Polly Jean Harvey

ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ

River Anacostia
από το “The Hope Six Demolition Project” (2016)
Play >

Όλα ξεκινούν με έναν ψίθυρο, με ένα σιγανό μουρμουρητό που πηγάζει από τα στόματα μιας ανδρικής χορωδίας, σαν ταπεινό ρυάκι, του οποίου τα ύδατα κυλούν μέχρι να ενωθούν με τον μεγάλο ποταμό της φωνής της Polly. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν ψαλμό, για ένα αφροαμερικανικό σπιρίτσουαλ που οι ρίζες του χάνονται στις αρχές του 19ου αιώνα, στην εποχή πριν τον Αμερικανικό Εμφύλιο, στις ημέρες της δουλείας, των σκλαβοπάζαρων του Νότου και της μεγάλης φυγής των σκλάβων προς τον ελεύθερο Βορρά. Είναι το “Wade in the Water”, η μελωδία που τραγουδούσαν οι Αφροαμερικανοί οι οποίοι τσαλαβουτούσαν στα νερά των ποταμών ώστε να μην μπορούν να μυρίσουν και να ακολουθήσουν τα ίχνη τους τα κυνηγόσκυλα των masters τους που τους είχαν πάρει στο κατόπι.

Η PJ Harvey δανείζεται το συμβολικό φορτίο αυτού του θρυλικού υμνητικού για να μας παρουσιάσει τον προορισμό αυτών των φυγάδων, την πρωτεύουσα του ελεύθερου αμερικανικού έθνους, την Washington D.C. των σημερινών Αφροαμερικανών που κατοικούν στις φτωχές συνοικίες του ποταμού Anacostia του επονομαζόμενου και «ξεχασμένου ποταμού της D.C.». Σε αυτή την άγνωστη όψη της αμερικανικής πρωτεύουσας κατοικούν άνθρωποι σαν τον Freddy, τον Αφροαμερικανό ταβερνιάρη που σερβίρει τα καλοψημένα παϊδάκια του στον γερουσιαστή Frank Underwood μέσα στο noir σύμπαν του τηλεοπτικού “House of Cards” και εκπροσωπεί παράλληλα ένα λησμονημένο πρεκαριάτο που σιγομουρμουρίζει μαζί με την Polly: “What will become of us? Oh...”.

Ο Νίκος Δασκαλάκης παρουσιάζει τη ραδιοφωνική εκπομπή «A Hard Day's Night» κάθε Τετάρτη, 22:00-00:00, στο Amagi Radio.

ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ DOE

The Whores Hustle and the Hustlers Whore
από το “Stories from the city, stories from the street” (2000)
Play >

Η σχέση με την εν λόγω κυρία - μέχρι τα 18 μου περίπου - ήταν ένα εξώφυλλο του πάλαι ποτέ θρυλικού Ποπ+Ροκ στο σαλόνι του πατρικού μου. Η μαυροφορεμένη, αέρινη μορφή της από το εξώφυλλο του “Stories from the city, stories from the street”, ήμουν σίγουρος πως μου έκλεινε πονηρά το μάτι πίσω από τα μαύρα της γυαλιά.

«Γλυκιά είναι αλλά δεν θα ενδώσω». Ήταν η εποχή του metal και ένα γυναικείο άκουσμα ήταν το τελευταίο που θα ήθελα να ακούσω εκείνη την περίοδο (εκτός κι αν συνοδευόταν από συμφωνικές ορχήστρες και άγριες αντρικές φωνές).

Μέχρι που κάποια στιγμή, όντας στο πρώτο έτος της φοιτητικής μου ζωής,  φεύγοντας από τη σχολή με έναν από εκείνους τους καθηγητές που συναντάς, συνήθως, μόνο σε κινηματογραφικές ταινίες, εκείνους που σου αλλάζουν τη ζωή με μια κίνηση ή μια πρόταση τους, περάσαμε από το παρκαρισμένο αυτοκίνητο του και αφού το σκέφθηκε λιγάκι, άνοιξε το μικρό ντουλαπάκι των μεγάλων μυστικών και μου έβαλε στο χέρι τον δίσκο με τη γλυκιά, μοιραία κοπελίτσα. «Για να μάθεις να ακούς και τίποτε άλλο».

 Δεν χρειαζόταν να ειπωθεί κάτι άλλο. Γύρισα σπίτι και έβαλα να ακούω το cd. Ο τίτλος του συγκεκριμένου τραγουδιού μου τράβηξε κατευθείαν τη προσοχή και όταν ήρθε και η σειρά του πρέπει να έπαιξε στο repeat αμέτρητες φορές, χωρίς διακοπή για νερό, αλκοόλ, τροφή ή άλλες βασικές ανάγκες που δεν προτίθεμαι να κατονομάσω.

