν νάναι από πίσω του. Αν είναι ένας είναι εντελώς μόνος του, αλλάζει. Ο Schneider όμως δεν είναι - λεπτομέρειες στο προηγούμενο Uncut. Και φυσικά ούτε αυτούς τους έχω ακούσει, αλλά εφόσον ενδιαφέρθηκες καλέ φίλε, θάθελα να μου τους αντιγράψεις. Ταχυδρομικά έξοδα δικά μου, και ανάλογη ανταλλαγή με κάτι που δεν έχεις. Περιμένω μέηλ.
Ζήτημα 4ο : «Γενικώς άλλα περιμένουμε άλλα μας δίνετε. Όχι αντιγραφές, αλλά απόψεις. Όχι λίστες άλλων κλπ.»
Οι γνωστές ομαδοποιήσεις. Από τη μια οι συνάκτες, από την άλλη οι ακροατές. Δεν είστε ένα ενιαίο σώμα βρε παιδιά, ούτε εμείς είμαστε. Κι αν ο ένας λέει δεν θέλω λίστες, άλλοι μου λένε «δώστε μας λίστες, να τις έχουμε στο λεπτό χωρίς ψαξίματα». Κι αν ο κάποιος από σας είπε, λίστες απειρες έχει το τάδε σάιτ, πολλοί άλλοι δεν το ξέρουν. Κι αν το ξέρανε, πολλοί άλλοι δε θέλουν να χάνουν χρόνο για να πάνε σε πέντε σάιτ ενώ μπορούν να τα έχουν έτοιμα σ' ένα. Εδώ 5 φίλους έχω κι ο καθένας μου λέει το μακρύ και το κοντό του. Κάντε αφιερώματα, τα έχουμε ανάγκη, λέει ο ένας. Μην κάνετε, τα βαρεθήκαμε λέει ο άλλος. Κάντε εμβριθείς κριτικές, περιεκτικές, προσωπικές λέει ο ένας. Σύντομα κείμενα παρακαλώ λέει ο άλλος. Κι αν κάποιος σας λέει κάντε ανασκόπηση, θέλουμε τη γνώμη σας άπειροι άλλοι λένε μην κάνετε λίστες, θέλουμε κείμενα. Δε γίνεται να κάνουμε το ένα ή το άλλο. Κάνουμε όσα περισσότερα και διαφορετικά γίνεται, κι όποιος δεν ενδιαφέρεται είπαμε τι κάνει. Όσο για το ότι θέλετε απόψεις, ε τι διάολο, όλη τη χρονιά τι άλλο διαβάζετε απ' το μικ; Απόψεις και δελτία τύπου/πληροφορίες. Αυτή η ανασκόπηση ήταν ένα μπασταρδάκι : είχε λίγο κι απ' τα δύο (και λέγοντας άποψη εννοώ αυτή των uncuts).
Ζήτημα 5ο : «Ο συντάκτης είναι βλάκας, εφόσον δεν του αρέσουν οι De Phazz και προτιμάει τους Flaming Lips».
Για συγκρίσεις ονομάτων δεν θα μπω στη διαδικασία. Είναι από τους λόγους που ποτέ δεν άνοιγα το board. Η κουβέντα για το αν είναι καλοί κάποιοι ή όχι σε μια πρόταση αντί να γράψουμε κομμάτι να το διαβάσουν κι άλλοι μου φαίνεται φρικτά βαρετή. Όσοι δεν είστε πιτσιρίκια θα θυμάστε τις απίστευτες μπαρουφοδιαμάχες αναγνωστών του Ποπ και Ροκ με τον Πητ Κωσταντέα περί Peter Hammill κι αρκετών αλλωνών, με τον Γιάννη το Μαλαθρώνα για το "Wall" και το "Final Cut". O ένας να λέει όχι είναι φοβεροί κι ο άλλος όχι δεν είναι. Ο ένας παίζουν τρομερά, ο άλλος όχι είναι άσχετοι. Ο ένας είναι μάπα, ο άλλος όχι είναι η πεμπτουσία. Και δώστου μάχες στυλ ποδοσφαρικό ντέρμπυ. Μην κάτσουμε ν' αρπαχτούμε βρε παιδιά και γι αυτό! Πώς να γίνει δηλαδή; Άλλος θεωρεί το των Boards of Canada το καλύτερο της χρονιάς κι άλλοι μεταξύ τους κι εγώ, τους έπιασε εκνευρισμός απ' το μονότονο μπλι μπλι. Πρέπει ένας από τους 2 να πεθάνει; Γιατί να μη γραφτεί η άποψη και των μεν και των δε; Όχι όμως η άποψη πάνω στην άποψη του άλλου. Μουσικό περιοδικό είμαστε, όχι ανθρωπολογικo - ψυχολογική επιθεώρηση.
Εφόσον κάποιοι λένε «ας συζητήσουμε για τη μουσική» (αν και πιστεύω πως δε βγαίνει άκρη με τέτοια) γιατί να μη γίνει με κριτικά κομμάτια; Θάτανε το καλύτερο. Μη γράφετε τις αντιρρήσεις σας στα board. Οι καμιά εκατοστή γνωστοί που ξέρω πως διαβάζουν συνεχώς το mic κι άλλοι διακόσιοι περίπου αναγνώστες που μια τουλάχιστον φορά μίλησα μαζί τους, δεν τα διαβάζουν ποτέ. Λένε πως πέρα από την πλήξη, προτιμούν ο χρόνος ηλεκτροβόλτας να χαραμιστεί σε κάτι καλύτερο. Αντίθετα, γράψτε ένα κομμάτι, στείλτε το. Μη μου πείτε πως δεν έχετε δει την ειδική ένδειξη στο δεξί της σελίδας. Γιατί δεν το κάνετε; Γιατί υπερτερεί η τεμπελιά; Και εδώ δε μπορώ ν' ακούσω το «δεν υπάρχει χρόνος». Εφόσον υπάρχει χρόνος να κάτσετε να στείλετε μεηλ, θα έχετε και για το άλλο.
