Talk Talk - Laughing stock
Δύσκολο να πιστέψεις πως αυτός ο φευγάτος δίσκος, φτιάχτηκε απ'το γκρουπ, που στα πρώτα χρόνια του έβγαλε τα "It's my life" και "Such a shame". Του Θανάση Φωτιάδη
1. Myrrhman
2. Ascension Day
3. After The Flood
4. Taphead
5. New Grass
6. Runeii
(Verve, 1991)
Τι ακριβώς μπορείς να γράψεις για ένα άλμπουμ που αξίζει μόνο την υπερπολύτιμη σιωπή σου; Κάτι πρέπει να γράψεις, οι λέξεις είναι έτσι κι αλλιώς ένας αναγκαίος συμβιβασμός για την εγκαθίδρυση μιας κάποιας επικοινωνίας. Οπότε...
Με αυτή τη σκέψη ξεκίνησα να γράφω αυτό το κείμενο, με αφορμή την επανακυκλοφορία του Laughing Stock των Talk Talk σε βινύλιο. Σκεφτόμουν και πόσο σημαντική είναι η σιωπή χαραγμένη στο βινύλιο, αυτό το χρατς-χρουτς αναλογικού θορύβου που κρύβει μέσα του την ανθρώπινη αναμονή και τις γλυκιές προσδοκίες για το τί έπεται. Αλλά είναι που το ριμάδι το βινύλιο (και το συγκεκριμένο άλμπουμ ιδιαίτερα) δεν είναι φτιαγμένο για τη δική μας εποχή. Θέλει χρόνο και αγάπη για πράγματα που χρειάζονται τη δική μας ενεργό συμμετοχή. Όπως ήταν κάποτε και η μουσική, πριν γίνει χαλί για οποιαδήποτε άλλη ενέργειά μας, πριν χρησιμοποιηθεί για να συνοδεύει το ακατάσχετό μας shopping.
Έτσι ο Mark Hollis και η παρέα του, μετά από κάτι χιτάκια, πλατίνες και χαμόγελα για διαφημιστικά, αποφάσισαν να τα βάλουν με τον επιταχυνόμενο χρόνο και να κυνηγήσουν την αθανασία μέσα από την απομόνωση και τον στοχασμό. Δεν γνωρίζω τις ακριβείς συνθήκες μέσα στις οποίες ηχογραφήθηκαν τα 2 τελευταία τους άλμπουμ, τί έπιναν, έτρωγαν και τί κατάπιναν οι μουσικοί με τους οποίους συνεργαζόταν τότε αυτή η αινιγματική προσωπικότητα. Γνωρίζω μόνο ότι μετά από αυτά τα άλμπουμ, λες και άνοιξε η γη και τους κατάπιε, λες και ήθελαν απλά να πουν κάτι στον κόσμο και να εξαφανιστούν. Κι αν κάποτε το "live fast/die young" ήταν ο πανκ τρόπος ζωής, ο Mark είχε κάτι άλλο στο νου του: "Πες ότι έχεις να πεις με το καλύτερο δυνατό τρόπο και δίνε του!".
Οι Talk Talk είχαν βάλει πλώρη για το Laughing Stock 3 χρόνια πριν με το Spirit of Eden, έναν εξίσου αινιγματικό δίσκο, με τεράστιες παύσεις που χρησιμοποιούνται ως μουσικό υλικό, ιδιαίτερο ήχο και ξεσπάσματα θορύβου. Έναν εντελώς free pop δίσκο με jazz πινελιές και δομές αυτοσχεδιαστικές. Στο Laughing Stock τα χαρακτηριστικά αυτά συνεχίζουν να υπάρχουν αλλά το υλικό "δένει" καλύτερα. Σαν κάποιος να φαντάστηκε εξολοκλήρου τον δίσκο, σαν να τον "άκουσε" ως μια ολότητα πριν ακόμα ηχογραφηθούν οι πρώτες του νότες. Και τί νότες! Μετά από 18 ολόκληρα δευτερόλεπτα σχεδόν σιωπής, όπου ακούμε τον ενισχυτή να ετοιμάζεται για το τρέμολο της κιθάρας που ακολουθεί με μια ατέχνως παιγμένη συγχορδία, διάφορα όργανα κάνουν την είσοδό τους για να προετοιμάσουν τη συναισθηματικά φορτισμένη φωνή του Mark Hollis που χτυπάει τις νότες με μια αυτοσχεδιάζουσα υπομονή και με μια φυσική ελαφρότητα χαρακτηριστική του δίσκου. Πράγματι, τα πάντα κινούνται εδώ με μια αισθαντική ελαστικότητα, ακολουθώντας σχεδόν μια φυσική πορεία, με ανεξέλεγκτες δυνάμεις που κάνουν την εμφάνισή τους (ως ακραία καιρικά φαινόμενα) για να ανατρέψουν οποιεσδήποτε προσδοκίες μπορεί να έχει ένας συμβατικός ακροατής. Κι ακόμα μετά από χρόνια ακρόασης υπάρχουν ακόμα γωνιές κρυφές, συχνότητες αναπάντεχες και ο τρόπος ακρόασης μπορεί να αλλάξει από στιγμή σε στιγμή, κάποιες φορές αφαιρείσαι και αφήνεσαι, κάποιες φορές η μουσική ζητάει την απόλυτη αυτοσυγκέντρωσή σου, κάποιες φορές σιγοντάρεις, κάποιες φορές δέχεσαι επίθεση, κάποιες φορές πρέπει απλά να παραδοθείς στην απαράμιλλη ομορφιά των ήχων που σε περικλείουν.
Και για να μην ξεφύγω, θεωρώ τους 2 αυτούς δίσκους των Talk Talk ως προάγγελους του OK Computer. Αν θέλετε να το πείτε artrock δεν θα είχα αντίρρηση, το Spirit of Eden και το Laughing Stock παραμένουν πάντα μια ακατέργαστη σπάνια απόλαυση που δεν περιέχει κυρίαρχα στοιχεία από ένα συγκεκριμένο μουσικό είδος. Είναι ένα παράξενο και άκρως εξαιρετικό αμάλγαμα αισθήσεων και παραισθήσεων. Περιμένω μια ολόκληρη νέα γενιά να ανακαλύψει τους δίσκους αυτούς και να τους κοπιάρει αδιάκοπα. Αμφιβάλλω για το αποτέλεσμα, αλλά και μόνο η προσπάθεια αξίζει. Κυρίως όμως περιμένω από τους τζαζίστες να γίνουν ξανά επίκαιροι, κύριοι το Laughing Stock είναι η πύλη σας για το νέο άγνωστο (κοινώς, για τα indie χωράφια).