Δεν ξέρω τι ακριβώς ήταν. Οι στίχοι; Το punk-χωρίς-να-είναι-punk παίξιμο; Η φωνή που ούρλιαζε στάζοντας ταυτόχρονα μέλι; Αυτός ο στυλιζαρισμένος θόρυβος στη γαλαρία του τραγουδιού; Κάτι από αυτά πρέπει να ήταν κι ίσως όλα τα παραπάνω μαζί γιατί  το κορίτσι της διπλανής πόρτας είναι ακόμα στη δισκοθήκη μου να μου ρίχνει πονηρές ματιές πίσω από ένα ζευγάρι γυαλιά, από μια κιθάρα από ακονισμένους στίχους και μουσικές. Και τολμώ να πω πως είναι μια υγιής σχέση.

"Speak to me the language of love
The language of violence, the language of the heart".

Ο Αναστάσης Doe είναι ο κιθαρίστας των Jane Doe.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΟΛΑΚΗΣ

Dollar, Dollar
από το “The Hope Six Demolition Project” (2016)
Play >

Όταν με ρωτούν ποιο είναι το αγαπημένο μου τραγούδι, τα τελευταία χρόνια σκέφτομαι πάντα πόσο αυτό αλλάζει ανάλογα με τα κριτήρια επιλογής. Υπάρχουν αυτά που μου αρέσει να χορεύω, κάποια που μου αρέσει να τραγουδάω στο ντουζ, κάποια που μου αρκεί να διαβάσω τους στίχους τους. Λίγα, ίσως λιγότερα από ότι θα ήθελα, μοιάζουν γραμμένα για να επενδύσουν μουσικά και να αποτυπώσουν φωτογραφικά κάποια καθοριστικά γεγονότα της ζωής.

Το “Dollar, Dollar” το άκουσα την ημέρα της κυκλοφορίας του τελευταίου δίσκου, την περίοδο που το προσφυγικό στην Ελλάδα κορυφωνόταν, και που εγώ έτυχε να τραβολογιέμαι εκ του ασφαλούς στην ανθρωπιστική βοήθεια. Γραμμένο έπειτα από την επίσκεψη της PJ στο Αφγανιστάν, αποτυπώνει, με αμεσότητα φωτορεπόρτερ που υποστηρίζεται από τη λιτή ενορχήστρωση, όλη την εμπειρία της επαφής ενός δυτικού με την εξαθλίωση, όπως και τη δική μας με τους πρόσφυγες· την ντροπή που νιώθουμε όταν έρθουμε σε επαφή με αυτή· το μίγμα πρόθεσης να βοηθήσουμε και αποστροφής· την ευκολία με την οποία μπορεί να της γυρίσουμε την πλάτη πατώντας το γκάζι· τον απόηχο του αμερικάνικου ονείρου, όπως αυτός φτάνει σε κάποιες χώρες, ενώ έχει πεθάνει προ πολλού στη γενέτειρά του· και τα πρόσωπα που στοιχειώνουν τους καθρέπτες και τα προνόμιά μας.

Ο Χρήστος Τσολάκης είναι ιατρός.

ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΤΑΒΟΥΛΑΡΗ

A perfect day, Elise
από το “Is this desire?” (1998)
Play >

Αν και είναι πολύ δύσκολο να επιλέξω «αγαπημένο τραγούδι» της PJ Harvey, θα γράψω δυο λόγια για το "A perfect day, Elise".

Από άποψη περιεχομένου, το τραγούδι είναι εμπνευσμένο από την σύντομη ιστορία "A perfect day of Bananafish", του J.D. Salinger. Η PJ Harvey χρησιμοποιεί στίχους από το έργο του Salinger, ωστόσο, τα ονόματα και οι περιστάσεις είναι αρκετά διαφοροποιημένα. Συνοπτικά, ο «θόρυβος» και το συναίσθημα μιας απέραντης απόγνωσης είναι κοινά στοιχεία των δύο έργων, ενώ η ένταση των περιγραφών στην ιστορία του Salinger μεταφέρεται στο τραγούδι της PJ Harvey  και «μεταμορφώνεται» σε μία ζοφερή απεικόνιση του σύγχρονου έρωτα για την Elise. Οπωσδήποτε, ένα εντυπωσιακό πάντρεμα της έμπνευσης και της πρωτοτυπίας.