Θάτανε το καλύτερο πράγμα, να υπάρχει πχ μια κριτική συνεργάτη για το τελευταίο των Flaming Lips και από δίπλα 5-6 γνώμες αναγνωστών που επαυξάνουν ή (ακόμα καλύτερα) διαφωνούν! Τότε θα τις διαβάζαμε όλες και θα μπορούσε ο ενδιαφερόμενος να πάρει όχι μια αλλά περισσότερες κριτικές. Έχω την ίδια «ανάγκη» από την κριτική σας, όσο κι εσείς από τη δική μου, ειλικρινά. Αντί να μπαίνω στα σάιτ του κάθε γκρουπ που βλογάει τα γένια του, θα προτιμούσα το αντίκτυπο σ' έναν ακροατή σαν κι εμένα. Δεν τα ξέρουμε όλα, δεν είμαστε αυτάρκεις, βοηθείστε μας.
Zήτημα 6ο : Ο συντάκτης κακώς χαρακτήρισε «ανασκοπικές μπουρδολογίες» τις ανασκοπήσεις άλλων εντύπων ενώ «στη χώρα μας γίνονται πολύ καλές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια ανασκοπήσεων».
Το βρίσκω ασαφές και ολίγον ντροπαλό. Ποιες βρε, πού, από ποιους; Γιατί δε μας λές κι εμάς; Γιατί δε μοιράζεσαι την άποψή σου εφόσον όλοι εδώ υποτίθεται το ίδιο κάνουμε; Γιατί αν εννοείς αυτές που μυρίζομαι, πιθανώς φοβάσαι το μαζικό κράξιμο. Μ' ενδιαφέρει όμως το θέμα, και πραγματικά μπορεί να μου έχουν διαφύγει. Περιμένω να στείλεις απάντηση με έντυπο και τεύχος καλέ φίλε. Αλλιώς η αντίρρησή σου είναι σα να μην υπήρξε ποτέ.
Ζήτημα 7ο : «Έβαλε την ανασκόπηση του uncut για να γλιτώσει τη δική του».
Βρε φίλε πού νομίζεις πως απευθύνεσαι; Σε κανέναν υπάλληλο πολυεθνικής που κάνει σε καθημερινό δεκάωρο το καθήκον του; Αν είχες ή έχεις κανένα αφεντικό στη δουλειά σου που σου κάνει τη ζωή δύσκολη διατάζοντας πράγματα (που αγωνίζεσαι μετά με κάθε τρόπο να γλυτώσεις) το καταλαβαίνω. Τόχω ζήσει κι εγώ, είναι το τραύμα της ζωής μου, αλλά εδώ είναι αλλιώς τα πράγματα, ξεκόλλα. Κανείς στα φανζίν δεν υποχρεώνει κανέναν. Έτσι νομίζεις πως γίνονται όλα παντού; Πήγαινε στην περσινή ανασκόπηση, ήμουν ο μόνος που δεν παρέδωσε σημείωμα. (Πώς σου διέφυγε αυτό;) Κι ο λόγος που δεν παραδόθηκε σημείωμα ήταν απλούστατος, για να δείς πως πραγματικά δεν έχει κανείς εδώ διάθεση να το παίξει (), ήταν ότι δεν άκουσα τόσους πολλούς δίσκους πέρσι ώστε να μπορώ να βγάλω δεκάδα. Δε λέω το νούμερο που θάθελα, γιατί θα με πείτε τελειομανή.
Ζήτημα 8ο : Για να το κλείσουμε...
Δεν είχα καμμιά πρόθεση να ειρωνευτώ κανένα απ' τα παιδιά που έγραψαν τη γνώμη τους. Διαφωνώ βέβαια μ' αυτούς που λένε πως το Board είναι ο καθρέφτης των αναγνωστών ενός εντύπου. Δεν είναι, όπως και ποτέ δεν ήταν οι σελίδες αλληλογραφίας. Για τον απλούστατο λόγο ότι οι ευχαριστημένοι αναγνώστες ποτέ δε γράφουν γράμματα. Πότε διαβάσαμε τεύχος, άρθρο, βιβλίο και στείλαμε ευχαριστήριο γράμμα; Άντε ένας στους χίλιους. Εγώ πάντως ποτέ. Χωρίς παρεξήγηση και για τους λόγους που ανέφερα, δεν μπαίνω ξανά στο Board. Αν ένας φίλος επιθυμεί οπωσδήποτε να μου γράψει κάτι, ας κάνει τον κόπο να το στείλει και στο μέηλ μου.
Όταν αγόρασα το περιοδικό, βρήκα την ανασκόπησή του ενδιαφέρουσα και σκέφτηκα τους φανς. Πως μπορεί να θέλουν να πάρουν κι άλλη μια εικόνα της χρονιάς, πέρα από τις δικές μας. Σκόπευα κιόλας να συγκεντρώσω φέτος όλες τις ανασκοπήσεις, από των πιο καθιερωμένων εντύπων έως των πιο μικρών φανζιν που θα μπορούσα να βρω. Μη κοροϊδέψετε αλλά έχασα κάνα πεντάωρο μεταφράζοντας, κατηγοριοποιώντας και συντάσσοντας το έγγραφο. Αν είναι όμως να πρέπει να ξέρω κι όλα τα γκρουπ, όπως απαιτήσατε, άσε καλύτερα. Άντε, την γλιτώσατε.