Η μουσική συντίθεται από μία «διεστραμμένη» μπασογραμμή, σταθερά και κάπως βίαια τύμπανα και απογοητευμένα φωνητικά, που μοιάζουν σε στιγμές σαν να φιλτράρονται από τον ενισχυτή της κιθάρας. Θα έλεγε κανείς πως το "A perfect day, Elise" πλάθει στο μυαλό την εικόνα μιας «πράσινης» μέρας σε ένα ξενοδοχείο, ξυπνά το σώμα με μια αίσθηση ευχάριστης ανατριχίλας, μια γεύση αλατιού και μια αλκαλική οσμή και όλα αυτά σε ένα τρίλεπτο σκηνικό που περνά μπροστά από τα μάτια του ακροατή, με τέτοιο τρόπο που μοιάζει σαν να κοιτά μέσα από την κλειδαρότρυπα.

Η Αφροδίτη Ταβουλάρη είναι η τραγουδίστρια των Road Miles.

ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Send his love to me
από το “To bring you my love” (1995)
Play >

Η φλαμένκο/ λάτιν μελωδία της έναρξης. Η βραχνή φωνή της Polly Jean. Ο λυγμός που καραδοκεί πίσω από την ερμηνεία της και είναι έτοιμος να κατασπαράξει τα πάντα στο πέρασμά του. Η αγάπη που γίνεται βασανιστήριο. Η απελπισία και η αγωνία της ανάγκης για τον Άλλο. Είτε αυτός ο Άλλος είναι κάποιος που δεν τον έχεις συναντήσει ακόμα, είτε είναι αυτός που έφυγε μακριά σου χωρίς εσύ να το θες. Είναι διαφορετικός ο πόνος που σου προξενεί η έλλειψη του ενός ή του άλλου. Αλλά είναι εξίσου έντονος. Φτάνει βαθιά μέσα σου, σε γδέρνει, σε κάνει να θέλεις να ουρλιάξεις μέχρι να βγάλει αίμα ο λαιμός σου, σου δημιουργεί ένα κενό στο στήθος σου, σε κάνει να κουλουριάζεσαι μπας και μπορέσεις να προφυλάξεις το μέσα σου από αυτόν. Εκείνες τις ώρες νιώθεις ότι είσαι πραγματικά μόνη σου. Εσύ και ο Θεός – ό, τι και αν σημαίνει για σένα η λέξη αυτή. Κανένας άλλος. Και τι άλλο σου μένει να κάνεις εκτός από το να Τον ικετέψεις να σε αγαπήσει Εκείνος, για να λυτρωθείς και να μην υποφέρεις πια;

H Μαριάννα Βασιλείου είναι συντάκτρια του Mic.

ΕΥΑ ΚΟΥΣΙΟΠΟΥΛΟΥ

This is love
από το “Stories from the city, stories from the street” (2000)
Play >

Μου ζητήθηκε να γράψω για τη P.J.Harvey και να επιλέξω ένα κομμάτι της, που ξεχωρίζω. Υποθέτω πως ο σωστός πρωταγωνιστής του “High Fidelity” θα κατευθυνόταν στη δισκοθήκη του για να ψάξει για το πιο «βαθύ», λιγότερο παιγμένο (!) τραγούδι της πολύ-οργανίστριας που μάγεψε χρόνια πριν τον Cave και όσους τον αγαπούν.  Έλα όμως που με πιάνει μια αντίδραση…

Όταν οι Πάπες της μουσικής, οι Mr. Music, οι John - θα’ θελες - Peel του ελληνικού ραδιοφώνου (παρεμπιπτόντως ο John Peel την καταγούσταρε τη PJ εκεί στις αρχές των 90’ς) τρώνε χρόνο ψάχνοντας για το Ιερό Δισκοπότηρο της δισκογραφίας της εγώ τείνω να απαντήσω σαν σε τηλεπαιχνίδι: θέλω να ορμήσω με το πρώτο κομμάτι που μου έρχεται στο μυαλό!

Το λυρικό “This mess we’re in” με τον αγαπημένο μου Thom Yorke, που σε πετάει σε απρόσωπα δωμάτια ξενοδοχείων, εκεί που δε χρειάζεται να πεις πολλά, ενώ ο ήλιος χάνεται ανάμεσα στις γκρίζες πολυκατοικίες.  Αυτό όμως είναι «συνεργασία», σκέφτομαι και το απορρίπτω αφηρημένα.  Το “C’mon Billy” με το οποίο καλεί τον ασυνεπή πατέρα να δει το γιο του;  Το “Oh, my lover” που τα’ παμε, τι να τα ξαναλέμε; Προκλητικές εκφάνσεις της… καθημερινής ζωής μιας rock n’ roll ιέρειας.

Και έτσι καταλήγω στο “This is love”, το ταπεινό, το ρεαλιστικό, το χιλιοακουσμένο, το αγαπημένο των θαμώνων των bars κάτω από τη θάλασσα. Αυτό που σε κάνει ενστικτωδώς να θες να το ακούς τσίτα στο αμάξι και να φεύγεις. Αυτό που σου φέρνει στα μάτια εικόνες ανθρώπινων ψυχών, όπως τις στήνει με τη μουσική της η 46χρονη Polly Jean.

Στο  Primavera to 2011 παρουσίαζε το όγδοο άλμπουμ της , που της χάρισε το δεύτερο  Mercury Price , τo “Let England Shake”. Άφησα για χάρη της τον υπερ-cool χώρο των διαπιστευμένων media-δων (πλάι στη θάλασσα με χορηγό την Adidas) για να τη δω πρώτη φορά live. Δεν το μετάνιωσα. Aγέρωχη. Αυτή είναι η λέξη. Με ένα μακρύ, λευκό φόρεμα και φτερά πλεγμένα στα μαλλιά της. Σα ξωτικό, που είχε μόλις ξεγλιστρήσει από ονειροπαγίδα. Mια μάλλον απόκοσμη φιγούρα, σα φάντασμα. Κι όμως απόλυτα γήινη, αγκαλιά πότε με την autoharp και πότε με την κιθάρα της, ανέτοιμη να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε δεδομένο πλαίσιο αναφοράς.

Θα ήθελα να την ακούσω ξανά ζωντανά. Ειδικά τώρα που αλλάζει και πάλι. Διευρύνει ακόμη μία φορά τα όρια της μουσικής της με το “The Hope Six Demolition Project” και σχολιάζει αμφίθυμα την κοινωνικό-πολιτική πραγματικότητα, ύστερα από ταξίδια της στο Κόσσοβο, το Αφγανιστάν και υποβαθμισμένες περιοχές της Ουάσινγκτον. 

Η Εύα Κουσιοπούλου είναι δημοσιογράφος.

LIA HIDE

Big Exit
από το “Stories from the city, stories from the street” (2000)
Play >

Baby, baby
Ain't it true
I'm immortal
When I'm with you

Το αγαπώ αυτό το κομμάτι – παρακαλώ την μπάντα εδώ και χρόνια να το παίξουμε, έτσι για μας, βρε παιδί μου, να μου φύγει το γινάτι, αλλά δεν μου κάνουν την χάρη, και ίσως να’ ναι καλύτερα έτσι. Το βάζω το πρωί, χορεύω με τις πυτζάμες, το φωνάζω, πίνω καφέ, κάνω σβούρες, και πάω για δουλειά.

Το αγαπώ γιατί είναι αυτό που λέει - ώρες-ώρες νιώθω σαν τον ΝτυΠρέ, στο Τελευταία Έξοδος – Ρίτα Χέυγουορθ, λες και όλη την μέρα είμαι κλειδωμένη σε μια φυλακή, και θα έρθει ο πρίγκιπάς μου, να με πάρει να ξεκινήσουμε από την Νέα Υόρκη να πάμε Route66, east coast – west coast ταξίδι, με rental αυτοκίνητο του ’60.  Νομίζω ότι έτσι είναι ο έρωτας όταν πετυχαίνει το γλυκό, σε κάνει αθάνατο. Μου αρέσει που δεν τραγουδάει, και τα λέει φωναχτά, μου αρέσει που μιλάει για το πιστόλι που κρατάει στην τσάντα της, στην φωτογραφία του εξώφυλλου του δίσκου, κάνοντας βόλτες στην Νέα Υόρκη.

Το Stories from the City, Stories from the Sea είναι μάλλον ο αγαπημένος μου δίσκος της, μόνο και μόνο μάλλον, γιατί ξεκινάει με αυτό το κομμάτι (όχι, δεν είναι αλήθεια αυτό, έχει μία ντουζίνα, και, υπερκόμμάταρους εκεί μέσα).

Η Lia Hide είναι μουσικός και δημιουργεί progressive pop.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΥΛΗ

Dress
από το “Dry” (1992)
Play >

Θέλει πολύ μαγκιά να είσαι 23 και να γράψεις τέτοιο τραγούδι και από την άλλη να μιλάς για ένα και μοναδικό φουστανάκι, αυτό που αν και άβολο (“It's hard to walk in the dress, it's not easy/ I'm spilling over like a heavy loaded fruit tree”) είναι για σένα ίσως ο μοναδικός τρόπος για να εντυπωσιάσεις! Το αγαπώ γιατί βγαίνει από τα σπλάχνα του πρώτου της παιδιού, τον δίσκο “Dry”. Το αγαπώ  γιατί ακόμη κι αν το ανακάλυψα πολλά χρόνια μετά από τον χρόνο κυκλοφορίας του (1992), ταυτιζόμουν με την εικόνα της απόρριψης (παιδικά ψυχολογικά τραύματα).  Σχεδόν όλοι αγοράσαμε πρώτα το “Stories From The City, Stories From The Heart” και μετά μια κόπια του “Dry” για να μπορούμε να το μελετήσουμε, να το αποκρυπτογραφήσουμε για να ζητάμε το τραγούδι στους γνωστούς μας συνοικιακούς dj. Από την άλλη ήταν ένα όντως αδικημένο τραγούδι, αφού δεν προβλήθηκε όσο έπρεπε την εποχή που κυκλοφόρησε, τι κι αν ο John Peel το περιέγραψε «αξιοθαύμαστο, αν όχι πάντα ευχάριστο». Και στην τελική, ΟΚ, δεν υπήρξε και κανένα βαθυστόχαστο τραγούδι, αλλά το τι το κακό έχει αυτό, όταν η κιθάρα του είναι εκρηκτική. Kανείς δεν ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον φλεγόμενο ήχο της Ηarvey, παρά μόνο όταν αυτή φωτογραφήθηκε με αξύριστη μασχάλη για το εξώφυλλο του NME. Στο τέλος της ιστορίας την φανταζόμουν ότι θα σπάσει την κιθάρα, αλλά ήταν απλώς a fallen woman in dancing costume και ήταν η Polly Jean Harvey!

This is love
από το “Stories From The City, Stories From The Sea” (2000)
Play >

To πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο - μετά τα Μαθηματικά - είναι να με βάλουν να διαλέξω ένα μόνο αγαπημένο τραγούδι από έναν καλλιτέχνη που έχω λιώσει στο cd player την εποχή που ένιωθα ότι ο κόσμος μου ανήκει και μάλιστα με συμμάχους στην διεκδίκηση. Επειδή όμως η Polly Jean είναι μία και πρέπει με κάποιο τρόπο να την τιμήσουμε τώρα που έρχεται στην Αθήνα, δέχτηκα να γράψω λίγα λόγια για το αγαπημένο μου “This is love”. Γιατί αγαπημένο; Επειδή όταν είσαι 21 ετών νομίζεις ότι όλοι οι στίχοι των τραγουδιών  μιλάνε για σένα- από το «Does it have to be a life full of dread?»  μέχρι το «I' m immortal when I'm with you». Είναι η εποχή που διαβάζαμε στα περιοδικά για την alternative rock της Αγγλίας και όταν βλέπουμε την Polly Jean να παίρνει σάρκα και οστά στην οθόνη της τηλεόρασης με indian λευκό κοστούμι, ήθελες απλώς να της μοιάσεις. Να αντιγράψεις έστω το κούνημα στο μεταλιζέ τσαντάκι αλλά κυρίως την ροκ ματιά που θα «λυγίσει» κάθε υποψήφιο γκόμενό σου. Τότε δεν ήξερες να κρίνεις την μουσική, αλλά την αισθανόσουν στο 100%. Δεν ήξερες ότι το τραγούδι στιχουργικά τοποθετούσε το σεξ ως προτεραιότητα στις ανθρώπινες ανάγκες και δεν ψάχνει για καμιά αδελφή- ψυχή “This is love / This is love / That I’m feeling”. Δεν ήξερες ότι τα riff στην κιθάρα θυμίζουν αυτά του Ron Asheton από το "No Fun" των Stooges, ενώ η εισαγωγή παραπέμπει στο "Chinese Rocks" των Richard Hell & The Voidoids. Ξέρεις όμως ότι είναι εμφανείς οι ροκ επιρροές της από τη ιέρεια Patti Smith και ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα ξεμπερδέψει με το «εγώ» της για να κυκλοφορήσει ένα πιο «πολιτικό» άλμπουμ, το “Let England Shake”. Αυτό το τραγούδι και ολόκληρο το “Stories From The City, Stories From The Sea” είναι ο ορισμός της κλασικής ροκ ομορφιάς.

H Κατερίνα Νικολακούλη είναι δημοσιογράφος και music blogger.